A Lượng mặt mày bí xị, miệng lầu bầu:
– Đừng có nhạo ngộ, ngộ tả lị xị à nha! Ai lấy cái quạt của ngộ trả lại cho ngộ.
Mấy người thợ đứng máy xung quanh cười ngặt nghẽo. Cô Phón nhìn a Lượng vừa mắc cười vừa thương hại, bảo:
– Nị có dám tả lị xị nó không? Thằng Dĩnh lấy đó!
A Lượng lạch bạch chạy lại chỗ thằng Dĩnh giật lấy cái quạt máy tí hon của mình. Trời nóng như đổ lửa, cộng với nhiệt độ cao của dàn máy sản xuất túi nylon toả ra làm cho không khí càng ngột ngạt hơn, cái nóng như nung như rang mấy mươi con người trong xưởng. Mặc dù nóng kinh khủng nhưng không thể dùng quạt được, mở quạt máy lên là túi nylon từ các máy cắt sẽ bay tung toé, chỉ có thể dùng cái quạt tí hon để ở dưới chân, luồng gió nhỏ và yếu ớt cũng tạm bớt chút nóng cho phần thân dưới. Cái nóng đã thế, cái ồn còn kinh khủng hơn, tiếng máy dập ầm ầm suốt cả ngày đêm. Xưởng chia 2 ca, mỗi ca 12 tiếng một ngày, công nhân quần quật làm suốt, chỉ được nghỉ ăn giữa bữa một tiếng và một ngày Chủ Nhật cho mỗi tuần.
Xưởng vừa là nhà ở vừa là nơi sản xuất. Chủ ở tầng giữa, tầng dưới 10 dàn máy, tầng thứ ba 10 dàn máy, tầng thứ tư cơi nới lợp tôn là nơi ở của công nhân từ dưới tỉnh lên. 2 căn phòng này tuy không bị sức nóng của máy móc nhưng là tầng áp mái nên cái nóng cũng không hề thua gì, cứ ngỡ như phòng xông hơi khô của mấy cơ sở tẩm quất vậy. 2 phòng này nó chỉ dịu được chút ít kể từ 10 giờ tối cho đến 9 giờ sáng hôm sau.
Công nhân của xưởng ngoài một số người Hoa ở quanh đây, còn đa số là dân miền Tây lên và dân miền Trung vào. Thằng Dĩnh là một trong số đó, nó đẹp trai nhất đám lại hay đùa nghịch, nó thường đầu têu mấy trò trêu chọc người này, người kia. A Lượng và cô Phón là 2 người nó thường ghẹo nhất. Người bị ghẹo cũng bực mình to tiếng nhưng đâu cũng vào đó, hôm sau lại cười xòa, bởi vì nó tốt tánh, dễ mến và gương mặt thanh tú quá, ít ai có thể giận dai.
Hôm nay nó giấu cái quạt của a Lượng. Nó cứ ghép đôi a Lượng với cô Phón, nó nhại giọng Tàu:
– Ây da, a Lượng chăm chỉ, cô Phón xinh đẹp, 2 người lấy nhau là xứng lắm!
A Lượng khoái chí cười híp mắt, vì a Lượng thích cô Phón ra mặt, ngặt nỗi cô Phón không để ý đến. Cô Phón chỉ xem a Lượng như người anh thôi. Cô Phón cười bảo với Dĩnh:
– Ngộ hổng có yêu a Lượng. Nị lấy a Lượng đi.
Cả nhóm thợ cười ầm làm a Lượng cũng quê độ. Cô Phón đẹp nhất xưởng này, thằng Dĩnh cũng có ý tăm tia cô Phón nhưng nó biết chắc là không thể được vì con gái người Tiều quanh đây có ai lấy trai Việt đâu. Người Tiều ở đây đã bao đời nhưng họ vẫn nói tiếng Tiều, ăn thức ăn Tiều, vẫn lấy chồng lấy vợ người Hoa… Họ chỉ nói tiếng Việt khi giao tiếp với người Việt thôi. Cái gốc vững như bàn thạch, tư tưởng họ không thể thay đổi, dù hoàn cảnh thế nào đi nữa thì họ vẫn thế.
Nhà cô Phón bên hông chợ Thiếc. Cô Phón người nhỏ nhắn, mặt tươi như hoa, má lúc nào cũng ửng hồng, ở trong xưởng nóng như lò nung nên mặt cô Phón còn hồng rực rỡ luôn.
Cô Phón thích a Ca, con trai của a Tỷ. A Tỷ là chủ đại lý bỏ hạt nhựa PP, PE cho xưởng này. A Ca thường đến giao hàng và nhận tiền cho a Tỷ. A Ca cao ráo, trắng trẻo và đẹp trai như Quách Phú Thành. A Ca đến xưởng là ai cũng trầm trồ khen, nhiều người còn cảm thán: “Người đâu mà tốt số thế, đã đẹp trai lại con nhà giàu có tiếng ở đây, dân chơi Chợ Lớn, chợ Thiếc, chợ Tân Thành ai cũng biết”. A Ca chạy chiếc Attila mới cáu, tóc bay bay trong gió cứ như tài tử điện ảnh. Cô Phón chỉ là công nhân. Điểm chung duy nhất là cả hai đều là người Tiều. Mỗi khi a Ca tới xưởng là cô Phón như rạng rỡ hẳn lên, có lần cô Phón tán a Ca:
– Xính xáng nị cành lồi hủ mé, A Ca đẹp trai quá, nị mà yêu ai chắc người ấy may mắn lắm!
A Ca cười, gương mặt thanh tú thêm nụ cười rộng xếch cả 2 mép lên càng rạng rỡ:
– Ây da, hổng dám, hổng dám đâu! Phón đừng có nói vậy, tui cũng như mọi người thôi.
Chất giọng Việt lơ lớ như giọng lồng tiếng trong mấy bộ phim kiếm hiệp Hồng Kông. Nhóm thợ ở tầng dưới quan sát cô Phón và a Ca mà như coi phim bộ, đôi lúc quên cả xếp túi nylon làm cho nó dồn cục thành một nùi lớn. Bà chủ đi chợ về nhìn thấy bèn la lối inh ỏi:
– Tụi bay không lo làm, cứ túm tụm nói chuyện, hư hết hàng của tao!
Cả nhóm thợ len lét, lo xếp thật lẹ mớ túi nylon rối bời kia.
Bà chủ vừa lên lầu là thằng Dĩnh lập tức ghẹo cô Phón:
– Chời ơi, a Ca nó đâu có thương Phón, trong khi ngộ thì ái nị quá chừng. Nị mà hổng ái ngộ thì ngộ hộc máu bây giờ.
Cô Phón cười nắc nẻ:
– Nị ái ngộ nhưng ngộ đâu có ái nị, nị tìm con gái khác mà yêu, hộc máu chi cho uổng, nị xực phàn 3 tô mới có được một giọt máu đó!
A Muối, bạn đứng máy gần cô Phón vui vẻ góp lời:
– Hây da, con gái Diệt Nam đẹp lắm mà, sao Dĩnh yêu con gái Tiều làm gì cho mệt. Cô Phón hổng có yêu nị đâu, cô Phón thích a Ca thôi, nị mà hộc máu là nị hui nhị tỳ đó!
Cả đám thợ cười rần. Tâm, nhóc bạn thân của thằng Dĩnh, hai đứa cùng miệt Hậu Giang. Thằng Dĩnh lên Sài Gòn và làm ở xưởng này trước, sau đó mới xin cho thằng Tâm nhóc vào làm. Tâm nhóc biết thằng Dĩnh chỉ thích cô Phón cho vui chứ nó thừa hiểu không thể có chuyện yêu đương gì. Nó ghẹo:
– Cô Phón là người Tiều sống ở Sài Gòn nên tui kêu là Hoa kiều, mai mốt cô Phón qua Mỹ thì người ta kêu là Tiều kiều, chừng nào về Việt Nam chơi thì người ta lại kêu là Việt kiều.
Tâm nhóc nghe mấy người thợ Tiều kháo nhau là cô Phón sắp xuất cảnh nên nói thế. Họ hàng cô Phón ở đây đã bao đời rồi, sau này họ lần lượt vượt biên, giờ thì họ bảo lãnh cô Phón đi. Tuy đã gần đi Mỹ nhưng cô Phón vẫn chăm chỉ làm, hổng có kiểu nghỉ ngang hay bày đặt se sua đua đòi như những người khác.
Chừng 2 tháng sau, cô Phón gặp ông bà chủ nói:
– Tuần tới là ngộ chẩu Mỹ cọt, nị xuất lương cho ngộ, ngộ tó chè lắm! Ngộ đi dồi, chúc nị ở mạnh khoẻ, làm ăn phát tài.
Hôm sau cô Phón mang vào xưởng một túi to tướng nào là táo Tàu, câu kỷ tử, nhãn nhục, me ngâm, xoài lát… đãi nhóm thợ và chia tay. Thằng Tâm nhóc chọc thằng Dĩnh:
– Zậy là cô Phón đi rồi, mai mốt nó dìa bảo lãnh mầy!
Thằng Dĩnh cười cười hổng nói chi. Cô Phón đi, bỏ lại a Ca đẹp như tài tử cho mấy em gái Tiều khác; bỏ lại những quầy vịt quay, heo quay nổi tiếng xưa nay ở khu vực Tôn Thọ Tường; bỏ cả những đống giỏ cần xé cao như núi và nhất là bỏ lại cái xưởng sản xuất túi nylon nóng như cái lò bát quái kia.
Cả khu vực này trước năm 75 không có mống người Việt nào cả. Sau đợt đánh tư sản, người Tiều nói riêng người Hoa nói chung vượt biên ào ạt. Họ bỏ lại nhà cửa, sạp hàng trong các chợ… Từ đó người Việt miền ngoài mới tràn vô ở.
Cha mẹ ông bà chủ cũng nằm trong số này. Ngày trước họ vào Sài Gòn làm thuê làm mướn, tích cóp được mấy cây vàng mua được căn nhà này. Lúc đó, giá nhà rẻ như cho không. Rồi họ sang lại một sạp hàng chỉ có mấy chỉ vàng. Họ cần mẫn làm ăn, bản tánh chắt chiu và chịu khó nên dần dần khấm khá lên. Họ tiếp tục mua thêm những căn nhà khác để chia cho mấy đứa con. Đến lúc ông bà chủ lập xưởng sản xuất túi nylon này thì họ đã giàu có lắm rồi.
Công việc khá nặng, vất vả và xưởng nóng như lò nung nhưng chẳng ai bỏ việc cả. Một tháng lương ở đây bằng cả mùa lúa dưới quê. Ông bà chủ bao ăn, bao ở luôn, tiền làm ra chẳng mất xu nào. Ông bà chủ giữ giùm luôn, khi nào cần chi tiêu thì mới lấy. Ông bà chủ rất đàng hoàng, sòng phẳng nhưng khó tánh và cũng có phần cay nghiệt.
Mỗi tháng ông bà chủ cúng thổ địa thần tài 2 lần, đó là những ngày công nhân được ăn uống dồi dào, nào là gà xé phay, heo quay… Chỉ có thằng Hảo là thiệt nhất, nhà nó theo đạo Hòa Hảo, tuyệt đối không ăn đồ đã cúng kiến. Có lần bà chủ đãi ăn, nói:
– Cô hồn chết mỗi tháng cúng 2 lần, cô hồn sống thì cúng vô chừng. Hổng cúng thì chúng kiểm tra hộ khẩu, mà tụi bay ở đây nên phải cúng; rồi còn tụi trật tự lòng lề đường, thuế vụ, thị trường, điện lực… cúng nhiều lắm, hổng cúng là hổng làm ăn gì được. Cô hồn chết thì cúng tùy tâm, cô hồn sống chúng ra định mức phải cúng, cúng hổng đủ là biết tay tụi nó.
Ai cũng vậy thôi chứ hổng riêng gì ông bà chủ, cả con đường này, khu phố này đều thế, thậm chí cả thành phố này là thế. A Sìn, chủ vựa đan giỏ cần xé ở kế bên, nhà chật nên nhân công ngồi làm tràn ra lề đường, tre và vật liệu lẫn sản phẩm bày kín cả vỉa hè. A Sìn cũng phải cúng cô hồn, hổng cúng là chúng cho xe đến hốt hết, lâu lâu trên quận xuống thì a Sìn được báo trước nên dọn dẹp gọn gàng. A Sìn rất giàu, bao thầu một phần việc cung cấp giỏ cần xé cho Sài Gòn và các tỉnh miền Tây. Hàng đêm, xe bò chở tre từ Bình Chánh, Củ Chi về. Những xe bò chở cả năm mươi cây tre, chủ nằm trên đống tre đó, dưới gầm xe treo cây đèn bão, con bò cứ túc tắc đi trong đêm, ấy vậy mà chẳng bao giờ lạc đường. Chợ Phó Cơ Điều, chợ Thiếc là vựa giỏ cần xé, túi nylon, đồ gia dụng…
Những ngôi nhà quanh đây là nơi ở cũng là xưởng sản xuất luôn từ bao đời rồi. Ông bà chủ xưởng túi nylon Tân Hồng Phát là người Việt ở giữa xóm Tiều. Tuy khác chủng tộc nhưng họ và những người xung quanh sống hoà thuận và thân thiện với nhau. Hàng xóm thân và gần nhất là gia đình a Sìn. A Sìn thường rủ họ đi vía Bà ở núi Sam Châu Đốc, đi dinh Thầy Thím. A Sìn nói với ông bà chủ:
– A Phò ở miễu Nhị Phủ linh lắm, nị cúng a Phò thì a Phò phù hộ nị làm ăn phát tài. Ngộ giàu lên là nhờ a Phò. Hổng có a Phò thì ngộ thành cái bang dồi!
Bà chủ tin lời a Sìn. Ngày rằm, mùng một đều đi miễu Nhị Phủ. Bà mua 3 cây nhang to chà bá lửa, cây nào cây nấy như cánh tay người lớn, ngoài nhang đèn còn có bao nhiêu bánh trái, heo quay, vịt quay, vàng mã và cả áo choàng cho a Phò. Có khi bà chủ đem cây nhang cháy dở ở miễu về nhà để lấy lộc. Người ta tin những cây nhang cháy dở ở miễu Nhị Phủ đem về nhà mà phát hoả thì sẽ làm ăn phát tài. Hổng biết a Phò phù hộ hay là sự trùng hợp ngẫu nhiên mà từ ngày bà chủ nghe lời a Sìn đi miễu Nhị Phủ, công việc làm ăn trúng mánh lớn, bao nhiêu đơn hàng suôn sẻ, hạt keo PP, PE mua trữ đầy kho xong thì giá lên cao ngất, tiền vào như nước. Ông bà chủ càng tin a Phò, càng cúng thần tài thổ địa nhiều hơn. Nghe đồn ông bà chủ cúng miễu Bà núi Sam, miễu Nhị Phủ cả tỷ bạc. Công nhân cũng xì xầm với nhau về chuyện cúng miễu, chuyện bà chúa linh thiêng, chuyện A Phò phù hộ… Thằng Dĩnh nói nhỏ với a Luối:
– Giá mà ông bà chủ trích một chút tiền cúng miễu cho tụi mình thì tụi mình có thêm chút cháo.
A Luối gật đầu:
– Nị nói nghe cũng phải, nhưng a Phò linh lắm. Cúng cho a Phò thì a Phò phù hộ. Nị hổng thấy bà chủ cúng áo cho a Phò mà giờ giàu có hả?
Thằng Dĩnh im lặng, một lát sau nó chuyển đề tài:
– Nị ở Chợ Lớn cả đời rồi, tui mới lên Sài Gòn chừng 10 năm thôi, tui đố nị, nị biết cầu nào thấp nhứt ở Sài Gòn?
A Luối lắc đầu:
– Ngộ ở Chợ Lớn cả đời nhưng ngộ chỉ quanh quẩn ở đây thôi, có đi đâu mà biết cầu nào thấp nhất!
Thằng Dĩnh cười:
– Tui cũng chỉ đố ở quanh đây thôi.
A Luối chau mày suy nghĩ một lát nhưng đành chịu thua:
– Ngộ hổng biết. Nị nói đi, nếu đúng ngày mai ngộ cho nị một gói táo Tàu.
Thằng Dĩnh ngoéo ngón tay với A Luối rồi mới nói:
– Cầu Ba Li Kao.
A Luối vỗ trán cái bốp:
– Hây da! Ngộ qua lại cái cầu này hổng biết bao nhiêu lần, dậy mà ngộ hổng nhớ, ngộ thiệt xúi quẩy! Cái tên cầu cũng ngộ quá, ngộ nói được tiếng Việt nhưng ngộ đâu có đọc được cái bảng tên.
Thằng Khanh, thằng Hảo, Tâm nhóc, Tâm nhí… quây lấy a Luối đồng thanh căn vặn:
– A Luối, nhớ đó nha, ngày mai phải có táo Tàu.
A Luối xua xua tay:
– Ngộ đã nói dồi, ngộ ngoéo ngón tay dồi là ngộ hổng có xạo đâu. Nhất ngôn ký xuất tứ mã nan truy, mấy nị an tâm đi, ngày mai ngộ sẽ đem táo Tàu cho mấy nị ăn.
Ca một hết giờ lúc 9 giờ tối. Nhóm thằng Dĩnh, Tâm nhí, Hảo… tắm rửa xong kéo lên trên mái tôn fibro xi măng nằm ngắm sao trời. Mái tôn này cũng là chỗ ngủ mát mẻ lý tưởng cho bọn thợ, đã thoáng mát lại được ngắm trời trăng mây gió. Từ mái tôn này nhìn xa xa về hướng nam thì thấy 3 cái tháp cao nghễu nghện của tòa nhà Thuận Kiều. 3 cái tháp cứ như 3 ống khói của con tàu Titanic, có người thì bảo giống 3 cây nhang. Hổng biết có phải vì điềm gở này mà khu chung cư này bán chẳng ai mua, cho mướn chẳng ai thuê. Tâm nhóc tài lanh:
– Xây chung cư mà như 3 cây nhang cắm trong lư hương thì ai dám ở.
Thằng Hảo tán thêm:
– Người ta nói chung cư có ma, nhiều người thấy bóng một cô gái mặc áo trắng xoá đi lang thang trong 3 cái tháp đó.
Tâm nhí xì một tiếng:
– Ma cỏ gì, người ta đồn đại bậy bạ. Dân quanh đây hổng quen ở chung cư cao tầng, với lại giá mắc quá nên người ta không mua, giá mà rẻ rẻ tao cũng mua một căn để ở.
Thằng Dĩnh gạt phắt đi:
– Giá có bèo mấy đi nữa mua cũng hổng nổi đâu! Lương công nhân mà muốn chung cư cao cấp, hổng có đâu Diễm, đừng mơ!
Nói qua nói lại cả đám ngủ lúc nào không hay biết. Gần sáng thằng Dĩnh mơ nói sảng:
– Phón ơi, Phón à! Phón đi Mỹ thiệt hả? Ngộ hộc máu bây giờ cho Phón coi.
Tâm nhí nằm kế bên cựa mình rồi đạp nó một phát:
– Ngủ đi mày, ngủ thêm chút nữa rồi dậy ăn sáng để vô ca!
TLTP