“Hãy cho tôi một điểm tựa, tôi sẽ nhấc bổng trái đất lên” là câu nói nổi tiếng của Archimedes (287-212 trước Công Nguyên). Ổng là một nhà toán học, nhà vật lý, nhà phát minh huyền thoại người Hy Lạp. Hình của Archimedes được in ở mặt trước của Huy chương Fields, giải thưởng danh giá được coi là “Nobel Toán học” (vì giải Nobel không bao gồm lĩnh vực toán học), được Hiệp hội Toán học quốc tế (IMU: International Mathematical Union) trao 4 năm một lần cho những nhà nghiên cứu nổi bật.
Ơ-rê-ca (Eureka, nghĩa tiếng Việt là “tìm ra rồi”) là một giai thoại nổi tiếng về cách ra đời của “lực đẩy Archimedes” và của mục.. này.
Anna Connelly (nhà phát minh người Mỹ sinh năm 1868 tại Philadelphia, Pennsylvania) là người phát minh ra cầu thang thoát hiểm – một sáng chế không chỉ thiết thực mà còn cứu sống vô số người qua hàng thế kỷ.
Bằng sáng chế của bà Connelly, mang số hiệu 368,816A, được cấp vào ngày 23-8-1887, mô tả chi tiết một hệ thống cầu nối thoát hiểm bằng kim loại với lan can bảo vệ, được gắn trực tiếp bên ngoài các tòa nhà. Hệ thống này cho phép cư dân thoát ra ngoài an toàn trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn, đồng thời tích hợp thêm một cơ chế báo động đơn giản, được kích hoạt khi có người sử dụng. Đây chính là tiền thân trực tiếp của những chiếc cầu thang thoát hiểm ngoài trời quen thuộc ngày nay.
Ý tưởng phát minh này nảy sinh trong bối cảnh đặc biệt của các đô thị Mỹ cuối thế kỷ 19, khi hàng loạt vụ cháy lớn tại các thành phố như New York, Chicago và San Francisco khiến công chúng hoảng loạn, còn chính quyền thì đối mặt với áp lực cải thiện an toàn cháy nổ. Một vụ cháy kinh hoàng tại New York năm 1860 – bắt nguồn từ một tiệm bánh nhỏ nhưng nhanh chóng lan rộng, gây ra tổn thất khủng khiếp – đã đặc biệt làm nổi bật những khiếm khuyết nghiêm trọng trong công tác chữa cháy thời bấy giờ.
Trước khi phát minh của Anna Connelly xuất hiện, người dân thường dựa vào những giải pháp thô sơ như thang dây hoặc các phương tiện thoát hiểm tạm bợ – vốn nguy hiểm và khó sử dụng, đặc biệt trong tình trạng hoảng loạn của phụ nữ, trẻ em và người già. Phát minh của bà đã hóa giải vấn đề này, tạo nền tảng cho một tiêu chuẩn an toàn mới trên toàn cầu.
Phát minh của Anna Connelly còn là biểu tượng cho tinh thần tín nhiệm xã hội và khả năng nhìn xa trông rộng của những người phụ nữ sống trong một thế kỷ vốn dĩ không thuận lợi cho phụ nữ làm khoa học.
