Nhìn lại một năm sống với Covid (kỳ 2)

Leeds, Anh quốc.

Tháng 3/2020

Ở Anh lúc này vẫn đang tranh luận về thuyết miễn dịch cộng đồng (herd immunity) trong khi một số quốc gia khác như Tây Ban Nha, Ý, Pháp… đều đã phong tỏa toàn quốc.

Công ty của bạn trai tôi, ngành IT, bắt đầu cho nhân viên làm việc từ nhà.

Ngày 23/3/2020, thủ tướng Anh Boris Johnson xuất hiện trên TV tuyên bố phong tỏa toàn nước Anh—tất cả các cửa hàng không thiết yếu, trường học, thư viện, sân chơi, v.v. phải đóng cửa và mọi người đi ngoài đường phải cách nhau 2 mét.

Thủ tướng Anh Boris Johnson tuyên bố phong tỏa toàn nước Anh – nguồn The New York Times

Tháng 4

Boris Johnson nhiễm coronavirus, phải đưa vào phòng chăm sóc khẩn.

Ðại úy Tom Moore đi bộ 100 vòng quanh vườn trước sinh nhật 100 tuổi để gây quỹ ủng hộ hệ thống y tế Anh, và gom được hơn 30 triệu bảng Anh.

Tháng 5

Tranh luận ở Anh vì Dominic Cummings, một nhân vật của chính phủ, bị xem là phá luật lockdown khi chuyển từ London sang Durham, rồi sau đó có lúc chạy xe tới Barnard Castle.

Cuối tháng 5 ở Anh nổ ra biểu tình Black Lives Matter, nối gót phong trào ở Mỹ và dẫn tới một cuộc tranh luận khác: tại sao mọi thứ đều bị cấm nhưng biểu tình hàng ngàn người lại được phép giữa mùa dịch?

Tháng 6

Tiếp tục phong trào Black Lives Matter, từ biểu tình dẫn tới bạo loạn, kêu gọi bãi bỏ cảnh sát, và giật đổ tượng toàn nước Anh.

Trường học bắt đầu dần dần mở lại. Giữa tháng 6, công viên, sở thú, một số cửa hàng không thiết yếu… bắt đầu mở lại, nhưng nhà hàng, quán pub, salon… vẫn đóng cửa. Sinh nhật tôi không như mọi năm.

Chính phủ đưa ra khái niệm social bubble, cho phép người sống một mình gặp một hộ gia đình khác.

Leeds Waterfront Festival (tạm dịch Lễ hội bờ sông Leeds) năm 2020 không diễn ra.

Phong trào Black Lives Matter tại Anh – nguồn BBC

Tháng 7

Quán pub, salon, tiệm nails, tiệm massage… bắt đầu mở lại. Thủ tướng Boris Johnson tuyên bố sẽ thả dần dần để mọi thứ gần như trở lại bình thường trước Giáng sinh.

Mặt nạ trở thành bắt buộc trong cửa hàng và các nơi khác trong nhà.

Ðại úy Tom Moore được phong tước Hiệp sỹ, trở thành Sir Captain Tom Moore.

Tháng 8

Chính phủ đưa ra chương trình “Eat Out to Help Out” (Ăn ngoài để giúp đỡ) kéo dài một tháng—giảm giá 50% khi ăn ngoài ở nhà hàng, 3 ngày mỗi tuần, phần còn lại do nhà nước gánh.

Lễ hội âm nhạc thường niên Leeds Festival bị hủy.

Thư viện công cộng ở trung tâm Leeds bắt đầu mở lại—sau vài tháng, lúc này tôi có thể bắt đầu trở lại mượn sách, dù có vài giới hạn.

Tháng 9

Ðầu tháng 9, đa phần các trường học ở England, Wales, và Bắc Ireland mở lại cho học kỳ mới. Khoảng cuối tháng 9, có hàng ngàn sinh viên bị bắt cách ly ở nhà sinh viên (student accommodation).

Số ca nhiễm mỗi ngày tăng. Luật mới không cho phép tụ tập trên 6 người.

Vaccine của trường đại học Oxford được thử nghiệm trên người. Bắt đầu có contact-tracing app, tức ứng dụng điện thoại để theo dõi liên lạc và theo dõi sự lây lan của coronavirus. Tuy nhiên ai không muốn sử dụng app khi vào quán xá có thể viết lại tên và số điện thoại.

Hàng ngàn người biểu tình chống lockdown ở London.

Leeds có số lượng ca nhiễm cao nhất từ tháng 4 và bị đưa vào danh sách cần theo dõi. Ngày 25/9, đùng một cái không báo trước, báo chí đưa tin Leeds sẽ bị lockdown địa phương ngay từ nửa đêm. Khoảng 1/4 dân số Anh quốc bị lockdown địa phương.

Tới ngày 28/9, toàn thế giới đã có 1 triệu người chết vì Covid-19.

Tháng 10

Ðầu tháng 10, do có vài triệu chứng, tôi đi test—kết quả âm tính.

Một loạt sinh viên than phiền vì điều kiện cách ly như nhà tù, thức ăn không đủ, thậm chí bị đưa thức ăn đã quá hạn. Nhiều người trẻ cũng cảm thấy như bị lừa, rời nhà để đi học và phải trả tiền nhà sinh viên nhưng cuối cùng chương trình bị đẩy lên mạng và sau đó chết cứng ở nhà sinh viên như ở tù, không được ra ngoài.

Giữa tháng 10, chính phủ Anh đưa ra hệ thống 3 tier, chia các khu vực thành 3 cấp độ rủi ro: trung bình, cao, hoặc rất cao.

Một nghiên cứu của University College London cho biết khoảng 17% dân số Anh có thể sẽ từ chối tiêm vaccine.

Light Night, lễ hội ánh sáng của Leeds, vẫn diễn ra năm 2020 nhưng lần này tôi không đi xem.

Leeds Teaching Hospitals cho biết họ hiện nay có nhiều bệnh nhân Covid hơn những lúc cao điểm của đợt đầu tiên (first wave). Cuối tháng 10, Leeds bị tính là tier 3, tức là cấp độ cao nhất.

Tháng 11

England bắt đầu phong tỏa lần hai, trong khi Wales, Scotland, và Bắc Ireland có luật giới hạn riêng.

Trong tháng này, Anh quốc trở thành quốc gia đầu tiên ở Châu Âu có số tử vong vì Covid vượt qua 50,000 người. Trên thế giới, Anh là quốc gia thứ năm tới con số này, sau Mỹ, Brazil, Ấn Ðộ, và Mexico.

Một người bạn của tôi ở Leeds đưa lên Twitter một video từ Instagram, của một người tự nhận là nhân viên y tế và tuyên bố Covid chỉ là trò bịp.

Bộ trưởng Y tế Matt Hancock tuyên bố thành lập các trung tâm tiêm chủng khắp nước Anh để chuẩn bị cho vaccine.

Chính phủ Anh tuyên bố một hệ thống tier mới.

Tháng 12

Anh quốc là quốc gia đầu tiên trên thế giới phê duyệt vaccine Pfizer/BioNTech COVID-19, và bắt đầu nhận vaccine vào đầu tháng 12. Người đầu tiên được tiêm vaccine là vào ngày 8/12.

Giữa tháng 12, một biến thể mới của SARS-CoV-2 xuất hiện ở Anh, khiến hơn 40 quốc gia cấm du lịch từ Anh nói chung. Rối loạn giữa Anh và Pháp do hàng loạt xe tải hàng hóa mắc kẹt ở biên giới.

Không có chợ Giáng sinh năm 2020, và luật lockdown chỉ dãn vào ngày 25/12 nhưng luật khác nhau tùy tỉnh hoặc thành phố thuộc tier nào. Tôi và bạn trai có đi ăn Noel nhưng bị giới hạn 3 gia đình và tất nhiên không như mọi năm.

Cuối tháng, thêm nhiều vùng bị đẩy thành tier 4, tức là khoảng 44 triệu người ở England phải ở tier 4, mức độ cao nhất và bị hạn chế gắt nhất.

Debenhams, một trong những chuỗi cửa hàng bách hóa lớn nhất của Anh, thành lập từ năm 1778, đóng cửa hết 124 cửa hàng khắp toàn nước (trong đó có Leeds), khiến khoảng 12,000 người mất việc làm. Ở Anh nói chung có khoảng 180,000 người làm ngành retail (bán lẻ) mất việc do nhiều cửa hàng giảm việc, tạm đóng cửa, hoặc đóng vĩnh viễn.

Tháng 1/2021

Mừng năm mới lặng lẽ hơn mọi năm do đại dịch. Ðầu tháng 1, England bắt đầu phong tỏa lần 3 do biến thể mới của virus. Scotland cũng phong tỏa.

Trong khi đó trên mạng có một loạt video bệnh viện vắng hoe ở Anh để tung tin Covid chỉ là trò lừa, không có đại dịch.

Vaccine Oxford/AstraZeneca bắt đầu được sử dụng, vaccine Moderna của Mỹ cũng được phê duyệt tại Anh. Trong tháng, có tranh cãi về vaccine giữa Anh và EU.

Ngày 31/1, tròn một năm từ lúc Anh quốc có ca nhiễm Covid đầu tiên.

Ðại úy Tom Moore vào bệnh viện do kết quả Covid dương tính.

Tháng 2

Ðại úy Tom Moore qua đời ở tuổi 100.

Giữa tháng, tôi và gia đình ăn Tết qua Skype vì vẫn đang lockdown.

Cuối tháng 2, số người được tiêm vaccine đợt đầu tiên đã vượt qua con số 20 triệu người.

Ở Anh có thêm vài biến thể virus.

Tháng 3

Bạn trai tôi tới nay đã làm việc từ nhà đúng một năm.

Tới ngày 23/3/2021 là tròn một năm từ lúc Anh phong tỏa lần đầu tiên vì đại dịch. Một năm chẳng giống năm nào.

Nguồn: