Tin từ Space.com. ngày 17-11-2020, Mike Wall: NASA ăn mừng phi thuyền SpaceX’s đã đưa 4 Phi hành gia lần đầu tiên tới Trạm Quỹ đạo ISS
Phi hành đoàn số 1 của chuyến bay đầu tiên trên phi thuyền Space X’s đã đến quỹ đạo của phòng thí nghiệm (Trạm ISS) vào đêm thứ Hai (16-11-2020) sau 27 giờ phóng đi từ Trung tâm Không gian Kennedy tại Florida bằng hỏa tiễn Falcon 9.
Khoảng 2 giờ sau khi khoang chỉ huy Crew Dragon “Resilience” nối với Trạm ISS, các Phi hành gia của NASA gồm có: Victor Glover, Mike Hopkins, Shannon Walker và Soichi Noguchi của Nhật Bản đã đáp vào ISS bằng phi thuyền riêng. Các Phi hành gia sẽ bắt đầu chuyến làm việc dài 6 tháng trên ISS. “Nhiệm vụ này là cả một giấc mơ”, Giám đốc phi thuyền của NASA, Kathy Lueders phát biểu trong cuộc họp báo vào sáng thứ 3 (17-11-2020): “Chúng tôi từng ước mơ rằng, sẽ có một ngày được vận chuyển Phi hành gia tới Trạm ISS. Và hôm nay ước mơ đã thành sự thật”. Kathy Lueders tiếp: “Bắt đầu một kỷ nguyên mới”.
Đi bộ ngoài không gian. Nguồn. Pixabay.
Có khi nào bạn tự hỏi: “Cuộc sống trên không gian như thế nào?”. Khi bạn đọc bài này thì đang có người sống trên ngoại tầng không gian, cách trái đất khoảng 250 dặm, bay quanh trái đất của chúng ta mỗi vòng hơn 92 phút. Thật ra, từ 2-11-2000, Phi hành gia của nhiều nước khác đã ở và làm việc với nhau trên phòng thí nghiệm bay khổng lồ của Trạm Không gian Quốc tế (ISS). Mỹ, Canada, Nga, Châu Âu và Nhật đã bắt đầu phóng những phần nhỏ lên không gian để xây dựng Trạm ISS. Sau đó, các Phi hành gia đã ráp chúng lại với nhau. Theo CNN, tất cả có “42 chuyến bay lắp ráp từng phần, 37 tàu Con Thoi của Mỹ, 5 hỏa tiễn của Nga” để hoàn tất việc xây dựng Trạm ISS.
Phi Hành Gia nghỉ ngơi ở ISS. Nguồn. ISS
Các thành viên Phi hành đoàn trên con tàu khổng lồ này trải qua 6 tháng thực hiện các nghiên cứu, thí nghiệm khoa học. Sống ngoài không gian, họ gặp nhiều thử thách khi cố gắng giữ cách sống quen thuộc ở mặt đất.
Theo NASA, khi Phi hành gia trên ISS cần tiếp tế lương thực, nước, không khí, phụ tùng hoặc đồ nghề thí nghiệm, họ phải đặt hàng với Trưởng phi vụ và đôi khi phải đợi cả mấy tháng mới nhận được tiếp liệu, và dọn rác.
Phi Hành Gia tập thể dục. Nguồn. Verge Science
Các Phi hành gia ở trạm ISS thường làm việc trong 6 tháng nên họ cần nghỉ ngơi để phục hồi sức khỏe và có cách sống như ở dưới đất. Họ được nghỉ cuối tuần, mừng các ngày lễ, đôi khi vui Giáng sinh theo kiểu Ðông và Tây. Trong những ngày lễ, họ cũng gởi quà cho bạn bè theo chuyến bay tại Phòng Kiểm soát phi vụ, hoặc nhờ bạn bè và gia đình dưới đất chuyển lên. Ngày cuối tuần, các Phi hành gia giải trí giống chúng ta như coi TV, xem phim, lòng vòng trên Internet, nói chuyện online, chơi nhạc và có nhiều thú vui khác nhau. Ðôi khi Phi hành gia phải làm việc bảo trì trong thời gian nghỉ, nhưng thường thì hạn chế trong 1 giờ. Họ cũng phone cho gia đình, bạn bè dưới đất bằng laptop.
Khi ở ISS, các Phi hành gia phải tập thể dục để duy trì sức khỏe trên môi trường không gian. Các Phi hành gia tập mỗi ngày 2 giờ và 6 ngày 1 tuần. Dụng cụ tập như xe đạp, máy chạy, máy tập tạ ARED được thiết kế đặc biệt để sử dụng trên không gian.
Phi Hành Gia ngủ. Nguồn. Canadian Space Agency.
Lý do khiến các Phi hành gia phải tập thể dục hằng ngày vì xương của họ có thể mất khoáng chất và dễ bị teo cơ. “Chúng tôi cố hạn chế các nguy cơ đó càng ít càng tốt” Bob Tweedy, người hướng dẫn hệ thống phòng chống tại NASA cho biết. Khi tập trên máy chạy, các Phi hành gia được nịt bằng dây nịt chung quanh người để khỏi bị trôi đi. Những quả tạ cũng bị mất trọng lực ở không gian, máy ARED có 2 hộp chứa tạo ra khoảng chân không nhỏ (không mất trọng lực), người tập có thể kéo, đẩy với một thanh dài, nên các phi hành gia có thể kéo tạ, cong người xuống, đẩy, co dãn và các động tác tập bình thường như ở trái đất.
Phi hành gia cũng xài phòng vệ sinh và làm vệ sinh cá nhân như chúng ta, nhưng trên không gian thì không dễ dàng. Các Phi hành gia trên trạm ISS có đồ vệ sinh cá nhân như kem đánh răng, bàn chải, kem cạo râu. Theo NASA, do trọng lực giảm (rất ít sức hút), phòng vệ sinh của trạm không gian “rắc rối” hơn dưới đất. Người dùng phải ngồi vô bồn cầu, có giá giữ chặt 2 chân; bồn cầu như một máy hút tất cả đồ dơ vô thùng. Mỗi Phi hành gia có phễu đi tiểu riêng của mình. Phễu được gắn ống hút chảy vô thùng nước thải.
Phi Hành Gia ăn uống. Nguồn.video ISS
Phi hành gia cũng ngủ như chúng ta, nhưng nhiều hơn, vì mỏi mệt do các công việc phức tạp mỗi ngày ngoài vũ trụ. Khi sống trong điều kiện mất trọng lực, họ có thể ngủ trong bất cứ hướng nào. Phi hành gia ngủ 8 tiếng mỗi ngày trong túi ngủ, tại phòng ngủ nhỏ của phi hành đoàn. Ðiều làm cho họ khó ngủ là phải thấy 16 lần trời mọc và trời lặn mỗi ngày. Vài phi hành gia thích nghi điều kiện và ngủ ngon lành. Nhưng cũng có người bị hồi hộp và say sóng.
Phòng vệ sinh của Phi Hành Gia. Nguồn. Chris Jackson. Getty Images
Space.com viết rằng, phi hành đoàn còn gặp các rắc rối khác ảnh hưởng tới giấc ngủ như nhiệt độ, ánh sáng, không khí, tiếng động, và các dụng cụ nịt họ lại cho khỏi bị bay lòng vòng khi ngủ. Họ dùng thuốc melatonin giúp dễ ngủ. Nhưng khi nào cần tỉnh ngủ, họ cũng dùng các loại chứa caffeinated như chúng ta.
NASA ước tính đã có hơn 2,500 thí nghiệm được thực hiện trên trạm ISS kể từ khi nó được tạo dựng. NASA cho biết, các phi hành gia đã được thể nghiệm về khoa học và y tế để xác định sự thích nghi của cơ thể con người khi sống trong điều kiện không trọng lực ở trạm ISS.
Phi Hành Gia làm việc ngoài ISS. nguồn. NASA. Getty Images
Khi sống trên trạm ISS, các Phi hành gia được lựa chọn nhiều loại thực phẩm giống như chúng ta ăn dưới mặt đất, chỉ có khác là vài loại thực phẩm phải thêm nước vào trước khi ăn. Chẳng hạn như bánh hạnh nhân và trái cây thì ăn tự nhiên trong khi các loại mì Ý với phô mai cần phải có thêm nước; các loại gia vị như muối và tiêu có ở dạng lỏng. Trạm ISS không có tủ lạnh nên thực phẩm không gian được chứa trong lon, sấy khô hoặc đóng gói.
MentalFloss nói rằng: “Phi hành gia ăn 3 bữa mỗi ngày ở trạm ISS, nhưng khi ăn họ không ngồi được. Các phi hành gia tự mình ổn định lơ lửng một chỗ. Họ phải ăn thật chậm và cẩn thận khi đưa vô miệng để thực phẩm không bay lung tung trong trạm ISS.
Phi Hành Gia già chậm hơn. Nguồn. Brian Ach. Getty Images
Khi cựu Phi hành gia của NASA, Scott Kelly, trải qua 1 năm trên trạm ISS. Ông già đi, nhưng chậm hơn nếu ở trên mặt đất. Scott Kelly đã trẻ hơn so với Mark, người anh sinh đôi của mình. Theo Space.com, trong cuộc thảo luận tại hội nghị ISS Nghiên cứu và Phát triển năm 2016 tại San Diego, cả Scott và Mark nói về nghiên cứu song sinh mà họ tham gia để giúp các phi hành gia lên Hỏa tinh vào cuối những năm 2030. Các khoa học gia đã nghiên cứu tác động tâm sinh lý của Scott trong thời gian ông ta ở trên trạm ISS và thấy rằng ông đã trẻ hơn anh sinh đôi của mình.
Tạp Chí Business Insider cho biết rằng, các Phi hành gia trên trạm ISS trẻ hơn một chút so với người trên mặt đất do sự dãn nở của thời gian. “Sự dãn nở theo vận tốc thời gian ảnh hưởng lớn hơn sự dãn nở trọng lực của họ, cho nên các Phi hành gia sẽ già chậm hơn người dưới trái đất”.
Hàng đầu là Shannon Walker, Victor Glover, Mike Hopkins and Soichi Noguchi, những Phi Hành Gia đã đến ISS, 16-11- 2020. Nguồn. Space
Nếu bạn muốn cao lên 1.2 inch, thì cứ việc lên trạm ISS mà sống. Theo CNBC, khi trải qua 1 năm trên trạm ISS, cựu Phi hành gia Scott Kelly cao lên 2 inch so với người anh sinh đôi của mình. Phi hành gia có thể phát triển cao hơn khi ở không gian gần như vô trọng lực. Trong khi dưới mặt đất các dĩa đệm của cột sống bị nén lại, thì ngoài không gian, lực nén không còn nữa nên cột sống bị dãn, Phi hành gia trở nên cao hơn. Tuy nhiên, sau vài tháng thì chiều cao trở lại bình thường.
Và nếu vậy thì cũng như không!
HĐV
(Nguồn. Branden C. Potter)
