Khi cả nước Mỹ rơi vào tình trạng hỗn loạn của phong trào “Black Lives Matter” (BLM) thì Little Sài Gòn ở Orange County cũng không ngoại lệ. Các thành phố xung quanh Little Sài Gòn là Long Beach, Huntington Beach, Garden Grove, Anaheim, Santa Ana, Orange… đều đã ban hành lệnh giới nghiêm vào ban đêm (từ 6pm-6am), cá biệt có Long Beach lệnh giới nghiêm bắt đầu lúc 4pm. Các chợ và khu thương mại đều được lệnh đóng cửa sớm trước 6pm.

Cờ Vàng – BLM (hình lan truyền trên mạng không rõ tác giả)
Các chủ tiệm, cửa hàng đồng loạt gia cố cửa nẻo thêm chắc chắn, lắp thêm camera và giấu biến những hàng hóa có giá trị đi. Các gian hàng ngày thường vẫn trưng bày hàng hóa trở nên trống trơn, thay vào hàng thiệt là hình món đồ đó. Chủ tiệm thấy khách nào thật sự có ý muốn mua mới vô bên trong lấy món đồ khách đã chọn ra bán.
Ngày đầu tiên, tôi cũng “bon chen” ra công viên Orange Park (thuộc thành phố Orange, là một thành phố “cổ” nhỏ xíu nằm trong Orange County) để coi và “lai chim lai cò” (livestream) YouTube. Tôi nhìn thấy khoảng chục người Á châu cầm những tấm bìa (thùng giấy) viết khẩu hiệu tiếng Việt, đại khái là người Việt Nam ủng hộ BLM. Những người Việt đang biểu tình BLM này tôi mới gặp họ lần đầu ở đây, tôi không biết họ là ai và họ cũng không nhận ra tôi là ai. Có nghĩa là họ chưa từng tham gia bất cứ cuộc biểu tình chống cộng sản nào ở đại lộ Bolsa.
Ðông người tham gia nhứt có lẽ thuộc về cuộc biểu tình tại thành phố Garden Grove có khoảng 3,000 người. Tuy nhiên, biểu tình cho BLM ở Orange County không hỗn loạn, không có đập phá, đốt, hôi của như các tiểu bang khác. Phần lớn cư dân địa phương đều tuân thủ giới nghiêm của chính quyền thành phố ở yên trong nhà và theo dõi tin tức qua các kênh YouTube hoặc TV.
Tại trung tâm Little Sài Gòn (thành phố Westminster) số người tập trung trước sân tòa nhà City Hall biểu tình ước tính khoảng 500 người, có khoảng chục người Việt ở tại đây, tôi nhận ra một vài người quen trong cộng đồng Việt Nam.
Lệnh giới nghiêm cấm bất kỳ ai lai vãng trên đường phố, công viên, vỉa hè, hoặc bất cứ địa điểm công cộng nào, nhưng lệnh không ảnh hưởng tới các xe đang lưu thông trên đường. Có nghĩa là nếu ai đó lái xe về nhà trễ cũng không sao. Mặc dù vậy, người biểu tình BLM đi tràn xuống lòng các đại lộ Euclid, Brookhurst, Main, Garden Grove, Chapman với số lượng quá đông, làm tắc nghẽn đường sá, người dân bình thường muốn trở về nhà cũng khó. Hầu như người biểu tình quên đi Covid-19 hoặc họ không coi Covid-19 là nguy hiểm nữa.

nguồn youtube
Tôi sống ở Orange County gần 5 năm nay, tôi nhận thấy người Mỹ da đen (và lai đen) thuộc loại “hàng hiếm” ở Orange County. Số người da đen tôi đã gặp đếm không quá mười đầu ngón tay. Họ là nhân viên các công sở chánh phủ, trường học chánh phủ. Họ cư xử lịch sự, thân thiện và dễ mến. Có lần, tôi đi xe bus đường dài, xe dừng cho khách xuống trạm nghỉ 15 phút đi vệ sinh. Ở Việt Nam thì phải kiếm chỗ nào có tấm bảng WC hoặc “Toilet” nhưng ở Mỹ làm gì có tấm bảng này. Thấy tôi đang loay hoay, một ông da đen nhân viên trạm xe đã dẫn tôi tới tận cửa phòng restroom. Nét mặt ông cho người đối diện cảm giác tin tưởng ở ông. Tôi đã từng học với hai giáo viên là người lai đen đến 80%, họ rất vui tánh, hài hước, cũng rất tận tụy với nghề nghiệp. Học trò trong lớp phần lớn là người Mễ và người Việt, ai cũng tỏ ra quý mến hai giáo viên lai đen này.
Cư dân Orange County cũng rất ít người sắm súng “thủ” trong nhà. Có thể nói, Orange County không có (hoặc rất ít) tình trạng “kỳ thị” người da đen. Tôi nghĩ đó cũng là lý do các cuộc biểu tình ở đây diễn ra rất ôn hòa, lịch sự.
Tuy nhiên, tôi thấy những người biểu tình BLM đến “nằm vạ” (nằm đúng nghĩa đen) trên nền sân xi măng trong cái nóng chói chang mùa Hè trước tòa nhà City Hall thành phố Westminster. Ở đây chỉ có người Việt, người Mễ, Mỹ trắng, chớ làm gì có người da đen và người lai da đen mà tới thành phố này đòi quyền sống cho người da đen? Trong khi đó, lực lượng cảnh sát thành phố trang bị đầy đủ phương tiện đứng xếp hàng ở hành lang City Hall, quay mặt ra đối diện với đám đông biểu tình. Người biểu tình nằm dưới sân được một lúc thì tự động đứng dậy đi dọc đại lộ Westminster, vừa đi vừa hô khẩu hiệu. Tôi không gia nhập vô đoàn người biểu tình mà lái xe đi vòng tới vòng lui dọc theo đại lộ để quan sát đám đông.
Những cuộc biểu tình BLM cũng diễn ra ở Orange County trong hai ngày đầu Tháng Sáu rồi ngưng hẳn. Tình cờ, tôi coi video YouTube mới biết sau cuộc biểu tình thì có hai vị nam trung niên da trắng “đăng đàn thuyết pháp” hô hào, vận động bầu cử. Nghe họ nói, tôi mới biết hóa ra đám đông biểu tình BLM ở quận Cam là từ New York chạy sang. Tới đây thì tôi hồ nghi mục đích chính họ tới Orange County là “màn hai cảnh hai” chớ không phải là BLM? Tôi đồ rằng họ nghỉ ở các khách sạn chớ làm gì có bà con, họ hàng ở quận Cam “bao” chỗ ăn ở cho hàng ngàn người, nên họ “rút quân” nhanh. Thử nghĩ coi, chung quanh toàn là nhà của người Mễ, Việt, Ðại Hàn, Mỹ trắng. Ðập phá, “loot” rồi chạy vô đâu để trốn, để giấu tài sản, hàng hóa “loot” được? Chắc chắn dân địa phương không chứa tài sản bất chính rồi. Ðem vô khách sạn càng không thể, 30 giây sau police tới túm ngay.

nguồn youtube
Cũng có rất nhiều người Mỹ gốc Việt không đồng tình với việc có những người Việt tham gia biểu tình BLM. Lý do là tại sao không thấy những người Việt đó biểu tình khi chính người Việt bị chết trong đồn công an cộng sản, không thấy những người Việt đó hay người da đen biểu tình đòi quyền sống cho người Việt khi người Việt bị chính người da đen cướp, giết.
Ý kiến này nhận được đông đảo người Việt trên mạng xã hội ủng hộ. Thực tế tại thành phố Garden Grove và thành phố Westminster đã từng xảy ra các vụ cướp tài sản, giết người do người da đen thực hiện (không biết từ đâu tới, camera an ninh có ghi lại hình ảnh vụ việc) và người Việt là nạn nhân của các vụ cướp bóc, giết người này.
Cá biệt, có một nhóm nhỏ người Việt trẻ cầm cờ vàng đi biểu tình BLM (duy nhứt một lá cờ), làm dấy lên cuộc tranh cãi trong cộng đồng người tị nạn với hai luồng ý kiến khác biệt. Ý kiến thứ nhất cho rằng tham gia biểu tình BLM là quyền cá nhân, nhưng không nên đem cờ vàng theo. Cờ vàng là biểu tượng cho tinh thần chống cộng sản của người Việt tị nạn, không liên quan gì tới BLM. Vì BLM chỉ có ý nghĩa ngày đầu tiên, còn những ngày sau đã nhuốm màu chính trị, lợi dụng cơ hội để hủy hoại nước Mỹ, gây nên tình trạng bạo lực, cướp bóc, giết người vô tội. BLM giờ đây mang ý nghĩa xấu, đem cờ vàng tới cuộc biểu tình BLM gây sự ngộ nhận người Việt tị nạn cộng sản ủng hộ bạo lực, cướp bóc, giết người. Ý kiến trái lại biện luận họ ủng hộ lớp trẻ biểu tình để “tập tành” thế hệ sau đấu tranh cho dân chủ, nhân quyền.
Cá nhân tôi cho rằng nếu từ đây về sau, nhóm đem cờ vàng biểu tình cho BLM dẫn con cháu tham gia tất cả các cuộc biểu tình chống cộng sản đàn áp người dân Việt Nam quốc nội thì sẽ có ý nghĩa hơn.
TPT
(Little Sài Gòn, Ca)