Cô Nguyễn Đài Thi là cựu Thanh Tra của Sở Thuế Hoa Kỳ (IRS) và cũng là cựu Thanh Tra của Bộ Ngân Khố (U.S. Treasury Inspector General). Cô có bằng IRS Enrolled Agent do Sở Thuế cấp. Với hơn 30 năm kinh nghiệm làm việc cho Sở Thuế và Bộ Ngân Khố, cô Đài Thi đã từng kiểm toán (audit) thuế doanh nghiệp và cá nhân. Khi làm việc cho Bộ Tổng Thanh Tra Ngân Khố, cô cũng đã từng audit-Sở Thuế. Với kinh nghiệm đặc biệt này, chẳng những cô Đài Thi rất rành rẽ về luật thuế, mà còn hiểu tường tận về cơ cấu và nội bộ của cơ quan IRS. Cô thường xuyên chia sẻ các đề tài thuế vụ qua các đài radio và TV tại Dallas. Trẻ hân hạnh được cùng cô Đài Thi cộng tác để hướng dẫn đồng hương về luật thuế liên bang và giải đáp các vấn đề rắc rối với Sở Thuế. Độc giả ở khắp nơi có thể gửi thư bưu điện hoặc email cho tòa soạn Trẻ, ghi chú “Mục Thuế Vụ”.
Email: bientap@trenews.net
Nhắn tin (text only) câu hỏi đến 469-328-3453
hoặc gởi thư về tòa soạn:
3202 N. Shiloh Rd., Garland, TX 75044
HỎI: Chào chị Đài Thi, em nghe nói rằng khi khai thuế mà lấy tiền về thì sẽ dễ bị Sở Thuế kiểm toán thuế hơn. Nếu chịu khó đóng thuế, dù đóng ít, thì sẽ không bị Sở Thuế “sờ gáy”. Có thật sự đóng thuế là một cách hữu hiệu nhất để không bị Sở Thuế sờ gáy không chị?
HỎI: Trong câu giải đáp trước, chị Đài Thi đã trả lời trường hợp khai thuế của tôi đã cưới vợ ở Việt Nam và vợ tôi hiện đang còn ở Việt Nam, thì tôi được quyền khai thuế dạng vợ chồng khai chung. Câu hỏi tiếp theo của tôi là làm sao Sở Thuế biết là tôi đã có vợ, tôi cần làm những giấy tờ gì, ví dụ như số an sinh xã hội cho vợ. Và năm nào thì tôi có thể bắt đầu khai thuế dạng vợ chồng khai chung được (tôi cưới vợ tháng 9 năm 2025). Mong chị Đài Thi giải thích giúp, xin cảm ơn chị rất nhiều.
ĐÁP: Xin thưa, trong số báo trước anh nói rằng anh không biết tin ai, có người khai thuế nói anh không thể khai vợ được vì vợ anh còn ở Việt Nam, có người nói anh khai được, làm cho anh bị hoang mang không biết ai đúng ai sai. Và tôi đã xác nhận rằng anh khai thuế dạng vợ chồng được.
Tôi cũng đã khuyên anh nên tìm người khai thuế có kinh nghiệm và chuyên môn khai những trường hợp đặc biệt, chẳng hạn như trường hợp của anh. Anh tìm đúng người rồi thì họ sẽ hướng dẫn anh cần chuẩn bị những giấy tờ gì.
Mong anh thông cảm, tôi không nhận hướng dẫn khai thuế hoặc cách chuẩn bị giấy tờ khai thuế. Hãy để người chuyên môn của anh tư vấn cho anh nhé.
Trong số báo này anh hỏi làm sao Sở Thuế biết rằng anh đã có vợ. Sở Thuế không cần biết anh đã có vợ. Anh có làm đám cưới hay có giấy hôn thú hay không là quyền của anh. Nếu anh và người bạn đời của anh quyết định khai thuế chung như vợ chồng, và cùng nhau chịu trách nhiệm đóng thuế, thì Sở Thuế sẵn sàng chấp nhận. Anh cưới vợ bất cứ ngày nào trong năm 2025 thì có thể bắt đầu khai thuế chung cho năm 2025.
HỎI: Chào chị Đài Thi, em vẫn đọc các bài thuế của chị thường xuyên. Thậm chí khi cầm tờ báo Trẻ trong tay là em tìm đọc Mục Thuế Vụ trước tiên đó chị. Em có câu hỏi nhờ chị cho lời khuyên, hiện em làm nail, khách hẹn của em khá đông, tips cũng nhiều. Em nhận được tips qua thẻ và cả tiền mặt. Không riêng gì em, hầu hết ai cũng chỉ khai phần nhận từ thẻ. Nhưng em nghe nói năm này bãi bỏ thuế từ tiền tips phải không chị?
ĐÁP: Cám ơn em và tất cả các độc giả báo Trẻ đã dành ưu tiên thời giờ theo dõi Mục Thuế Vụ.
Em nói đúng, bắt đầu năm 2025 tiền tips sẽ được miễn thuế, nhưng không phải miễn hoàn toàn, và đây chỉ là luật thuế liên bang tạm thời cho đến năm 2028.
Luật thuế liên bang này không liên quan gì đến luật thuế tiểu bang. Những ai cư ngụ ở những nơi phải đóng thuế tiểu bang thì vẫn phải khai thuế tiểu bang đầy đủ, nói chung là không được miễn thuế tiểu bang.
Chỉ có một số ngành nghề được miễn thuế tiền tips, và nghề nail được miễn.
Điều quan trọng trước hết là tiền tips phải được chủ tiệm cấp mẫu W-2 (nhân viên) chứ không phải mẫu 1099 (làm thầu hoặc nghề tự do). Em phải báo cho chủ biết em nhận được bao nhiêu tips, bất kể nhận tips tiền mặt hay thẻ. Chủ tiệm phải trừ thuế lợi tức, thuế an sinh xã hội, bảo hiểm Medicare, thất nghiệp v.v. rồi cấp cho em mẫu W-2. Hoặc em có thể trực tiếp tự báo thẳng cho Sở Thuế qua mẫu 4137.
Các chủ tiệm nail lưu ý, nếu thợ báo cho chủ biết số tiền tips họ lãnh được trong năm 2025, chủ phải cấp W-2 và trừ payroll tax. Payroll tax sẽ bị trả trễ nhưng Sở Thuế sẽ miễn tiền phạt vì luật thuế mới ban hành quá trễ. Nhưng từ năm 2026 trở đi, payroll tax phải được trả đúng hạn để tránh bị phạt. Thợ cũng có thể tự họ khai thẳng tiền tips với Sở Thuế khi họ đi khai thuế, không bắt buộc khai báo tips cho chủ tiệm.
Muốn được miễn thuế tiền tips thì trước hết phải khai thuế tiền tips, chứ không phải không khai. Nhưng sẽ được khấu trừ thuế 25,000 đô la. Ví dụ em khai báo tiền tips 30,000 đô, được trừ 25,000, thì số còn lại 5,000 phải đóng thuế. Còn nếu như tiền tips dưới 25,000 đô thì xem như không còn dư lại đồng nào để đóng thuế.
Nếu có người phối ngẫu, thì hai vợ chồng phải khai thuế chung, không được khai riêng.
HỎI: Thưa chị Đài Thi, năm nay đến lúc này là tôi đang làm ở chỗ thứ 3. Như vậy cuối năm tôi sẽ có 3 tờ W-2. Tôi đang thắc mắc là tôi khai riêng từng cái hay nhập chung? Nếu tôi khai thiếu một tờ thì có sao không chị? Không phải tôi có ý gian lận, nhưng chỗ làm thứ hai đã đóng cửa, chủ nhân biến đâu mất!
ĐÁP: Thưa anh, anh cứ đưa tất cả mẫu W-2 cho người khai thuế của anh, họ sẽ biết cách khai. Anh chỉ cần khai một mẫu thuế cá nhân, gọi là mẫu 1040. Trong mẫu này có liệt kê tất cả thu nhập W-2 của anh.
Mặc dù hãng thứ nhì đã đóng cửa, nhưng họ vẫn phải khai thuế công ty cho năm 2025. Nếu anh không nhận được W-2 của hãng thứ nhì, thì người khai thuế của anh có thể giúp anh vào mạng IRS.gov để tải tax transcript xuống. Tôi tin rằng hãng thứ nhì sẽ gửi mẫu W-2 cho anh và cho Sở Thuế, vì họ bắt buộc phải gửi vào cuối tháng 1, năm 2026. Nếu không gửi sẽ bị phạt.
Trong trường hợp hãng thứ nhì không gửi W-2 cho anh và cho Sở Thuế, thì anh có thể dùng bảng lương (pay stub) cuối cùng anh nhận được lúc còn làm việc cho hãng. Thông thường bảng lương có ghi rõ số lương anh đã nhận được từ trước đến nay.
Điều quan trọng là anh đừng đoán đại là hãng thứ nhì không gửi W-2 cho Sở Thuế cho nên anh không khai. Nếu Sở Thuế đã nhận được W-2 mà không thấy anh khai phần thu nhập này là chắc chắn 100% họ sẽ “sờ gáy” anh đó.
NĐT
