Cô Nguyễn Đài Thi là cựu Thanh Tra của Sở Thuế Hoa Kỳ (IRS) và cũng là cựu Thanh Tra của Bộ Ngân Khố (U.S. Treasury Inspector General). Cô có bằng IRS Enrolled Agent do Sở Thuế cấp. Với hơn 30 năm kinh nghiệm làm việc cho Sở Thuế và Bộ Ngân Khố, cô Đài Thi đã từng kiểm toán (audit) thuế doanh nghiệp và cá nhân. Khi làm việc cho Bộ Tổng Thanh Tra Ngân Khố, cô cũng đã từng audit-Sở Thuế. Với kinh nghiệm đặc biệt này, chẳng những cô Đài Thi rất rành rẽ về luật thuế, mà còn hiểu tường tận về cơ cấu và nội bộ của cơ quan IRS. Cô thường xuyên chia sẻ các đề tài thuế vụ qua các đài radio và TV tại Dallas. Trẻ hân hạnh được cùng cô Đài Thi cộng tác để hướng dẫn đồng hương về luật thuế liên bang và giải đáp các vấn đề rắc rối với Sở Thuế. Độc giả ở khắp nơi có thể gửi thư bưu điện hoặc email cho tòa soạn Trẻ, ghi chú “Mục Thuế Vụ”.

Email: bientap@trenews.net

Nhắn tin (text only) câu hỏi đến 469-328-3453

hoặc gởi thư về tòa soạn:

3202 N. Shiloh Rd., Garland, TX 75044

HỎI: Chào Cô Đài Thi, hiện thời Tôi có một 401(k) Retirement Plan nhưng chưa có rút ra. Như vậy tiền lời (Dividends/Interests earned) hàng năm có cần phải khai trong thuế lợi tức không?  Thành thật cảm ơn Cô nhiều.

ĐÁP: Xin thưa, ông không phải khai thuế khi tiền còn nằm trong tài khoản 401(k). Khi nào ông rút tiền ra thì mới phải khai.  Cho nên tất cả tiền lời như dividends, interest, v.v. hằng năm thì cứ dồn lên và nằm đó cho đến khi nào ông rút tiền ra thì mới phải quan tâm đến chuyện khai thuế.

Còn phải đóng thuế bao nhiêu khi rút tiền ra thì tùy vào loại 401(k).  Ông không nói rõ là tài khoản 401(k) của ông là “Traditional” hoặc “Roth”, hoặc cả hai loại.

Xem thêm:   Mục Thuế Vụ ngày 11 tháng 12 năm 2025

Nếu là “Traditional” thì phải đóng thuế cả tiền vốn lẫn lời.  Nếu là “Roth” thì không đóng thuế gì cả. Còn nếu cả hai loại thì phần nào thuộc về “Traditional” thì đóng thuế, phần nào thuộc vào “Roth” thì miễn thuế.

HỎI: Thưa cô Đài Thi, trước đây tôi và con tôi có mở chung một tài khoản tiết kiệm savings account, cả 2 mẹ con cùng bỏ tiền vào để dành mua nhà cho con tôi.

Tôi thường hay chuyển tiền từ tài khoản checking riêng của tôi qua tài khoản savings chung của 2 mẹ con, coi như là tiền để dành cho con. Ngoài ra khi con tôi cần tiền tôi cũng chuyển qua Zelle cho nó như là tiền cho. Trung bình cũng khoảng 20,000 đô mỗi năm. Tất cả tiền của tôi là tiền đi làm và đã khai thuế, đóng thuế. Vậy thì tôi có phải đóng thuế “quà tặng” nữa không cô Đài Thi? Xin cảm ơn cô giải đáp.

ĐÁP: Xin thưa, thuế quà tặng ở Mỹ là thuế liên quan đến chuyện mình tặng tài sản của mình cho những người khác, bất kể người nhận có phải là người thân của mình hay không.

Tài sản bao gồm tiền, bất động sản, cổ phiếu chứng khoán (stocks), tiền lợi nhuận, xe cộ, đồ đạc, nữ trang, v.v.

Người tặng là người phải đóng thuế quà tặng, chứ người nhận không phải đóng. Tuy nhiên, chỉ có những nhà triệu phú hoặc tỉ phú mới phải bị đóng thuế này chứ đại đa số thường dân không phải lo, vì nếu giá trị quà tặng cả đời cộng lại dưới mức 14 triệu đô la thì được miễn thuế. Con số 14 triệu đô chỉ áp dụng cho những người có quốc tịch Mỹ hoặc thẻ xanh, và con số này thay đổi hàng năm.

Đó là luật miễn thuế quà tặng cho cả đời. Nhưng mỗi năm phải khai báo quà tặng, để đến cuối đời mình thì Sở Thuế sẽ cộng lại xem mình đã tặng tất cả bao nhiêu, và có trên hoặc dưới mức được miễn thuế hay không. Hàng năm nếu tặng quà trị giá hơn 19,000 đô la thì luật thuế bắt buộc người tặng phải khai báo (khai báo thôi chứ không phải đóng thuế).  Dưới 19,000 đô thì miễn khai báo.

Xem thêm:   Mục Thuế Vụ ngày 4 tháng 12 năm 2025

Cho nên, trong trường hợp của Bà thì không phải đóng thuế quà tặng, nhưng phải khai báo mỗi năm. Người khai thuế cho Bà sẽ biết cách khai.

Chỉ có hai loại quà tặng được hoàn toàn miễn thuế và không được tính vào con số 14 triệu đô:

  1. Tiền tặng dùng để trả học phí hoặc nhà thương bác sĩ.
  2. Vợ chồng tặng tài sản cho nhau thì hoàn toàn được miễn thuế, với điều kiện cả hai vợ chồng đều là công dân Mỹ hoặc có thẻ xanh.

HỎI: Tôi nhận được thư của Sở Thuế bảo rằng thuế năm 2022 của tôi bị kiểm thuế. Trong thư họ liệt kê một số giấy tờ tôi phải mang theo và hẹn ngày tôi phải đến gặp họ. Giấy tờ thuế của năm 2022 tôi không còn giữ nữa.  Tôi lo lắng mất ăn mất ngủ, không biết tại sao tôi bị kiểm thuế cho năm đó. Tôi có nhờ người khai thuế cho tôi gọi cho Sở Thuế nhưng họ bảo rằng họ không có quyền đại diện cho tôi. Nhờ cô giải thích giùm vì sao tôi bị kiểm thuế năm 2022, và tại sao người khai thuế của tôi từ chối đại diện cho tôi.  Thành thật cảm ơn cô Thi nhiều.

ĐÁP: Thưa ông, tôi rất hiểu nỗi lo sợ của ông, vì hầu như ai cũng lo sợ khi bị Sở Thuế “sờ gáy”. Tôi xin trả lời các vấn đề của ông như sau:

  1. Sở Thuế có 3 năm để kiểm toán (audit), tính từ ngày ông khai thuế. Ví dụ như ông khai thuế cho năm 2022 vào tháng 4 năm 2023, thì có nghĩa là Sở Thuế có đến tháng 4 năm 2026 để kiểm toán. Vì vậy, ông nên giữ giấy tờ cho ít nhất là 3 năm để phòng khi bị kiểm toán.
  2. Thông thường Sở Thuế không ghi rõ ràng lý do tại sao ông bị kiểm toán, nhưng dựa theo những giấy tờ họ bảo ông phải trình ra, thì những người chuyên nghiệp “đương đầu” với Sở Thuế có thể suy ra được. Nhưng tin mừng cho ông là họ hẹn gặp ông ở văn phòng của họ, có nghĩa là ông không bị rắc rối trầm trọng. Vì nếu Sở Thuế thấy có những vấn đề thuế phức tạp hoặc nghi ngờ khai thuế gian lận, thì họ sẽ gửi thanh tra ra gặp ông chứ không phải ông vào văn phòng gặp họ. Loại thanh tra đi ra ngoài kiểm toán chứ không ngồi trong văn phòng là thanh tra thứ “gộc”, họ rất cao tay nghề.
  3. Người khai thuế không có quyền đại diện cho ông được vì họ không có bằng chuyên nghiệp (license). Sở Thuế chỉ cho phép những người có license sau đây đại diện cho thân chủ:
Xem thêm:   Mục Thuế Vụ ngày 25 tháng 12 năm 2025

– IRS Enrolled Agent (do Sở Thuế cấp)

– CPA (do tiểu bang cấp)

– Luật Sư (do tiểu bang cấp)

  1. Cho dù có bằng chuyên nghiệp, đa số người khai thuế không đảm nhận đương đầu với Sở Thuế vì đây là một lãnh vực hoàn toàn khác với dịch vụ khai thuế. Khi đại diện cho thân chủ trước Sở Thuế, họ phải biết bảo vệ thân chủ, biết Sở Thuế muốn gì, biết luật thuế rành rẽ, biết cách phản biện và chứng minh luật, biết cách kháng cáo, v.v. Chứ không phải đơn thuần là đứng ra làm thông dịch viên hoặc trung gian làm giấy tờ.

NĐT