Chúa Nhật 20/2 đã khép lại Thế Vận Hội Mùa Đông Bắc Kinh 2022 đầy tai tiếng, từ việc tổ chức đến gian lận trong thi đấu. Do TQ tiêu diệt người Uyghur (Ngô Duy Nhĩ) ở Tân Cương và khai thác sức lao động của họ như nô lệ, khiến kỳ Olympic này có biệt danh “Thế Vận Hội Diệt Chủng” và sự kiện thể thao này mang tính cách Sportswashing”…
Olympic Bắc Kinh 2022. Ảnh Emily Roe/Reuters
Nhiều người Việt đã từng quen tai với khái niệm tẩy não “Brainwashing”. Trong Anh Ngữ còn có chữ “Sportswashing”, ít phổ biến hơn, xin tạm dịch là “đánh bóng thể thao” trong khuôn khổ bài viết này. Trước đây người ta thường gặp thủ thuật “đánh bóng thể thao” từ những cá nhân, ở câu lạc bộ, thậm chí những công ty lớn, qua hình thức trao đổi, mua bán, tài trợ, quảng cáo v.v.
Ở tầm mức này, “Sportswashing” thường được tận dụng để thủ lợi bất chánh, hoặc che giấu hành tung, kể cả đánh lạc hướng, làm cho công luận bớt chĩa mũi dùi vào các cá nhân hoặc công ty thể thao đang vướng phải rắc rối. Một thí dụ là các chủ nhân giải thể thao nhà nghề NBA của Hoa Kỳ đã phải gập mình xin lỗi vì lỡ in bản đồ có Ðài Loan, nhằm giữ những giao kèo bạc tỉ với Trung Cộng.
Sân băng Olympic kề bên một xưởng luyện thép cũ ở Bắc Kinh khiến có nhiều khán giả lầm tưởng là lò phản ứng hạch tâm. Ảnh www.9news.com
Chuyện xưa tích cũ
Tuy nhiên, “Sportswashing” hay “đánh bóng thể thao” nghiêm trọng hơn ở tầm vóc quốc gia. Ðó là khi một số chánh phủ lợi dụng thể thao như một cơ hội để bơm phồng uy tín của họ. Có thể điểm lại hai vụ “đánh bóng thể thao” lớn trong lịch sử thế giới:
– Năm 1934, thanh thế nhà độc tài Benito Mussolini ở Ý lên cao trong dịp quốc gia này đón kỳ World Cup đá banh thế giới lần thứ nhì.
– Năm 1936, Adolf Hitler rình rang tổ chức TVH Berlin 1936, không bao lâu trước khi động binh, và sau đó thiêu rụi cả Châu Âu.
Đường băng kém phẩm chất gây nhiều tai nạn. Ảnh Dmitri Lovetsky/AP
Những năm gần đây, với ý thức về quyền con người ngày càng cao, thủ thuật đánh bóng thể thao hay “Sportswashing” được tận dụng tối đa, đặc biệt ở những quốc gia độc tài.
Nga lợi dụng FIFA World Cup 2018 nhằm xóa mờ cuộc xâm lăng bán đảo Crimea của Ukraine bằng võ lực năm 2014. Giải đá banh thế giới mở màn giữa tháng 6/2018 cũng kịp thời, giúp hạ hỏa vụ mật vụ Nga đầu độc gián điệp nhị trùng ngay trên lãnh thổ Anh Quốc, xảy ra chỉ 3 tháng trước đó.
Trong lúc World Cup 2018 diễn ra, Bộ Nội Vụ nước Nga ra lệnh bịt tất cả những tin tức hình sự. Cảnh sát chỉ được cung cấp cho báo chí truyền thông các vụ bắt bớ tội phạm thành công.
Tập chủ tịch vĩ đại tại một sự kiện thể thao ở Vũ Hán năm 2019. Ảnh en.wikipedia.org
Chuyện ngày nay
Ở Winter Olympic Beijing 2022 này. Ngay từ đầu năm, chính Ân Xá Quốc Tế Amnesty International cảnh báo thế giới không để Trung Quốc dùng Thế Vận Hội Beijing 2022 cho mưu toan “Sportswashing”, để khoe khoang vị thế siêu cường kinh tế #2 trên thế giới, “chỉ đứng sau Hoa Kỳ”. Vì thực tế, nếu tính tổng sản lượng quốc gia và mật độ dân số (GDP per Capita), theo ước lượng của Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế (International Monetary Fund) “IMF”, năm 2020, Trung Quốc xếp ở hạng #63.
Tổng sản lượng quốc gia của Trung Quốc chia theo đầu người khoảng $10,484. Chưa so với Mỹ, Anh, Pháp, Ðức, Thụy Sĩ, Canada, Úc, Nhật… mà đứng sau #8 Singapore ($58,902/người), #15 HongKong ($46,753), #27 Nam Hàn ($31,497), hoặc ngay cả #31 Ðài Loan ($28,306).
Người Ngô Duy Nhĩ biểu tình chống Olympic Bắc Kinh trước trụ sở IOC – nguồn RFA.org
Thực tế này được thể hiện qua TVH Mùa Ðông Beijing 2022 với rất nhiều rắc rối, tổ chức luộm thuộm, thiếu chuyên nghiệp, phẩm chất kém, xảy ra nhiều tai nạn, xử ép lực sĩ, mua chuộc trọng tài, chơi xảo thuật khi tranh tài v.v.
Các cuộc tranh tài mất đi sự hấp dẫn do trộn giữa tuyết thiên nhiên và tuyết nhân tạo. Nhiều lực sĩ cho biết không thể lường được cảm giác làm họ bị thất bại oan uổng.
Nhiều lực sĩ phàn nàn do Trung Quốc mượn cớ ngăn ngừa CoronaVirus để cách ly họ với thế giới bên ngoài, trở thành những người tù bất đắc dĩ. Cạnh đó, Uỷ Ban Olympic Quốc Tế IOC cũng thừa nhận có nhiều than phiền về đồ ăn thức uống bị nguội lạnh, nghèo nàn, đơn điệu, không đủ năng lượng cần thiết cho một lực sĩ thi đấu…”.
Biếm họa của Harry Blutstein
Lời kết
Do ảnh hưởng rất lớn của Olympic nên hãng NBC Universal đã ký một hợp đồng với IOC trị giá $7.75 tỉ để truyền hình đến năm 2032, gồm 3 Olympic mùa Hè và 3 Olympic mùa Ðông. Trong đó Beijing Olympic 2022 là kỳ phát hình đầu tiên. Nhưng NBC ngay lập tức nhận được quả đắng: lượng người xem sụt giảm thê thảm: số người xem trong ngày khai mạc chỉ đạt 14 triệu – 16 triệu người xem. Một con số vô cùng tệ hại, giảm đến 43% so với kỳ Olympic 2018 tổ chức tại Nam Hàn. Số lượng người xem sẽ ảnh hưởng đến những thân chủ quảng cáo của NBC và tiền thanh toán dựa vào tổng số người xem.
Ngày nay, không thể phủ nhận thể thao ảnh hưởng đến chính trị, yếu tố chính trị, tinh thần bài Trung Quốc đã ảnh hưởng rất nhiều đến kỳ Olympic này, đã có những cuộc tẩy chay rầm rộ của dân chúng, lẫn sự phản đối âm thầm của các quốc gia tham dự qua hình thức “tẩy chay ngoại giao”, không cổ xúy, không gởi viên chức cấp cao tham dự. Trên khán đài, chỉ thấy Putin, đồng minh thân cận của Tập Cận Bình ngồi lẻ loi.
Chiến thuật “đánh bóng thể thao” của Trung Quốc đã thất bại nặng nề, việc thất bại này kéo theo sự thất bại tài chánh của NBC, từ lòng tin của con người với chính quyền Bắc Kinh và những gì liên quan đến Trung Quốc.
Búa liềm và lãnh tụ cộng sản Vladimir Lenin tại TVH Mạc Tư Khoa 1980. Ảnh Radio Free Europe
TTD
