Một trong những bệnh mà người lớn tuổi thường gặp nhất là cao huyết áp hay cao máu. Hệ thống mạch máu trong cơ thể thay đổi theo tuổi, càng lớn tuổi mạch máu càng cứng làm cho huyết áp tăng, ngay cả ở người có sức khỏe tốt. Mặc dầu cao máu ảnh hưởng tới khoảng một nửa số người lớn tuổi, rất nhiều trong số đó không nhận ra mình bị bệnh. Không kiểm soát được cao máu sẽ đưa tới nhiều thứ bệnh. Dưới đây là một vài điều cần biết.
1. Cao huyết áp là gì? Huyết áp là lực mà máu tác động vào thành mạch máu khi tim bơm máu. Khi đo huyết áp, chúng ta thấy có 2 con số. Số trên (gọi là systolic blood pressure, hay huyết áp tâm thu) là huyết áp lúc tim co lại đẩy máu ra các cơ quan. Số dưới (gọi là diastolic blood pressure, hay huyết áp tâm trương) là huyết áp lúc tim nở ra hút máu từ các cơ quan trở về tim.
Khi đo huyết áp, chúng ta đọc số trên và số dưới. Đây là căn cứ để biết tình trạng huyết áp.
2. Huyết áp thấp (low blood pressure). Khi số trên nhỏ hơn 90 và số dưới nhỏ hơn 60 là huyết áp thấp. Người bị huyết áp thấp cảm thấy đầu nhẹ, chóng mặt, yếu, và có khi bị xỉu. Huyết áp hạ thấp nhất thời có khi là do uống không đủ nước, mất máu, bị bệnh, hoặc do uống thuốc (ngay cả thuốc trị huyết áp cao).
3. Huyết áp bình thường (normal blood pressure). Khi đo huyết áp số trên ở khoảng dưới 120 và số dưới ở khoảng dưới 80.
4. Huyết áp tăng (elevated blood pressure). Khi đo huyết áp, số trên ở khoảng từ 120 tới 129, trong khi số dưới vẫn nhỏ hơn 80.
5. Huyết áp cao (high blood pressure). Khi số trên cao hơn 130 và số dưới cao hơn 80.
Đối với ngưới lớn tuổi khỏe mạnh, thông thường số trên sẽ cao hơn 130, nhưng số dưới lại vẫn nhỏ hơn 80. Tình trạng này được gọi là huyết áp tâm thu cao (systolic hypertension) gây ra do các mạch máu chính bị cứng lại khi lớn tuổi. Đây là hình thức cao huyết áp phổ biến nhất ở người tuổi cao và có thể đưa tới nhiều vấn đề như cảm thấy choáng khi đang nằm thình lình đứng lên, thở gấp ngay cả khi hoạt động bình thường, dễ bị té, và những vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe khác.
Khi số trên vượt quá 140 và số dưới vượt quá 90, nên được điều trị ngay vì tình trạng này có thể đưa tới tai biến mạch máu não hay nhồi máu cơ tim bất cứ lúc nào.
(còn tiếp)
