Trận chung kết banh bầu dục NFL Super Bowl 54 vừa đánh hôm Chúa Nhật 2/2/2020 với kết quả đội Kansas City Chiefs vô địch quốc gia sau khi đánh hạ San Francisco 49ers 31/20. NFL là 1 trong 4 giải thể thao nhà nghề lớn nhất tại Hoa Kỳ thường được mệnh danh là “Big Four”.
Half-Time Show bốc lửa của Super Bowl 54. Ảnh www.bostonglobe.com
National Football League (NFL)
Thành lập năm 1920, đúng 100 năm trước. Ngày nay NFL gồm 32 đội, tất cả đều đóng đô ở Hoa Kỳ. Ðây là điểm độc đáo vì NFL là giải thể thao nhà nghề chánh yếu duy nhất không có đội banh đặt tại Canada. Ðiểm nổi trội khác là NFL thu hút lượng khán giả đến sân dự khán nhiều nhất không chỉ tính riêng Hoa Kỳ mà trên toàn thế giới. Tại Hoa Kỳ, banh bầu dục NFL cũng phổ biến nhất về lượng khán giả xem qua TV và sức tiêu thụ kỷ niệm chương thể thao. Chưa kể có đến 29/32 đội banh NFL nằm trong tốp 50 đội thể thao trị giá cao nhất thế giới, đứng đầu là anh nhà giàu Dallas Cowboys trị giá khoảng $4.8 tỉ.
NFL ở London, Anh Quốc. Ảnh Andrew Testa / The New York Times
Major League Baseball (MLB)
Banh chày nhà nghề từng có thời thống trị quốc gia, được mệnh danh là “National Pastime”, với các giải đấu nhà nghề thiết lập sớm nhất tại Hoa Kỳ, như National League (1876), American League (1901), rồi Major League Baseball (1903). Ngày nay, MLB có 30 đội, với 29 đặt tại Hoa Kỳ và 1 đội bên Canada (Toronto Blue Jays). Ðội MLB trị giá cao nhất là New York Yankees ($4 tỉ), cao hơn mọi đội banh bầu dục NFL ngoại trừ Dallas Cowboys.
Banh chày – Major League Baseball (MLB). Ảnh Visions of America / UIG / Getty Images
National Basketball Association (NBA)
Trò chơi banh rổ xuất hiện vào thập niên cuối thế kỷ 19. Ðến những năm 1920 bắt đầu thấy các giải đấu nhà nghề ra mắt. Riêng NBA lúc ban đầu mang tên Basketball Association of America thành lập năm 1946, ngay sau Ðệ Nhị Thế Chiến. Ngày nay, banh rổ NBA có 30 đội, 29 Hoa Kỳ và 1 ở Canada (Toronto Raptors). Mỗi đội NBA đều trị giá tối thiểu $1 tỉ. Nét độc đáo là NBA có rất nhiều khán giả TV ở ngoại quốc.
Banh rổ – National Basketball Association (NBA). Ảnh www.papercitymag.com
National Hockey League (NHL)
Ðây là giải đấu lớn duy nhất xuất xứ Canada, thiết lập năm 1917 với danh xưng nguyên thủy là Canadian National Hockey Association. Ngày nay, khúc côn cầu trên băng NHL có 31 đội, với 24 Hoa Kỳ và 7 Canada. Sang năm 2021, giải NHL sẽ tăng thêm 1 đội ở thành phố Seattle tiểu bang Washington. Bên Canada, NHL là giải đấu thể thao được ưa chuộng nhất.
Khúc côn cầu trên băng – National Hockey League (NHL). Ảnh www.nhl.com
Major League Soccer (MLS)
Sanh sau đẻ muộn nhất trong các giải thể thao chánh yếu (1996–hiện tại), mặc dù đá banh có mặt tại Hoa Kỳ từ lâu, và các nỗ lực tổ chức quy củ đã thấy từ rất sớm, như American Soccer League (1921–1933) hay North American Soccer League (1968–84). Mùa banh 2020, giải MLS có 26 đội, 23 của Hoa Kỳ và 3 đội Canada (Toronto FC, Montreal Impact, và Vancouver Whitecaps). Trong vòng 2 năm tới, sẽ có thêm 4 đội đặt tại Hoa Kỳ. Trong gần 1/4 thế kỷ góp mặt, MLS phát triển rất mau, một phần nhờ sự góp mặt của các siêu sao thế giới như David Beckham (Anh), Thierry Henry (Pháp), Zlatan Ibrahimovic (Thụy Ðiển)… Các đội đá banh MLS thu hút trung bình trên 22,000 khán giả mỗi trận, chỉ chịu kém banh bầu dục NFL và banh chày MLB. Ngoại lệ có đội Atlanta United FC đón trung bình trên 70,000 mỗi trận, nhiều nhất trên toàn thế giới.
Các giải MLB, NBA, NFL, và NHL, hay “Big Four” hợp với 2 giải đá banh Premier League của Anh và La Liga của Tây Ban Nha là 6 giải thư hùng thể thao cường thịnh nhất thế giới. Một trong những điểm khác biệt chánh là thể thao Hoa Kỳ có các kỳ “Draft” chiêu mộ cầu thủ hằng năm. Phần lớn các đấu thủ banh chày MLB và khúc côn cầu NHL được trui rèn ở các giải nhỏ “Minor League”. Nhân tài banh rổ NBA thì thường xuất thân trung học hoặc đại học. Banh bầu dục NFL là giải lớn duy nhất không tự huấn luyện lứa trẻ, mà chỉ “Draft” từ bậc đại học. Còn các đội đá banh MLS thì ký hợp đồng với cầu thủ từ các đội trẻ, kỳ “Draft”, hoặc ngoại quốc. Major League Soccer tuy là… em út, nhưng phát triển rất bài bản, từ mùa banh ra mắt năm 1996 với chỉ 10 đội, nhưng đều đặn mở rộng, đến nay lên 26 đội, và sẽ đạt mốc 30 đội vào năm 2022. Có thêm sự góp mặt của MLS, “Big Four” năm xưa, nay có thể, và cũng xứng đáng được gọi là “ngũ hổ tướng” của làng thể thao nhà nghề Hoa Kỳ, mà tầm vóc và sự thành công không đâu trên thế giới sánh được. Như trận chung kết banh bầu dục Super Bowl vừa qua, nhà tổ chức sân Hard Rock Stadium (Miami Gardens, Florida) đón gần 62,500 khán giả, còn đài FOX đo được lượng khán giả TV khoảng 102 triệu người—tăng lên 103 triệu trong chương trình văn nghệ Halftime Show với 2 ngôi sao danh ca Jennifer Lopez và Shakira. Sự hấp dẫn ghê gớm này là lý do quảng cáo Super Bowl đi từ giá $37,500 mỗi nửa phút năm 1967, lên $2.2 triệu và Super Bowl 2000. Ðến Super Bowl 2015, giá quảng cáo 30 giây tăng hơn gấp đôi, lên $4.5 triệu. Và Super Bowl 2020 mới nhất, giá trung bình cho mỗi 30 giây quảng cáo là $5.6 triệu.
Đá banh – Major League Soccer (MLS). Ảnh www.soundersfc.com
TTD
