LỜI GIỚI THIỆU:
Cô Nguyễn Đài Thi là cựu Thanh Tra của Sở Thuế Hoa Kỳ (IRS) và cũng là cựu Thanh Tra của Bộ Ngân Khố (Treasury Inspector General). Cô có bằng IRS Enrolled Agent do Sở Thuế cấp. Với hơn 30 năm kinh nghiệm làm việc cho Sở Thuế và Bộ Ngân Khố, cô Đài Thi đã từng kiểm toán (audit) hồ sơ thuế của các cá nhân và công ty thương mại. Trong thời gian làm việc cho Bộ Tổng Thanh Tra Ngân Khố, cô cũng đã từng kiểm tra các hoạt động và cách làm việc của Sở Thuế. Với kinh nghiệm đặc biệt này, chẳng những cô Đài Thi rất rành rẽ về luật thuế, mà còn hiểu tường tận về cơ cấu và nội bộ của cơ quan IRS. Cô thường xuyên chia sẻ các đề tài thuế qua các đài radio và TV tại Dallas. Trẻ hân hạnh được cùng cô Đài Thi cộng tác để hướng dẫn đồng hương về luật thuế liên bang và giải đáp các vấn đề rắc rối với Sở Thuế. Độc giả ở khắp nơi có thể gửi thư bưu điện hoặc email cho tòa soạn Trẻ, ghi chú “Mục Thuế Vụ”.
Email: bientap@trenews.net
Nhắn tin (text only) câu hỏi đến
469-328-3453
hoặc gởi thư về tòa soạn:
3202 N. Shiloh Rd.,
Garland, TX 75044
HỎI: Xin chào cô Đài Thi, cảm ơn cô và bổn Báo Trẻ đang có Tiết Mục Thuế Vụ. Tôi vẫn theo dõi thường xuyên từ ngày mục này ra mắt cách đây mấy năm. Những câu trả lời chính xác và những hướng dẫn hợp lý, hữu ích của cô đã giúp cho tôi học hỏi được nhiều điều hay trong luật thuế liên bang Hoa-Kỳ.
Năm 2006, tôi có mua miếng đất trống 10 mẫu ở Texas, giá 50,000 đô la. Năm nay 2024, giá thị trường là 210,000 đô, nếu bán sẽ là lời được 160,000 đô. Tôi dự tính bán để dùng tiền đó để trả dứt nợ nhà tôi đang ở. Như vậy, tôi sẽ trả thuế Capital Gain trên số tiền lời.
Xin hỏi, để tránh trả thuế Capital Gain, tôi có thể dùng Home Sale Exclusion (Single 250,000 đô – Married Couple 500,000 đô) được không? Có người nói không được vì Home Sale Exclusion chỉ áp dụng cho căn nhà chính của mình đang ở cho mỗi hai năm.
Hay một cách khác là dựa trên tiền thu nhập cho vợ chồng khai chung (Married Filing Jointly) nếu dưới 89,250 đô cho năm 2024 thì được miễn thuế Capital Gain.
Tôi có gọi Sở Thuế 1-800-829-1040 vài lần để hỏi nhưng nhận được nhiều câu trả lời khác nhau – Có nhân viên này thì nói là không được vì Home Sale Tax Exclusion chỉ áp dụng cho nhà chính mình đang ở thôi. Có nhân viên khác thì cho biết là phải đóng thuế Capital Gain dù mình trên 65 tuổi hay tàn tật.
Khi tôi hỏi về tài liệu hoặc điều luật nào (Publication hay Code) để tham khảo thêm thì họ nói tôi nên liên lạc với những người chuyên môn thuế. Khi tôi yêu cầu cho nói chuyện với Supervisor thì họ cúp máy. Sau 42 năm làm việc cho chính phủ liên bang, tôi thấy thái độ của các nhân viên này chẳng có gì là lạ.
Xin cô Đài Thi hướng dẫn giùm. Thành thật cảm ơn cô và chúc cô cùng gia đình được dồi dào sức khoẻ.
ĐÁP: Xin thưa, rất vui khi được biết ông thích tham khảo về luật thuế liên bang Hoa Kỳ. Như ông đã thấy, luật thuế liên bang rất phức tạp.
Rất ít ai có thể biết hết hằng hà sa số các điều luật và mọi lãnh vực về thuế, cho nên khi ông gọi cho Sở Thuế thì nhân viên họ cố gắng trả lời chung chung, chứ đi sâu vào chi tiết hơn nữa thì họ không thể. Hơn nữa, những nhân viên trả lời điện thoại chỉ có kiến thức tổng quát về thuế. Nếu rành rẽ luật thuế thì họ sẽ được tuyển dụng vào việc khác. Trong mùa thuế, mỗi ngày Sở Thuế trả lời vài triệu cú điện thoại, cho nên nhân viên hay “sếp” đều bận bù đầu bù cổ. Tôi không bênh vực cho Sở Thuế, nhưng tôi đã từng audit Sở Thuế cho nên tôi hiểu công việc của họ. Nếu ông không hài lòng với câu trả lời của họ thì cứ tiếp tục gọi lại, có khi may mắn ông gặp được người có kinh nghiệm và kiến thức về luật thuế hơn.
Tuy họ chỉ có kiến thức chung, nhưng tôi thấy họ trả lời ông rất đúng. Chỉ có nhà mình ở 2 năm mới được miễn thuế lợi nhuận capital gain. Nhà hoặc đất đai đầu tư thì không được miễn thuế. Cũng như tuổi tác hoặc sức khoẻ cũng không ảnh hưởng gì đến việc miễn thuế.
Có cách tránh hoặc giảm tiền thuế capital gain, nhưng tôi không rõ hoàn cảnh của ông để giúp ông chọn cách thích hợp. Tôi liệt kê dưới đây để ông dễ quyết định:
- Miễn thuế capital gain nếu thu nhập (taxable income) dưới 94,050 đô la.
- Nếu thu nhập trên 94,050 đô thì nhận bán trả góp. Phải tính kỹ, cho người mua trả góp bao nhiêu năm, mỗi năm chỉ “lời” chút đỉnh thôi để đạt được điều kiện miễn thuế cho năm đó.
- Đầu tư vào bất động sản khác trị giá tương đương hoặc cao hơn số tiền bán đất.
- Để cho con cháu thừa hưởng miếng đất. Khi ông mất thì giá trị miếng đất lúc đó được xem là giá vốn, con cháu bán đi không có lời cho nên không bị trả thuế. Ví dụ như khi con cháu thừa hưởng thì giá trị miếng đất là 250,000 đô, được xem như là giá vốn, không cần biết trước đây ông mua giá bao nhiêu. Nếu người thừa hưởng bán được 250,000 đô thì không có lời và không đóng thuế. Nếu bán được 300,000 thì lời 50,000 và chỉ phải đóng thuế trên số lời 50,000 đô.
HỎI: Tôi đã khai thuế và có thiếu thuế, nhưng hiện giờ tôi chưa có tiền để trả thuế. Vậy tôi phải làm sao? Cám ơn chị Đài Thi.
ĐÁP: Chào chị, chị có khai thuế đúng hạn là tốt lắm rồi, vì chị đã tránh được tiền phạt khai trễ hoặc không khai, mà tiền phạt này thì khá nặng. Tôi thường hay khuyên mọi người là cứ khai thuế đúng hạn để tránh được tiền phạt này, không có tiền trả thuế thì tính sau.
Khai thuế xong mà không có tiền trả thuế thì chị trả sau cũng được. Tuy nhiên, Sở Thuế sẽ cộng tiền phạt trả trễ và tiền lãi suất cho đến khi nào chị trả xong hết. Tiền phạt này thì nhẹ chứ không nặng như tiền phạt khai thuế trễ.
Còn như nếu chị để lâu quá không trả thuế thì Sở Thuế sẽ tiến hành việc niêm phong tịch thu tài sản. Để tránh những chuyện này thì chị gọi cho Sở Thuế, xin họ cho chị vào chương trình trả góp (installment agreement). Họ sẽ cho chị trả góp trong vòng 5 năm, và trong thời gian đó họ sẽ tạm ngưng mọi thủ tục tịch thu tài sản nếu chị trả góp đều đặn như chị và họ đã đồng ý. Nếu chị không trả góp đều đặn, chỉ cần 2 tháng ngưng trả hoặc trả ít hơn số tiền họ muốn, thì Sở Thuế sẽ tiếp tục việc tịch thu tài sản.
Xin chị lưu ý là chương trình trả góp phải do Sở Thuế chấp thuận, có giấy tờ và chữ ký của 2 bên thì họ mới tạm ngưng tịch thu tài sản. Mình tự ý muốn trả góp riêng theo ý mình thì mình cứ trả, nhưng không có sự chấp thuận của Sở Thuế để vào chương trình trả góp thì Sở Thuế có quyền tịch thu tài sản.
NĐT