Hai nước Canada và Mỹ có hầu hết những ngày Lễ giống nhau. Bên cạnh mùa Lễ lớn như Giáng Sinh, New Year, còn có chung nhiều ngày Lễ khác như Halloween, Mothers Day, Fathers Day, Memorial Day, Veterant (Remenberance Day)…nhưng có hai mùa Lễ khác ngày riêng biệt, đó là Thanksgiving Canada mừng vào Monday tuần lễ thứ hai của Tháng Mười trong khi bên Mỹ mừng vào Thursday tuần thứ tư của Tháng Mười Một, và dĩ nhiên ngày Quốc Khanh cũng không giống nhau.
Canada Day, còn gọi là ngày Quốc Khánh của Canada, vào ngày July 1st hàng năm, và Independent Day của Mỹ là July 4th. Tại bàn nhậu của mấy ông Cà Na Ðiên gốc Việt hả hê nâng ly:
– Quốc Khánh của mình là July 1, còn của “tụi Mỹ” là July 4, vậy nghĩa là nước Canada ra đời sớm hơn bên đó! Hahaha …
Bà chị tôi bên Texas thì nói vui:
– July 1 hay July 4 có khác nhau là bao, nhập hai nước thành một luôn cho rồi, cho gia đình chúng mình khỏi bị cách ngăn.
Nghe vậy, nhiều người (trên bàn nhậu) hoặc bàn tiệc karaoke nhao nhao phản đối:
– Nhập sao được mà nhập, nước nào ra nước đó chớ!
– Canada là đất nước hiền hoà yên bình, còn xứ Mỹ được tự do mua súng đạn nên lâu lâu lại có kẻ buồn tình buồn đời ra ngoài… xả đạn cho bớt xì trét. Nguy hiểm quá, có ngày bị lạc đạn như chơi, tôi chẳng ham!
– Mỗi lần tui du lịch qua Châu Âu, khi nhân viên hải quan nhìn passport Canada là nở nụ cười thân ái thoải mái đón chào, còn nghe nói thấy passport Mẽo là họ…lạnh lùng, quăng cục lơ, phớt tỉnh Ăng Lê!
Nhưng cũng có người khách quan hơn:
– Dù gì thì chẳng ai có thể phủ nhận Mỹ là cường quốc được (hay bị) cả thế giới nhìn ra ngó vào, còn Canada chính sách đối ngoại hiền hoà hơn, mềm dẻo hơn, và nói chung nước nào cũng có cái hay cái dở của nó, tuỳ theo hoàn cảnh và quan điểm cá nhân của từng người thôi.
– Sở dĩ nước Mỹ bị… ghét vì nước Mỹ giàu, nước Mỹ giỏi, cũng giống như xã hội mình nè, hễ ai đẹp ai tài giỏi thì chắc chắn có nhiều… kẻ thù, đúng hông quý vị ??
Bảo Huân
Lần nào đề tài này cũng được đem ra tranh luận rất sôi nổi, mỗi người một ý, nhưng cũng may, toàn là bạn bè người quen với nhau, nên cuối cùng cũng là màn cụng ly dzô dzô dĩ hoà vi quý, chia tay ai nấy về nhà, người nào ôm cái tức trong bụng thì… mất ngủ ráng chịu.
Thực ra, có một số trường hợp người Việt ở Canada không thích nước Mỹ vì hồi ở trại tỵ nạn… không được đi Mỹ, hoặc vì nhiều lý do khác nhau, rồi ở đâu quen đó, rồi tìm ra những lý do không hay của nước Mỹ để… ủi an mình. Mỗi lần rơi vào hoàn cảnh cãi vã xung quanh chuyện Mỹ và Canada, tôi thường im lặng lắng nghe, hoặc ra tay giảng hoà, vì biết nói sao khi cả gia đình tôi ở bên Mỹ, nói không khéo là bị… bầm giập á. Thậm chí có lần tôi phải… lớn tiếng dõng dạc, kể cho mọi người nghe lịch sử Canada:
– Em nghe nói thuở xưa “đế quốc Mỹ” đã từng có ý định thôn tính Canada xinh đẹp của chúng mình đấy! Nhưng toàn quân toàn dân Canada đã quyết tâm đoàn kết, anh dũng chiến đấu đánh đuổi quân Mỹ ra khỏi biên cương, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ …
Nhờ câu nói này mà tôi được mọi người nhìn với ánh mắt thân mến, không bị… kỳ thị nữa.
Trở lại chuyện Canada Day, mỗi năm đến ngày này, trên Facebook lại lan truyền một clip ngắn gọn, hài hước, dễ thương để chọc phá người “láng giềng Mỹ”. Trong clip là hai căn nhà kế bên nhau, một bên là dân Mỹ, một bên là dân Canada. Ðến ngày Canada Day, nhà bên Canada ra balcony giăng hoa, treo cờ, bong bóng rộn ràng. Thấy vậy, ông Mỹ hàng xóm ghé mắt qua dòm, tò mò:
– Tụi bay làm gì dzậy?
Ông Canada vênh mặt:
– Chúng tôi ăn mừng ngày Lễ Canada Day!
Ông Mỹ nhíu mày:
– Ca-Na- Da- Day?? Là cái quái gì thế?
– Cũng giống như July 4 của bên ông đó, tụi tao là July 1…
– Nhưng July 4 của tụi tao có nhiều lý do để ăn mừng: nước Mỹ có Eagle, có Freedom, có KFC… Còn tụi bay có gì mà ăn mừng ?
Bấy giờ ông Canada mới thong thả, nháy mắt dí dỏm đầy hãnh diện:
– Tụi tao có nhiều lắm, kể sơ sơ… nhá hàng thôi nha: thứ nhất, tụi tao có chương trình y tế toàn dân, khi tao bị gẫy chân vẫn có thể ung dung ăn snack trong khi ngồi chờ ở ER, thứ hai là Metric System, hầu như cả thế giới đều xài, trừ… tụi bay, tiếp đến là món poutine là hỗn hợp của gravy, french fries, and cheese curds, nếu thiên thần trên trời mở food trucks thì bảo đảm sẽ có món poutine độc nhất vô nhị tuyệt vời này đấy, ngoài ra tụi tao có real beer, không phải yellow water nhé… còn nữa nhưng mà thôi… à quên, phải kể đến môn thể thao Hockey, chúng tôi khai phá ra môn này trước tiên và hiện nay vẫn chơi giỏi nhất…
Ông hàng xóm Mỹ nhanh nhẩu ngắt lời:
– Nhưng American teams mới là đội chiến thắng Stanley Cup!
Ông Canada đốp ngay:
– Ðúng thế: American Teams, Canadian Players! Còn cái vụ KFC tụi bay tự hào, tao nói nhỏ cho nghe nè, Colonel Sanders sống ở Canada từ năm 1965 đến 1980 đó nghen cưng!
Trong lúc ông Mỹ đang tẽn tò thì hàng xóm Canada tấn công thêm “quả” cuối cùng:
– Ồ, cũng có thứ bên Mỹ có mà tụi tao hổng có…
Ông Mỹ mừng rỡ:
– Phải thế chớ! Cái gì nào?
– Ðó là đồng tiền cắc pennies! Tụi tao đã bỏ cái đám lộn xộn leng keng làm nặng bóp đó từ lâu rồi!
Ông Mỹ lúc này hết dám… cãi, liền tươi cười, giơ ngón tay cái lên, vui vẻ:
– Yah yah! Chúc mừng Canada Day nha!
Dĩ nhiên, ai cũng biết đó là clip chứng tỏ máu hài hước của dân Canada. Có lẽ vì là hàng xóm thân quen, sát vách nhau, dân hai bên sát biên giới qua lại như một nhà vì cùng chung ngôn ngữ và chung hầu hết nền văn hoá Bắc Mỹ, nên người Canada khoái… chọc quê anh bạn Mỹ. Nhớ hồi bầu cử Tổng Thống mấy năm trước đây, khi bác Trump trong chiến dịch quảng cáo có những chiếc nón màu đỏ in slogan: “Make America Great Again” thì bên Canada cũng cho ra đời những chiếc mũ màu đỏ nhân ngày Canada Day với hàng chữ: “Canada is already Great!” (hèn chi trong nhiệm kỳ 4 năm Tổng Thống Trump hổng thèm qua thăm Canada). Sau đó, trong giai đoạn tranh cử nhiệm kỳ hai của Trump, um sùm chuyện bỏ phiếu gian lận giữa hai phe Dân Chủ và Cộng Hoà, chuyện BLM ồn ào, dân Canada lại vui vẻ kể nhau nghe câu chuyện: cũng hai ông hàng xóm liền kề Mỹ và Canada trong câu chuyện trên, lần này ông Mỹ được dịp móc mỉa:
– Ê Canada!!! Tụi bay sống êm ả, boring quá hen, chẳng có “điểm nhấn” gì ráo trọi, vậy tụi bay làm gì để giải trí ?
Ông Canada bốp chát không cần suy nghĩ:
– Tụi tao xem kịch… bầu cử và kịch… BLM của tụi bay!
Nói gì thì nói, Mỹ và Canada vẫn là hàng xóm với nhau rất hoà bình, chiến tranh chỉ là chuyện xa xưa, tuy chính sách ngoại giao, kinh tế, chính trị, xã hội… có thể khác biệt, có mâu thuẫn cũng là chuyện thường tình. Ngoại trừ một vài trường hợp cá biệt, tôi lạc quan mà nói rằng, đa số dân “Cà Na” gốc Việt đều mến nước Mỹ, cũng gần như yêu mến bài Quốc Ca “O Canada” và xứ Lá Phong dấu yêu.
Mà suy cho cùng, July 1 và July 4 có cách xa là bao?!
KL
Edmonton, Canada Day July 1/2021
