Hôm nay, Sao Khuê mời các bạn cùng với Thanh Tâm Tuyền, Cao Thu Cúc, Ý Nhi, Pháp Hoan… đi thăm thành phố Brest trong thơ Jacques Prevert, cùng với nhà soạn nhạc Balakirev đi trên chiếc xe ngựa qua thành phố cổ của Nga, cùng Ý Nhi chiêm ngưỡng chân dung Akhmatova và theo Langston Hughes tới thăm những dòng sông… SAO KHUÊ
Jacques Prévert
THANH TÂM TUYỀN
Barbara
Nhớ chăng Barbara
Hôm ấy mưa rơi hoài xuống Brest
Và em bước đi vui tươi
Rực rỡ hân hoan ướt xối
Dưới trời mưa
Nhớ chăng Barbara
Mưa rơi hoài xuống Brest
Tôi gặp em ở phố Xiêm
Em mỉm cười
Và tôi cũng mỉm cười
Nhớ chăng Barbara
Em người tôi không quen biết
Em cũng chẳng hề quen biết tôi
Nhớ chăng
Nhớ chăng em hôm ấy
Dù thế nào cũng đừng quên
Người đàn ông trú trong vòm cổng lớn
Chàng kêu tên em
Barbara
Và em chạy đến dưới trời mưa
Ướt xối hân hoan rực rỡ
Và em ngã vào tay chàng
Nhớ chăng phút ấy Barbara
Đừng giận vì tôi gọi em thân mật
Tôi gọi bằng em tất cả những người tôi yêu mến
Ngay với những người chỉ gặp một lần
Tôi gọi bằng anh em những người nào thương nhau
Ngay với những người không bao giờ quen
Nhớ chăng Barbara
Đừng khi nào quên
Trận mưa hiền lành hạnh phúc ấy
Trên khuôn mặt sung sướng của em
Trên thành phố sung sướng ấy
Trận mưa trên mặt biển
Trên công xưởng
Trên con tàu ngoài đảo Ouessat
Barbara ơi
Thật là chó đẻ Chiến tranh
Em bây giờ ra sao
Dưới trận mưa những sắt
Những lửa những thép những máu
Và người từng ôm em trong tay
Âu yếm
Chàng đã chết biệt tích hay còn sống
Barbara ơi
Mưa rơi hoài xuống Brest
Nhớ ngày nào
Nhưng không còn mưa buổi cũ tất cả bị chôn vùi
Nay trận mưa tang tóc đớn đau thê thảm
Nhưng cũng không còn là cơn giông
Những sắt những thép những máu
Chỉ là những đám mây
Vỡ ra như chó chết
Những con chó biến đi
Trôi theo dòng nước Brest
Và thối rữa nơi phương xa
Rất xa rất xa Brest
Rồi chẳng còn gì.
Gilbert Tymen
Tomas Transtromer
CAO THU CÚC
giấc mơ của Balakirev
balakirev đang dự một cuộc hòa nhạc. và rồi ông ngủ thiếp đi
chợt ông mơ thấy mình đang đi trên cỗ xe ngựa thời nga hoàng
chiếc xe ngựa lăn bánh trên con đường lát đá
chạy thẳng vào vùng bóng tối của tiếng quạ kêu
balakirev ngồi một mình trong xe. nhìn ra ngoài
có khi ông bước xuống chạy cùng với những chú ngựa
mảnh trăng mùa đông cũng chạy theo cỗ xe. qua những hàng
bạch dương. dưới trời khuya. cuộc hành trình dường như đã dài lâu
trên ngôi nhà thờ cổ. chiếc kim đồng hồ bây giờ chỉ năm. thay vì chỉ giờ
và trên cánh đồng có một chiếc cày bỏ quên
chiếc cày là con chim gãy cánh
trong vịnh. giờ này. một chiếc tàu đang neo đậu
chung quanh tuyết phủ. không một ánh đèn
thủy thủ lên đứng hết trên boong tàu
chiếc xe ngựa chạy qua vùng băng tuyết. bốn bánh quay. quay. tiếng lụa xé
balakirev tới gần một chiếc tàu chiến nhỏ
chiếc sebastopol
giờ đây ông đang ở trên tàu. các thủy thủ vây quanh
một người trao ông cây đàn cổ:
“ông sẽ không chết nếu ông chơi đàn”
Langston Hughes
Pháp Hoan
người da đen nói về những dòng sông
Tôi đã biết những dòng sông:
Tôi đã biết những dòng sông cổ như trái đất
và cũ hơn dòng máu trong huyết quản loài người.
Linh hồn tôi lớn lên sâu thẳm như những dòng sông đó.
Tôi đã tắm trong lòng Euphrates những bình minh ấu thơ.
Tôi đã xây căn nhà nhỏ gần phía Congo và nó ru tôi ngủ.
Tôi đã nhìn mặt sông Nile và những kim tự tháp nhô lên trên nó.
Tôi đã nghe những lời ca của Mississippi khi Abe Lincoln
xuống miền New Orleans, và tôi đã thấy những khúc quanh
lòng bùn của nó vàng lên trong hoàng hôn.
Tôi đã biết những dòng sông:
Những dòng sông cũ kỹ, tối tăm.
Linh hồn tôi lớn lên sâu thẳm như những giòng sông đó.
Ý NHI
“trước chân dung Akhmatova
Người từng tìm đến bóng râm của vòm cây trong một bức tranh
người một mình đi qua mưa nắng, bão giông, băng giá
Người từng ước ao có thể khóc dịu dàng
như trẻ nhỏ
người một mình gánh chịu bao giày vò,
thóa mạ
Người từng khuỵu ngã trước tình yêu
người một mình đối mặt cùng bạo lực
Người từng chờ đợi mỗi chiều nơi
bậc thềm một bóng thân yêu
người một mình thét vang trong tù ngục
Ôi người đàn bà mảnh mai trong tấm áo đen
người từng qua cõi này
Người từng bị đày ải
người từng được dâng tặng
người từng bị nhục mạ
người từng được tôn vinh
người không tàn lụi
trong oán hờn
không tan
trong nước mắt
Ôi người đàn bà mảnh mai trong
tấm áo đen
người từng qua cõi này chăng
