Cô Nguyễn Đài Thi là cựu Thanh Tra của Sở Thuế Hoa Kỳ (IRS) và cũng là cựu Thanh Tra của Bộ Ngân Khố (U.S. Treasury Inspector General). Cô có bằng IRS Enrolled Agent do Sở Thuế cấp. Với hơn 30 năm kinh nghiệm làm việc cho Sở Thuế và Bộ Ngân Khố, cô Đài Thi đã từng kiểm toán (audit) thuế doanh nghiệp và cá nhân. Khi làm việc cho Bộ Tổng Thanh Tra Ngân Khố, cô cũng đã từng audit-Sở Thuế. Với kinh nghiệm đặc biệt này, chẳng những cô Đài Thi rất rành rẽ về luật thuế, mà còn hiểu tường tận về cơ cấu và nội bộ của cơ quan IRS. Cô thường xuyên chia sẻ các đề tài thuế vụ qua các đài radio và TV tại Dallas. Trẻ hân hạnh được cùng cô Đài Thi cộng tác để hướng dẫn đồng hương về luật thuế liên bang và giải đáp các vấn đề rắc rối với Sở Thuế. Độc giả ở khắp nơi có thể gửi thư bưu điện hoặc email cho tòa soạn Trẻ, ghi chú “Mục Thuế Vụ”.
Email: bientap@trenews.net
Nhắn tin (text only) câu hỏi đến 469-328-3453
hoặc gởi thư về tòa soạn:
3202 N. Shiloh Rd., Garland, TX 75044
HỎI: Cháu hiện là học sinh, đi làm thêm lãnh tiền mặt (không có W-2), vậy cháu có cần phải khai thuế không cô? Cháu nghe nói làm tiền mặt thì không nên khai, vì cũng chẳng ai biết đâu. Chưa kể đến việc làm tiền mặt thì cháu nhận lương ít hơn người nhận check, cho nên nếu phải khai thuế thì cháu chẳng còn bao nhiêu. Xin cô Thi cho cháu một lời giải thích và một lời khuyên. Cảm ơn cô.
ĐÁP: Nói theo luật thuế thì khi cháu có thu nhập dưới bất cứ hình thức nào cũng phải khai thuế lợi tức. Tuy nhiên, nếu cháu làm quá ít tiền thì có thể sẽ không phải khai thuế, vì luật cho mình miễn khai thuế khi thu nhập dưới một mức nào đó, tùy theo khai dạng độc thân, vợ chồng, hay single mom/dad có con nhỏ.
Nếu cháu nói rõ cháu bao nhiêu tuổi, làm bao nhiêu tiền, và cha mẹ có khai cháu là phụ thuộc (dependent) hay không, thì sẽ dễ cho cô trả lời cụ thể hơn cho trường hợp của cháu.
Nói chung là độc thân khai tự lập không phụ thuộc vào cha mẹ, thì được miễn khai thuế nếu thu nhập dưới 15,750 đô la, cho những ai lãnh lương dạng W-2.
Thu nhập theo dạng 1099 thì phải khai thuế nếu nhận được 600 đô trở lên. Còn nếu không nhận được mẫu nào hết, tức là làm nghề tự do, thì phải khai thuế nếu thu vào được ít nhất 400 đô.
Vì cháu là học sinh cho nên cô đoán có lẽ thu nhập của cháu cũng ít thôi. Cho dù nếu có phải khai thuế và đóng thuế thì chỉ đóng chút đỉnh.
Đúng là khi cháu có thu nhập bằng tiền mặt thì bình thường chẳng ai biết. Nhưng khi đụng chuyện thì sẽ lộ ra là cháu trốn thuế, thì lúc đó cháu định sẽ trả lời sao với Sở Thuế? Không ai muốn đóng thuế cả, nhưng thuế là chuyện hệ trọng, cho nên cháu hãy suy nghĩ kỹ trước khi quyết định “phạm luật”.
Cách đây không lâu có một độc giả trẻ đến tư vấn với cô về việc cậu ta bê bối chuyện thuế vài năm trước đây, vì nghe người thân bạn bè xúi này nọ. Sau này cậu ta chững chạc hơn, muốn xin gia nhập vào quân đội Mỹ, thì lòi ra cái lý lịch rắc rối thuế.
Nếu cháu có dự định sau này xin vào làm việc cho chính phủ Mỹ, thì hãy lưu ý là có một số cơ quan chính phủ sẽ xem xét lý lịch thuế của cháu. Nhất là nếu làm việc cho Sở Thuế thì bắt buộc sẽ bị kiểm toán thuế (audit) ít nhất 2 năm trước đó.
Có một số người Việt trốn khai thuế hoặc thiếu thuế không trả, sau này khi xin thẻ xanh hoặc xin vào quốc tịch Mỹ thì bị từ chối.
Tất cả những chuyện cô kể trên đây là có thật, cô không hù dọa đâu. Cháu còn trẻ, tương lai còn dài. Hãy thận trọng nhé cháu.
HỎI: Đọc mục thuế tuần rồi em thấy chị Đài Thi giải thích chuyện khai thuế theo dạng vợ chồng rất hay. Trường hợp của em có khác một chút, là thực tại em đang sống chung với bạn trai, người đó không có số An Sinh Xã Hội, chỉ có số ITIN. Như vậy thì em khai thuế vợ chồng có hợp lệ không? Nếu không, thì em phải làm sao? Cảm ơn chị rất nhiều.
ĐÁP: Chào em, có số ITIN thì khai thuế vợ chồng vẫn hợp lệ như có số An Sinh Xã Hội vậy.
Tuy nhiên, một khi bạn trai em đã đồng ý khai thuế chung với em, thì có nghĩa là anh ta đồng ý tuân thủ theo luật thuế Mỹ. Tất cả thu nhập và tài khoản của anh ta, cho dù ở bất cứ nơi nào trên thế giới, phải được khai rõ ràng theo luật Mỹ.
Nếu bạn trai của em không khai thuế chung với em, thì luật Mỹ sẽ không áp dụng cho anh ta, cho nên không cần phải khai báo thu nhập và tài khoản ở nước ngoài. Hãy suy nghĩ kỹ nếu anh ta có tài sản ở Việt Nam nhưng muốn giấu, không muốn khai báo ở Mỹ.
Việc chọn khai thuế chung chỉ được chọn một lần trong đời. Sau này nếu đổi ý không khai chung nữa thì được quyền bỏ, nhưng sẽ không bao giờ được khai chung nữa.
Việc khai báo thu nhập và tài khoản ở nước ngoài là một lãnh vực thuế khá phức tạp, nhất là cho những ai có kinh doanh ở nước ngoài, mà trong nghề thuế gọi là “thuế quốc tế” hay “international tax”. Rất ít người khai thuế chuyên về lãnh vực này. Khai không đúng sẽ bị phạt khá nặng.
HỎI: Tôi nghe nói về chương trình thuế “Earned Income Credit” và “Child Tax Credit”, nhưng tôi không hiểu điều kiện nào thì được hưởng ạ?
ĐÁP: Xin thưa, “Earned Income Credit” là tiền trợ cấp thuế dành cho những ai đi làm có thu nhập thấp. Không đi làm thì không được hưởng. Tiền trợ cấp có thể được lãnh từ 649 đến 8,046 đô la.
Chương trình này dành cho những ai ở tuổi từ 25 đến 65, khai thuế dạng độc thân, vợ chồng, hay cha/mẹ đơn phương. Không có con vẫn hưởng được.
Có thu nhập dạng nào cũng được, nhân viên W-2, 1099, hay làm nghề tự do đều được. Thu nhập trong khoảng từ 8,490 đến 17,880 đô la, và nhất là những ai có con nhỏ sẽ được hưởng trợ cấp nhiều nhất. Thu nhập cao hơn khoảng này thì cũng có thể hưởng trợ cấp, nhưng được ít hơn.
Chương trình trợ cấp thuế “Earned Income Credit” này bị Sở Thuế đặc biệt lưu ý vì có rất nhiều gian lận. Có những người không có công ăn việc làm cũng phịa ra làm nghề tự do, phịa ra thu nhập vừa đủ để lãnh được tiền trợ cấp thuế. Nếu việc khai gian bị lộ ra, Sở Thuế sẽ phạt người khai thuế lẫn người lãnh trợ cấp.
Chương trình “Child Tax Credit” thì hoàn toàn không gian lận được. Chương trình này dành cho những ai có con dưới 17 tuổi. Cha mẹ có thu nhập dưới 200,000 đô la nếu độc thân, hoặc 400,000 nếu vợ chồng. Cha mẹ lãnh được 2,200 đô la cho mỗi trẻ, tối đa là 6,600 đô cho 3 trẻ. Có hơn 3 con nhỏ thì cũng chỉ lãnh được 6,600 đô.
Cả hai chương trình “Earned Income Credit” và “Child Tax Credit” bắt buộc phải khai thuế mới nhận được trợ cấp. Người khai thuế cho quý vị sẽ giải thích rõ hơn quý vị nhận được bao nhiêu tiền trợ cấp thuế.
NĐT
