“Hãy cho tôi một điểm tựa, tôi sẽ nhấc bổng trái đất lên” là câu nói nổi tiếng của Archimedes (287-212 trước Công Nguyên). Ổng là một nhà toán học, nhà vật lý, nhà phát minh huyền thoại người Hy Lạp. Hình của Archimedes được in ở mặt trước của Huy chương Fields, giải thưởng danh giá được coi là “Nobel Toán học” (vì giải Nobel không bao gồm lĩnh vực toán học), được Hiệp hội Toán học quốc tế (IMU: International Mathematical Union) trao 4 năm một lần cho những nhà nghiên cứu nổi bật.
Ơ-rê-ca (Eureka, nghĩa tiếng Việt là “tìm ra rồi”) là một giai thoại nổi tiếng về cách ra đời của “lực đẩy Archimedes” và của mục.. này.
Hành trình zero to hero
Từ các khảo cứu, năm 1485, Leonardo da Vinci đã phác họa bản thiết kế một chiếc máy bay dựa trên cấu tạo của chim và dơi. Tuy nhiên, chưa ai chắc chắn Leonardo da Vinci đã nghĩ ra chuyện một cục sắt bự có thể bay trên trời. Nhìn lại lịch sử, đến nay cả thế giới vẫn còn nhiều nghi vấn với tên của người đầu tiên phát minh ra máy bay. Nhưng chuyến bay đầu tiên được thực hiện trên thế giới thành công là máy bay được phát minh bởi hai anh em Orville và Wilbur Wright.
Các đây 120 năm, vào lúc 10h30’ sáng 17-12-1903, Orville Wright đã trở thành phi công đầu tiên trên thế giới với chuyến bay lịch sử kéo dài vỏn vẹn 12 giây, vượt 91.44 mét – trên chiếc máy bay được đặt tên là Flyer I. Trong ngày đó, anh em Wright tiến hành thêm 3 chuyến bay nữa và lần dài nhất kéo dài 57 giây, bay xa hơn nửa dặm. Tuy chiếc máy bay chưa thể tự cất cánh mà phải nhờ một thiết bị phóng bằng vật nặng cho thả rơi và khi cất cánh, hạ cánh phải lựa theo chiều gió, nhưng sự kiện này đã biến giấc mơ từ ngàn xưa của loài người đến gần thành sự thật.
Bảo Huân
Anh em nhà Wright đã thành lập cho chính mình một hãng máy bay. Nhưng sau đó do bị cạnh tranh khốc liệt với các nhà kinh doanh máy bay khác, cộng thêm Wilbur bị mắc bệnh và qua đời nên Orville đã bán hãng sản xuất máy bay Wright với giá ít ỏi. Tuy nhiên, thế giới đã lấy năm 1903 làm mốc để đánh dấu sự kiện máy bay ra đời và chiếc máy bay do anh em nhà Wright bay thử nghiệm hiện được đặt tại Viện bảo tàng hàng không và không gian quốc gia Hoa Kỳ ở thủ đô Washington.
Lúc mới ra đời, máy bay gặp nhiều chỉ trích, bị truyền thông lạnh nhạt. Đến năm 1908, công chúng mới thật sự biết đến kỳ tích của anh em nhà Wright. Năm 1911, Ferdinand Foch (1851-1929), một vị tướng của quân đội Pháp trong Chiến tranh Thế giới thứ nhất cho rằng máy bay chỉ là món đồ chơi khoa học hấp dẫn chứ không có ý nghĩa gì với quân đội. Thế nhưng kể từ Chiến tranh Thế giới thứ 2, máy bay trở thành thứ vũ khí lợi hại trong quân đội và là phương tiện đi lại không thể thiếu trong giao thông vận tải.
Và nếu không có máy bay thì hồi dịch COVID-19 hoành hành tại Việt Nam, các quan chức tham nhũng sẽ không có cơ hội bòn rút một “vố lớn” từ công dân trong và ngoài nước qua các “chuyến bay giải cứu”.
