Lá cờ 5 màu rực rỡ tung bay phất phới trong các khuôn viên chùa trong lễ Vesak vừa qua. Vesak là ngày lễ tưởng niệm 3 sự kiện trọng đại trong cuộc đời Đức Phật: ngày Đản sinh, ngày Thành đạo và ngày Nhập Niết bàn.
Cờ Phật giáo là một biểu tượng tôn giáo có tính quốc tế, thể hiện sự đoàn kết, tinh thần hòa bình và các giá trị phổ quát của Phật giáo trên toàn thế giới. Xin cùng tìm hiểu về lá cờ này.
- Xuất xứ
Lá cờ Phật giáo hiện đại được thiết kế lần đầu tiên vào năm 1885 tại Sri Lanka (khi đó có tên là Ceylon (Tích Lan), là thuộc địa của Anh).
Tác giả chính của lá cờ là Henry Steel Olcott, cùng với các nhà sư Phật giáo tại Sri Lanka. Ông là một người Mỹ theo Phật giáo và là đồng sáng lập Hội Thông Thiên Học (Theosophical Society).
Mục đích ban đầu là tạo ra một biểu tượng thống nhất cho Phật giáo, thể hiện sự phục hưng và tinh thần đoàn kết của cộng đồng Phật tử trong bối cảnh bị thực dân áp bức và văn hóa truyền thống đang mai một.
Năm 1950, lá cờ này được chính thức công nhận là biểu tượng quốc tế của Phật giáo tại Hội nghị Phật giáo Thế giới tổ chức ở Colombo, Sri Lanka, với sự tham gia của đại diện từ nhiều quốc gia Phật giáo. Từ đó, lá cờ trở thành biểu tượng chung được trưng bày trong các lễ hội, đặc biệt là Đại lễ Vesak.
- Thiết kế và ý nghĩa
Lá cờ Phật giáo gồm 6 dải màu, được sắp xếp theo chiều dọc (hoặc ngang, tùy từng quốc gia), bao gồm:
Xanh lam (nila) – biểu tượng của lòng từ bi và hòa bình.
Vàng (pita) – biểu tượng của Trung đạo, sự quân bình, trí tuệ và sự giác ngộ.
Đỏ (lohita) – tượng trưng cho sự tinh tấn, dũng cảm, và tâm hỷ xả.
Trắng (odata) – biểu tượng cho sự thanh tịnh, trong sáng, và tín tâm.
Cam (manjesta) – biểu trưng cho sự khước từ, khiêm tốn và hy sinh.
Màu tổng hợp (Pabbhassara) – là sự pha trộn của 5 màu trên, thể hiện ánh hào quang phát ra từ thân của Đức Phật sau khi Ngài giác ngộ. Dải màu này thường được thể hiện theo chiều ngang ở cạnh lá cờ.
- Tầm ảnh hưởng toàn cầu
Lá cờ Phật giáo ngày nay được sử dụng rộng rãi tại nhiều quốc gia như Sri Lanka, Thái Lan, Myanmar, Việt Nam, Nepal, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Campuchia và cả các cộng đồng Phật giáo tại phương Tây.
Trong các dịp lễ lớn như Vesak, Vu Lan, hoặc các sự kiện Phật giáo quốc tế, lá cờ thường được treo tại chùa, đường phố, và nơi tổ chức lễ để thể hiện tinh thần thống nhất của các tông phái Phật giáo.
Kết luận
Lá cờ Phật giáo là biểu tượng không thuộc riêng một quốc gia hay truyền thống Phật giáo nào, mà là lá cờ của toàn thể cộng đồng Phật tử trên thế giới. Nó không chỉ tượng trưng cho giáo lý của Đức Phật mà còn truyền tải thông điệp về từ bi, hòa bình và trí tuệ – những giá trị nhân văn vượt qua ranh giới tôn giáo và quốc gia.
