Mùa football NFL 2019-2020 vừa khép lại. Đội Kansas City Chiefs đã giựt cúp Super Bowl lần thứ nhì sau nửa thế kỷ trắng tay. Thế nhưng, bạn có biết đội Kansas City không phải đến từ Kansas?
Coach Andy Reid giơ cao cúp Lamar Hunt Trophy sau khi Kansas City Chiefs đoạt giải AFC Championship ngày 19/1/2020. nguồn: kansas city star
Năm 1959, Lamar Hunt, con trai nhà tỷ phú dầu lửa H.L. Hunt và là một người cực kỳ mê thể thao, muốn mở thêm một đội banh mới trong hiệp hội National Football League (không phải NFL ngày nay) tại Dallas nhưng NFL không cho. Thế là, cùng với một vài nhà đầu tư khác trong vùng, họ đứng ra thành lập hiệp hội riêng gọi là American Football League (AFL). Ðội banh Dallas Texans của Lamar Hunt ra đời năm 1960. Trong số những người được mời làm HLV trưởng (nhưng từ chối) có Tom Landry, về sau là HLV huyền thoại của Dallas Cowboys mấy chục năm. Vì thiếu sân, Cowboys và Texans lúc đầu phải thay phiên chơi trên sân vận động Cotton Bowl ở Fair Park.
Nhờ Lamar Hunt và AFL mà miền Nam nước Mỹ bắt đầu thu hút được những tài năng football. Ở Houston đội Oilers được thành lập. Mùa AFL thứ ba, 1962, Oilers và Texans đụng độ trong trận chung kết vô địch AFL. Hai bên giằng co gần 78 phút trước khi Texans hạ Oilers 20-17 trong overtime thứ nhì.
Trận banh lâu kỷ lục này được chiếu trực tiếp trên đài ABC và cũng là trận banh cuối cùng của đội Dallas Texans.
Sang năm 1963 Lamar Hunt quyết định bỏ xứ ra đi, dời đội banh lên Missouri. Mới đầu họ muốn giữ nguyên tên Texans, nhưng sau một cuộc thi đặt tên, đa số fan đã chọn tên Chiefs để vinh danh thị trưởng Kansas City là Harold Bartle. Ông là người có công chiêu dụ gia đình Hunt mang đội football về KC với lời hứa sẽ tăng số vé bán mỗi mùa lên gấp ba, đồng thời mở rộng sân banh Municipal Stadium cho đội banh. “Chief” là biệt hiệu của Bartle từ thuở ông còn là trưởng của Hướng Ðạo Kansas City và St Joseph, đồng thời là sáng lập viên của một hiệp hội mang tên ‘Bộ Lạc Mic-O-Say’.
Norma và Lamar Hunt trước tư gia ở Dallas năm 1970. ảnh: Fred kaufman/ap
Từ đầu thập niên 1920, Harold Bartle đã bỏ nhiều thì giờ nghiên cứu các bộ lạc da đỏ trong vùng Wyoming, quan sát cách sinh sống của họ, ghi chép những câu chuyện truyền khẩu từ các già làng v.v. Ông bắt đầu áp dụng những bài học đó vào các đoàn Hướng Ðạo dưới trướng của mình. Sau đó ông và các trưởng trong vùng lập nên hiệp hội ‘Tribe of Mic-O-Say’ với mục đích hướng dẫn Hướng Ðạo sinh của mình tiếp tục sinh hoạt theo lề thói đó.
Ra quân lần đầu mùa 1966, đội Chiefs ngay lập tức lập thành tích 11-2-1 và đoạt cúp vô địch AFL sau khi đánh bại Buffalo Bills trong trận chung kết. Liền sau đó Kansas City được mời tranh tài với đương kim vô địch của NFL là Green Bay Packers. Trận banh ấy, mang tên ‘AFL-NFL World Championship Game’, về sau được xem là giải Super Bowl đầu tiên. Green Bay thắng 35-10.
Những mùa banh cuối thập niên 1960 là thời kỳ vàng son của đội Chiefs. Kansas City mở màn mùa kế tiếp với chiến thắng vẻ vang trong trận pre-season giao hữu với đội NFL Chicago Bears 66-24! Mùa 1969 là cao điểm khi Kansas City đoạt luôn cúp Super Bowl IV, hạ thủ Minnesota Vikings 23-7 trên sân đại học Tulane, New Orleans. Thời bấy giờ mọi người vẫn nghĩ là AFL yếu hơn NFL nên trước trận đó Vegas đã bắt Vikings thắng và chấp đến 12.5 điểm! Ðó cũng là trận ‘AFL-NFL World Championship’ cuối cùng.
Sang mùa 1970 hai hiệp hội AFL và NFL nhập thành một. AFL đổi thành AFC (American Football Conference), NFL thành NFC (National Football Conference), và cả hai nằm chung trong cái gọi là National Football League, tức NFL mà ta biết đến ngày nay. Ðến lúc đó thì cái tên ‘AFL-NFL World Championship’ không dùng được nữa. Thị trưởng Bartle lại cũng là người đã thuyết phục các nhà lãnh đạo NFL đổi tên gọi trận chung kết thành “Super Bowl”, dựa theo một món đồ chơi Super Ball của mấy đứa con ông.
Hàng ngàn fan ở Kansas City, MO, hát bài “We Are the Champions” sau khi đội Chiefs đánh bại San Francisco 31-10 trong Super Bowl LIV ở Miami ngày 02/02/2020. ảnh: julie denesha kcur 89.3
Năm 1972, Kansas City khánh thành sân banh mới tốn vài trăm triệu, chứa gần 80,000 người, mang tên Arrowhead Stadium (Ðầu Mũi Tên), thay thế sân cũ chỉ có thể chứa 35,000. Ngoài việc đặt tên dựa theo truyền thống bộ lạc da đỏ, trên sân còn vẽ hình đầu mũi tên tại các vạch yard-line (10, 20, 30 v.v.) chĩa về hướng end-zone gần nhất. Sáng kiến mang hơi hướm Hướng Ðạo này lúc đầu chỉ được vài đội khác bắt chước, nhưng ngày nay đã trở thành quy định chung cho tất cả sân banh NFL.
Trong những thập niên kế tiếp Kansas City không còn là đội đáng gờm nữa. Tuy thỉnh thoảng vẫn lọt vào vòng playoff, nhưng Kansas City chưa bao giờ trở lại được Super Bowl. Cho đến năm nay. Từ đó đến nay Kansas City đã trải qua biết bao thăng trầm – biết bao nhiêu HLV đã đến, đã đi, đã bị đuổi việc…
Một đội banh không còn “hot” nữa rất khó chiêu mộ người tài. Vì thế NFL đặt ra quy trình “draft” – tức tuyển lựa cầu thủ, dựa trên thành quả của đội banh vào mùa trước. Ðội dở nhất được chọn trước, rồi tuần tự đến các đội giỏi hơn. Nhờ hệ thống này mà các đội banh của NFL tương đối ngang ngửa về thực lực, giàu hay nghèo gì cũng rứa, không như baseball.
Trận Super Bowl kỳ này là một ví dụ. Cả hai đội San Francisco và Kansas City mấy năm gần đây phải nói là không xuất sắc cho lắm. Nhưng nhờ vậy họ đã draft được một số cầu thủ giỏi từ đại học. Patrick Mahomes – quarterback 24 tuổi của Chiefs, đã đưa đội Chiefs vào playoff hai năm liền bằng tài ném banh và chạy banh siêu quần của anh. Nội năm đầu Mahomes đã phá vô số kỷ lục của các bậc trưởng thượng trong làng NFL, dẫn Kansas City đến sát mí Super Bowl 53, nhưng không vào được vì thua New England vào phút chót trong trận bán kết. Thất bại đó chỉ làm anh càng quyết tâm hơn.
John Dorsey (trái), giám đốc điều hành KC Chiefs, đã bị đuổi sau khi cho phép HLV Andy Reid (phải) tuyển mộ cầu thủ Patrick Mahomes (giữa) từ Texas Tech năm 2017. May sao HLV Reid không mất việc, dẫn đến chiến thắng vinh quang. nguồn: blogs.ourlads.com
Dưới sự dìu dắt của nhà Huấn Luyện Viên lão thành Andy Reid – người nổi tiếng coach nhiều trận banh NFL nhất (222 game) mà vẫn chưa thắng Super Bowl nào, Kansas City Chiefs cuối cùng cũng vào được trận chung kết sau khi trầy vi tróc vảy ở vòng ngoài. Kẻ tám lạng người nửa cân, HLV trẻ của San Francisco – Kyle Shanahan, cũng không phải thứ vừa. Hai hiệp đầu anh tung ra nhiều chiêu tấn công lạ hoắc khiến hàng phòng thủ của KC bối rối không đỡ nổi; dàn defense của San Fran cũng nghĩ ra được nhiều thế chặn bắt Mahomes rất hiệu quả. Kết quả là đến giờ giải lao hai bên huề 10-10.
Nhưng như ai cũng (phải) biết, football là trò chơi đấu trí cấp cao giữa các tay HLV. Trong lúc hai cô ca sĩ Shakira và J-Lo lo ưỡn ẹo khoe mông khoe ngực thì cáo già Andy Reid và bộ sậu tìm cách phá nước cờ bí. Sang hiệp 3 San Fran vẫn tiếp tục tấn công tới tấp, gác 20-10. Nhưng đến hiệp 4 thì defense của Kansas City đã bắt được bài của San Fran, đồng thời Mahomes và đội offense cũng phá vỡ được hàng phòng vệ. Trong vòng có 9 phút, với ba cú touchdown liên tiếp (21 điểm) Kansas City đã lật ngược thế cờ, nốc ao San Francisco một cách ngoạn mục 31-10.
Có thể nói trận banh vừa rồi là một trong những trận Super Bowl đáng nhớ nhất, không những vì cách cầm quân của Reid và Mahomes quá ấn tượng mà còn vì bối cảnh lịch sử của nó nữa. Trước hết, chiếc cúp vô địch AFC mà Kansas City đoạt được cách đây hai tuần để lấy vé vào Super Bowl mang tên chủ đội banh: Lamar Hunt Trophy. 2019 đánh dấu 100 năm môn football chuyên nghiệp ra đời ở Mỹ. Kansas City đã bị hạn đúng 50 năm từ khi thắng trận vô địch ‘AFL-NFL’ mùa banh 1969. Super Bowl 54 đã diễn ra trong một ngày hết sức hiếm có trong dương lịch: 2020/02/02, hoặc là 02/02/2020 – tức đọc ngược hay xuôi gì cũng như nhau (tiếng Anh gọi là Palindrome). Hiện tượng này cả ngàn năm mới xảy ra một lần. Hy vọng dân Missouri không phải chờ đến 3030/03/03 để ăn mừng Super Bowl lần thứ ba!
BB
