Vừa qua, một số lớn chất Kratom có trị giá 3 triệu đô đã bị nhân viên chức trách Mỹ tịch thu, số Kratom này đang được bán với dạng thực phẩm bổ sung qua một công ty có văn phòng tại Oklahoma. Đây không phải là lần đầu tiên Kratom bị thu hồi, cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cho biết đây là “loại thuốc đáng lo ngại” và đã có nhiều cảnh báo về những nguy cơ tiềm ẩn khi dùng loại “lá” này.
Cây lá Kratom. Nguồn. re-leaf.ll.c
Kratom là một loại thảo mộc mọc tự nhiên ở Thái, Mã Lai, Indonesia và Papua New Guinea, từng được dùng từ lâu ở Ðông Nam Á. Tại Mỹ, Kratom không được chấp nhận với bất kỳ mục đích nào, nhưng hàng triệu người Mỹ đã xài nó với vô số lý do, như: giúp tăng cường năng lượng, giảm đau, giảm lo lắng, mang lại cảm giác “phê” cao và giúp cai nghiện. Tuy nhiên FDA cho rằng loại thuốc này không an toàn, Lauren-Jei McCarthy (nhân viên báo chí của FDA) nói với BBC News trong một email: “Không hề có cách xài Kratom nào được FDA chấp thuận. Cơ quan này đã nhận được các báo cáo liên quan về sự an toàn sức khỏe của Kratom.”
Những cảnh báo ở Hoa Kỳ về “thuốc” Kratom
Năm 2016, Cục quản lý ma tuý Hoa Kỳ (DEA) đã phân loại Kratom là thuốc theo bảng số 1 – nghĩa là loại thuốc không có công dụng dược phẩm và có khả năng gây nghiện cao. Theo Hiệp Hội Kratom Mỹ (một nhóm ủng hộ việc “chơi” thuốc Kratom) thì Kratom vẫn chưa được liên bang kiểm soát, nhưng đã có 5 tiểu bang cấm loại thuốc này.
2018, FDA đã ban hành lệnh bắt buộc thu hồi các sản phẩm có Kratom sau khi đợt bùng phát vi khuẩn salmonella có liên quan tới Kratom – do Triangle Pharmanaturals, LLC. bán ra.
Bác sĩ Alan Kaye, giáo sư gây mê và Dược Lý Học tại đại học tiểu bang Louisiana cho biết: “Nếu Kratom được FDA nghiên cứu và chấp thuận thì nó sẽ ở dạng thuốc tinh khiết và họ sẽ có thông tin về sự sử dụng. Tuy nhiên, hiện tại, FDA tiếp tục yêu cầu mọi người không dùng Kratom”. Nhân viên của FDA là McCarthy thì nguyên tắc hơn: “Ðối với Kratom, cho đến nay FDA không có bất kỳ bằng chứng nào đáp ứng tiêu chuẩn của FDA để có thể duyệt Kratom như một loại thuốc”.
Trong một tuyên bố từ tháng 4-2022, FDA đã cảnh báo dân chúng không nên dùng thuốc có chứa Kratom hay Mitragyna speciosa (tên khoa học của loại cây này). FDA cho rằng: “Thuốc Kratom ảnh hưởng tới cơ quan cảm thụ opioid trong não giống như thuốc morphin” và “Nó có chất khiến người xài dễ bị ghiền, lạm dụng và lệ thuộc”. Trong cùng một tuyên bố, FDA cho biết “Chúng tôi đang đánh giá tất cả những thông tin khoa học đã có về vấn đề này, và tiếp tục cảnh báo người tiêu dùng không xài bất kỳ sản phẩm nào dán nhãn có chứa “lá” Kratom hoặc các chất của nó như mitragynine và 7-hydroxymitragynine”.
Hạt Kratom. Nguồn. www.kozykraton.com
Kratom hủy hoại gan và gây tử vong
Bác sĩ Alan Kaye nói rằng: “Mối lo ngại là có thật”, ông tiếp “Kratom có một số tác dụng dược lý, một trong số đó, là kích hoạt cảm thụ opioid của não, điều này làm giảm đau, nhưng có thể dẫn tới nghiện ngập”; “Các phân tử của Kratom cũng liên kết với chất thụ cảm serotonin và những mạch ngăn cản calcium xâm nhập vô các tế bào của tim và động mạch – như các loại thuốc hạ huyết áp”. Kaye nói “Khi bạn có một loại thuốc thảo dược như thế này thì có thể dùng như một loại thuốc giảm đau, cũng có thể dùng để kích thích thần kinh và nó sẽ rất dễ bị lạm dụng, đưa tới tình trạng nhiễm độc, tử vong, và đó là mối lo ngại cho sức khỏe của cộng đồng”.
Một nghiên cứu năm 2022 cho thấy gần 1/3 số người ở Mỹ xài Kratom đã từng bị rối loạn về việc “chơi thuốc” này như: tăng đô sử dụng, chịu đựng, cố bỏ thuốc nhưng không thành công và bị ghiền.
Trong những năm gần đây, nghiên cứu cũng liên kết Kratom với việc hủy hoại gan và tử vong, dù loại thuốc này xài giảm đau hiệu quả hơn thuốc phiện.
Trong một bài đánh giá năm 2021 – công bố trên tạp chí The Journal of Clinical Pharmacology cũng có cảnh báo tương tự rằng Kratom có thể làm giảm đau và gây “phê đã đời”, nhưng có nguy cơ tác dụng phụ vô hô hấp và thần kinh hơn so với chất opioid. Xài Kratom có liên quan tới nhiễm độc gan, co giật và chết người. Một nghiên cứu năm 2020 cho thấy những người xài Kratom ở Mỹ dễ bị lạm dụng chất kích thích hơn những người chơi cần sa, rượu hoặc thuốc lá.
Viện nghiên cứu Quốc Gia về Lạm Dụng ma túy Hoa Kỳ (The National Institute on Drug Abuse) đã đăng trên trang web của mình rằng: các tác dụng phụ bất lợi từ thuốc Kratom rất nghiêm trọng về tâm thần, tim mạch, tiêu hóa cùng hô hấp. Họ cũng lưu ý rằng đã một số ít tử vong có liên quan tới Kratom – Ðiều mà bác sĩ Alan Kaye cho biết là một trong những mối quan tâm chính đối với thuốc Kratom tại Mỹ.
Thuốc viên Kratom trong chai nhỏ. nguồn. www.kratomroots
Những điều nên biết rõ hơn về Kratom
Kratom là một trong những loại lá cây mà người ta cho rằng đây là chất thay thế an toàn hơn cho các loại thuốc khác (như cần sa, ma túy). Nhưng đừng để bị lừa, chuyên gia y học Yufang Lin, MD, giải thích: “Thuốc thiên nhiên không có nghĩa lúc nào cũng an toàn, đặc biệt với Kratom. Kratom (Mitragyma speciosa) là một loài cây trong họ cà phê. Người ta nhai lá Kratom, uống trà Kratom để chống mệt, dùng thay thế cho thuốc phiện, và dùng trong các lễ nghi tôn giáo”.
Làm một liều Kratom thấp, khiến bạn tỉnh như con sáo, liều cao hơn thì có tác dụng giảm đau, làm phê phê và an thần. Ðiều này gây ra do 2 trong số các hợp chất của Kratom, mitragynine, 7-hydroxymitragynine, sẽ tác dụng với chất cảm thụ opioid trong não các bạn. Chính tác dụng này khiến người ta nghĩ rằng nên sử dụng Kratom để giảm đau, hoặc vượt qua cơn nghiện opioid (chất giảm đau).
Hiện nay, các cộng đồng y tế đang cố gắng tránh dùng opioid để giảm đau. Một số người chuyển sang dùng Kratom thay thế thuốc giảm đau. Họ nghĩ Kratom an toàn vì là thuốc thiên nhiên. Nó hợp pháp ở vài tiểu bang và không bị coi là ma túy. Nhưng những tác dụng phụ nguy hiểm của Kratom lớn hơn sự ích lợi của nó, như: thay đổi trạng thái tinh thần, lo lắng, cáu kỉnh, táo bón, mê sảng, ảo giác, buồn ngủ, an thần, khô miệng, đi tiểu thường xuyên, ngứa, buồn nôn, ói mửa, tê lưỡi…
Các tác dụng phụ nghiêm trọng khác như đau tim, nhịp tim bất thường, cao huyết áp, gây bệnh cho não, mất ngủ, ăn không ngon, tổn thương và suy gan, gây ra tình trạng tổn thương thận, co giật, loạn thần kinh và có khả năng gây ra tử vong.
Tuy nhiên Kratom chỉ bị xếp vào loại bất hợp pháp ở 6 tiểu bang: Alabama, Arkansas, Indiana, Ðảo Rhode, Vermont, Wisconsin. Tại một số tiểu bang như Cali, Colorado, Florida, Mississippi, Kratom hợp pháp theo luật tiểu bang, nhưng bị cấm và gắt gao ở một số thành phố, thị trấn và quận. Ở các tiểu bang khác, nhiều luật về Kratom đang đợi thông qua.
Thuốc viên, lá, trà Kratom. Nguồn. www.opiates
HĐV
(THEO KAITLIN SULLIVAN)
