Ngày 22-4-2023, Phó Thủ tướng Úc, ông Richard Marles công bố đã tìm thấy con tàu SS Montevideo Maru của Nhật đã bị đánh chìm trong Thế Chiến thứ 2 sau 81 năm. Xác chiếc tàu vận tải nằm ở độ sâu 4.000m, hơn cả nơi tàu Titanic bị đắm. Vị trí bên ngoài bờ biển phía tây bắc đảo Luzon của Philippines.
Điều đau lòng là trên tàu chở 1,060 người, phần lớn là tù binh Úc đã bị ngư lôi của Mỹ đánh chìm vào ngày 1-7-1942, khi Nhật bại trận ở Rabaul (Papua New Guinea) và dự định mang tù binh đem giam nơi khác.
Chiến dịch săn lùng này do Công ty Silentworld Foundation chủ trì, phối hợp với công ty khảo sát biển Fugro của Hà Lan cùng với sự giúp đỡ của quân đội Australia. Theo thống kê, trên chiếc tàu này có 850 lính Úc và thường dân, cùng với thủy thủ đoàn của Nhật và tù binh của các quốc gia khác, gồm Anh, Đan Mạch, Estonia, Phần Lan, Ireland, Hà Lan, New Zealand, Quần đảo Solomon, Thụy Điển và Mỹ.
Thủ tướng Úc, ông Anthony Albanese nói: “Cuối cùng thì nơi an nghỉ của những linh hồn đã mất trên tàu Montevideo Maru đã được tìm thấy”. Để tôn trọng sự yên bình của người đã mất, chính phủ Úc sẽ không nghĩ đến việc thu lượm hài cốt. “Chúng tôi hy vọng tin tức hôm nay sẽ mang lại sự an ủi cho những người đã trông chờ tin người thân của mình trong một thời gian dài”.
Sau ngần đó năm, những người trông đợi cũng không mấy ai sống sót.
Thủ tướng Úc Anthony Albanese tôn vinh những người đã phục vụ và hy sinh cho nước Úc và thế giới tự do “Cuối cùng, nơi an nghỉ của những linh hồn đã mất của Montevideo Maru đã được tìm thấy”.
Tàu SS Montevideo Maru của Nhật (1942)
Máy dò Fugro của Hà Lan (AUV) đã xác định được vị trí nơi tàu đắm (ảnh BBC.com)
Các chuyên gia theo dõi dữ liệu từ tàu tự hành Fugro cung cấp (ảnh BBC.com)
Vị trí con tàu được vẽ lại từ tín hiệu sonar
Hạnh Dung (tổng hợp từ BBC và nguồn khác)
