Cuối tuần trước, làng truyền thông thể thao thế giới có dịp xôn xao với tin Mark Nye, 34 tuổi, bị tòa Anh Quốc kêu án tù gần 3 năm vì đã mạo danh võ sĩ nhà nghề Conor McGregor người Ái Nhĩ Lan.
Lực sĩ đổi giống CASTER SEMENYA. Ảnh AP
Tháng 2/2021, đương sự bị cảnh sát “dí” bắt khi đang tìm cách thủ tiêu ma túy. Trong lúc khám xét, nhà chức trách bắt gặp hằng trăm mẫu Business Card mạo nhận là “McGregor Enterprise”. Phạm nhân bất hảo thừa nhận đã mượn hơi hùm, lợi dụng sự nổi tiếng của Conor McGregor, 32 tuổi, để buôn bán ma túy. Những chuyện hư giả & thật ảo trong thể thao thật ra không mới, mà còn thiên hình vạn trạng.
KỶ NIỆM CHƯƠNG
“Sports Memorabilia” là một kỹ nghệ khổng lồ với hằng tỉ Mỹ kim mỗi năm. Năm 2000, từng có công tố viên liên bang ước lượng có đến 90% những kỷ niệm chương thể thao lưu hành tại Hoa Kỳ là đồ giả. Những vụ thường gặp nhất là mua bán quần áo trang phục, theo quảng cáo là đã được chính các lực sĩ mặc lúc tranh tài, nhưng thật ra là hàng mới tinh nhập về từ các xưởng Made in China. Các ngôi sao thể thao càng nổi tiếng thì vật dụng lưu niệm FAKE gắn với tên tuổi của họ càng nhiều. Các lừa đảo kiểu này quá phổ biến, hầu như vô phương kiểm soát. Khán giả có thể áp dụng nguyên tắc “tiền nào của nấy”, tránh xa “Sports Memorabilia” rẻ tiền, và chỉ mua từ nguồn khả tín, cẩn thận với những đổi chát Online, cách riêng là trên eBay.
SPORTS DRINKS
Các lợi điểm của “Sports Drinks” được quảng cáo gồm có chất Carbohydrates giúp duy trì lượng đường Glucose trong máu giữa lúc tập thể dục (thêm năng lượng), chất Sodium – muối cũng giúp cơ thể giữ dịch lỏng, hay kể cả tâm lý lực sĩ hay người chơi thể thao/tập thể dục dễ bị hấp dẫn với thức uống có mùi vị lạ. Nhưng kỳ thực các ưu thế của “Sports Drinks” nằm ở chỗ khác. Vài nhãn hiệu phổ thông nhất gồm có Powerade, Gatorade do PepsiCo làm chủ, và Vitamin Water của Coca-Cola Company. Những anh khổng lồ này tung nhiều triệu Mỹ kim quảng bá nhằm để thu hút người tiêu thụ Hoa Kỳ tiêu xài $60 tỉ mỗi năm mua thức uống “thể thao”. Nếu bạn không có nhu cầu bị… dụ khị, nước lã và… một trái chuối sau cữ tập là đủ.
Ảnh www.pinterest.com
HỌC BỔNG THỂ THAO
Có một ngộ nhận phổ biến là các lực sĩ sinh viên đều được nhận học bổng hậu hĩnh để chơi thể thao đại học. Thực tế thì học bổng thể thao toàn phần “Full Scholarship” rất là hiếm. Trung bình chỉ có 2% học trò trung học được nhận học bổng chơi thể thao đại học, mà ngay cả như vậy, thì trị giá cũng khiêm tốn, chỉ khoảng $11,000 mỗi năm. Phần lớn lực sĩ sinh viên vẫn được gia đình, cha mẹ, bảo bọc, hoặc phải mượn nợ, hay đi làm Part-time kiếm thêm tiền trang trải chi phí, nhất là trong những lúc bị thương tích, bệnh tật.
NGƯỜI MỸ CÔ ĐƠN
Trong nhiều chuyện, mà cách riêng là thể thao, có một lầm lẫn đáng tiếc nhưng lại khá phổ biến là Hoa Kỳ bị cô lập, cái gì cũng làm một mình, chơi một mình. Thực tế thể thao USA khá hòa đồng với thế giới. Viện dẫn một thí dụ, có gần 30% các đấu thủ banh chày nhà nghề Major League Baseball là người ngoại quốc. Làng banh rổ NBA cũng không hiếm các tay ném ngoại quốc, và ngày càng thấy nhiều ngôi sao Hoa Kỳ tuổi về chiều tiếp tục bay sang Âu Châu hoặc China kéo dài sự nghiệp. Ngay cả banh bầu dục, bị coi là trò chơi của Uncle Sam 100%, mà ngày nay giải NFL hằng năm đều có đánh ở London, ở Ðức, ở Mexico, mà trận nào cũng bán vé sạch trơn. Banh bầu dục còn được du nhập sang Nhật từ thập niên 1930, đến nay có hơn 17,000 cầu thủ chơi cho 400 đội khác nhau. Trong khi khán giả Hoa Kỳ ngày càng quen thuộc và mê đá banh hơn, thì trên sân cỏ các chân sút USA cũng đá banh lên chân, bay nhảy thường xuyên bên Âu Châu như Christian Pulisic 22 tuổi ở Anh, Weston McKennie 22 tuổi bên Ý, hay Giovanni Reyna 18 tuổi ở Ðức.
Gần 30% đấu thủ banh chày MLB nhà nghề 2021 là người ngoại quốc. Ảnh www.mlb.com
SÂN BANH TƯ NHÂN
Một trong những ưu thế áp đảo của Hoa Kỳ là cơ sở thể thao tân kỳ. Ðiều ít người biết là tuy mang tiếng sở hữu tư nhân, nhưng có không ít sân banh lớn tại Hoa Kỳ nhận tài trợ/đầu tư rất nhiều từ các chánh quyền địa phương. Ðơn cử sân banh chày Nationals Park ở Biệt Khu Thủ Ðô Washington D.C. móc túi người thọ thuế $700 triệu xây mới năm 2006, và gần đây xin thêm $300 triệu để gắn mái che mới. Hay một sân banh chày khác, Marlins Park ở thành phố Miami tiểu bang Florida, lúc mới xây, chủ nhân chỉ trả 20%, còn lại quận hạt Miami-Dade County gánh chịu khoản nợ $500 triệu. Tính đến năm 2048, lúc trả xong cái bill chót, Marlins Park tiêu tốn của người thọ thuế địa phương tròm trèm $1.2 tỉ.
Sân Marlins Park ở Miami. Ảnh populous.com
LỰC SĨ ĐỔI GIỐNG
Cái này không kể dư luận lâm râm về việc những nữ lực sĩ thực thụ, nhưng có nhiều nam tính, tranh tài khiến nữ giới bị thiệt thòi. Thí dụ như bộ đôi võ sĩ người Brazil đang đình đám trên võ đài Ultimate Fighting Championship (UFC) hiện thời: Amanda Nunes 31 tuổi (đang đứng thứ #5 trên bảng xếp hạng UFC), và Bethe Correia 36 tuổi (biệt danh “Pitbull” với phong cách tấn công bão táp). Bên điền kinh có một cái tên khét tiếng người Nam Phi CASTER SEMENYA. Từ 2009, tay đua này bá chủ đường chạy 800 m nữ, giật huy chương vàng TVH London 2012 và Rio 2016. Cơ thể Caster Semenya có lượng Testosterone cao gấp 5 lần nữ giới bình thường. Liên Ðoàn Ðiền Kinh Quốc Tế IAAF lẫn Ủy Ban TVH Quốc Tế IOC hơn một lần xét nghiệm thân thể Caster Semenya, kết luận tuyến vú không phát triển, có tinh hoàn ẩn, có âm hộ nhưng không có buồng trứng lẫn dạ con. Semenya buộc phải chích Hormone hạ mức Testosterone nếu muốn góp mặt trên đường đua nữ trong tương lai. Gần đây, lại thêm chuyện lực sĩ nam giới thực thụ nhưng thình lình đổi tánh, đổi giống. Tại Hoa Kỳ, nhiều dấu hiệu tràn lan tới nỗi hiện nay có hơn 30 tiểu bang tại Hoa Kỳ đang cân nhắc tối thiểu 115 dự luật nhắm tới bảo vệ lực sĩ nữ giới, hạn chế nam lực sĩ đổi giống tranh tài với họ (đồng nghĩa với tranh huy chương, tài trợ, quảng cáo, thu nhập…)
Trên 30 tiểu bang (màu sậm) đã trình tối thiểu 115 dự luật nhắm tới hạn chế nam lực sĩ đổi giống tranh tài với nữ giới. Ảnh www.sun-sentinel.com
TTD
