Tôi ghiền nhất là phim cao bồi cỡi ngựa đánh với người da đỏ, là những người bắn cung thiện xạ. Cũng trong phim, những đội cung thủ bắn cả ngàn tên (phim Thành Cát Tư Hãn), để thấy đây là vũ khí đáng sợ. Nhưng bắn cung lại là một trong các môn thể thao “thiệt thà” nhất, hoàn toàn tùy thuộc vào khả năng và sức mạnh của con người, không có thêm dụng cụ hỗ trợ khác.

Braden Gellenthien, một trong những cung thủ vô địch thế giới. Nguồn. World Archery Federation 

Bắn cung có từ thời con người còn sơ khai. Người ta đã từng tìm thấy cung tên thời cổ đại trên khắp thế giới: Dân Ai Cập chuyên dùng cung để săn bắn và đánh nhau vào khoảng 3,000 năm trước Công Nguyên. Trung Quốc, một xe ngựa tác chiến, chở 3 người, gồm cung thủ, một người chơi cây thương dài, và một người đánh xe đã có từ thời nhà Thương 1766-1027 (TCN). Ngày nay, hầu như không còn săn bắn (ngoại trừ bắn cá) hay đánh nhau bằng cung tên nữa. Bắn cung đã thành môn thể thao của Olympic, của Thế Vận Hội có sức hấp dẫn nhiều người.

Cây cung có 2 phần chính, gồm dây và cánh cung. Cánh cung làm bằng loại gỗ dẻo dai và hiện nay thân cung được chế tạo hiện đại, giúp cung thủ bắn tên chính xác hơn, bay xa hơn. Ngoài ra, theo đà phát triển của môn thể thao này, các nhà sản xuất đã cho ra mắt nhiều loại cung khác nhau như cung dẹp, cung dài, cung ngược, cung bằng dây cáp và cung đôi.

Về mũi tên, có 3 phần: đuôi, thân, đầu. Ðuôi tên được thiết kế để giữ thăng bằng và tạo đường bay thẳng chính xác cho nên thường được làm bằng lông chim biển, kên kên, hoặc đại bàng. Bây giờ, người ta dùng cánh nhựa để thay thế cho lông chim. Phần thân tên phải cứng, nhẹ, thẳng, dài và nhỏ để tạo tốc độ tối đa. Phần đầu mũi tên là phần cứng nhất thường được bọc kim loại hoặc làm bằng đá, xương. Ðầu mũi tên có thể là hình tam giác, hoặc hình lá, dẹp với xương sống nằm giữa. Thời cổ, họ làm đầu tên tùy theo áo giáp của kẻ thù, trúng 1 phát là xuyên tuốt luốt. Hiện nay, đầu tên làm bằng sợi thủy tinh, vật liệu tổng hợp…

Đồ nghề bắn cung. Nguồn. TurboSquid

Trước đây, người Trung Quốc đưa bắn cung vô Nhật vào thế kỷ thứ 6, điều này đã làm thay đổi rất nhiều trong kỹ thuật chiến tranh về sau. Một trong những môn võ thuật xưa của Nhật được gọi là kyujutsu (nghệ thuật của cung) nay gọi là kyudo, có nghĩa là (cách của cung). Hiện tại, kyudo được thực hành như một phương cách phát triển đạo đức, thể lực và tinh thần. Với môn kyudo, cung thủ phải thực hiện một nghi lễ trước khi bước ra trường bắn và bắn trong khoảng cách 28 m.

Xem thêm:   Tân trang nhà cửa

Trong thời kỳ La Mã-Hy Lạp, cung thường dùng để đi săn và sử dụng cho cá nhân hơn là xài trong chiến đấu. Năm 1200 trước Công nguyên, thời đại đồ Sắt đã có mũi tên bằng sắt, khiến cung trở thành vũ khí giết người và xuyên phá áo giáp ngon hơn. Cung được dùng để săn bắn, nhưng dân Ðại Hàn, Ấn, Ba Tư, Hy Lạp, Nhật, Mông Cổ, Trung Quốc và Việt Nam đã sử dụng trong quân đội (có những đội quân chuyên bắn cung). Ðược biết, chiếc cung dài của Anh làm bằng gỗ Thủy Tùng (cây Thông nước) từ năm 1337 và được xài suốt trăm năm trong các cuộc chiến tranh vì khả năng bắn xa hơn cung của kẻ thù. Cung của Anh rất hiệu quả, nhưng lại thua cung của Thổ Nhĩ Kỳ và cung Á Châu.

Sau đó, vì súng ống quá phát triển làm cho cung bị dẹp qua một bên, ít ai xài tới cho đến thế kỷ 18, bắn cung được hồi sinh, trở thành môn thể thao. Từ đó, đã có nhiều cuộc thi bắn cung.

Bộ cung tên thi đấu loại mới tại Olympic. Nguồn. outdoortroop.com

Trong thời vua Henry 8, bắn cung đã trở thành môn thể thao ở nước Anh. Lúc đó, đàn ông dưới 60 được kêu gọi tập bắn cung và mọi người tranh tài với nhau trong các hội thi.

Năm 1900, bắn cung được chọn là một môn thi của Olympic, cũng là một môn thể thao đầu tiên cho quý cô tham gia. Trong Olympic 1920, môn bắn cung đã có mặt, nhưng sau đó lại rớt đài vì thiếu các quy luật quốc tế và ít người tham gia. Mãi cho đến năm 1931, Liên đoàn Bắn Cung Quốc tế được thành lập (FITA), đề ra các luật lệ được thế giới chấp nhận. Tuy nhiên, mãi đến kỳ Olympic 1972, tại Ðức, môn bắn cung mới được đưa mặt ra sân thi.

Xem thêm:   Roma - La Mã

Khi môn bắn cung được vô Olympic, luật đòi hỏi mỗi cung thủ phải dùng cung tên bằng gỗ có bọc Graphite, đầu mũi tên làm bằng nhôm, dây cung bằng sợi Kelvar hoặc sợi hydrocarbon và cung thủ phải dùng đồ bảo vệ như bao tay, bảo vệ cánh tay và bàn tay.

Nơi tập bắn cung. Nguồn. Pinterest

Thời đại này, bắn cung là môn giải trí lành mạnh, ai cũng có thể chơi và trở thành cung thủ. Ðược biết, bắn cung là môn thể thao quốc gia của Vương quốc Bhutan, hầu như làng nào cũng có khu bắn cung.

Bắn cung được coi là môn thể thao xưa nhất thế giới. Hội đồng An toàn về bắn cung cho biết, môn này ít nguy hiểm hơn đánh gôn gấp 3 lần.

Hồi xa xưa, quý cô không được phép tham gia Thế Vận Olympic, nhưng môn bắn cung đã thay đổi điều này, phụ nữ được tham gia thi đấu môn bắn cung từ Olympic 1904. Bây giờ, khi nói về môn thể thao bắn cung, không ai quên các nữ cung thủ nổi tiếng Khatuna Lorig và Mackenzie Brown.

Dylan Oblander (Mỹ) Vô địch bắn cung 2019. Nguồn. usarchery.org

Ðộng tác kéo dây cung, cong cánh cung là một bài thể dục, đốt calories, tăng một số cơ bắp của bạn, cho nên, muốn có thân hình ngon lành, bắn cung là môn tập thích hợp. Khi kéo dây cung, vai, cánh tay, bàn tay, lưng, ngực đều căng lên. Kéo cung cũng giúp bạn giữ thăng bằng cơ thể, ổn định cơ chân và cơ lưng. Với môn bắn cung, bạn tăng cường sự quan hệ chính xác của mắt và tay, tạo phát triển mạnh về thần kinh và cơ bắp, chống lão hóa.

Xem thêm:   Tô canh dưa hồng

Ðể bắn giỏi, bạn phải biết nhìn chính xác, tổng hợp đo lường khoảng cách và sức gió. Tất cả những điều này tôi luyện cho bạn sự tráng kiện về sức khỏe và tinh thần. Muốn trở thành cung thủ giỏi, bạn phải kiên nhẫn và dấn thân. Bởi vậy, nếu muốn học tính kiên nhẫn, thì bắn cung là đúng chỗ rồi.

Cho dù tật nguyền, bạn cũng có thể chơi môn bắn cung. Môn thể thao bắn cung dành cho tất cả mọi người, già, trẻ, quý ông và quý cô đều chơi tuốt.

Tôi sẽ chơi!

Những người mới tập bắn cung. Nguồn. 2020archery.co.uk

TT

(Nguồn. N1 outdoor-2021)