Một thiền sư tuổi đã cao, vào phút lâm chung, các đệ tử của ông đang ngồi xung quanh và chờ đợi sư phụ truyền đạt lại cho họ những kiến thức uyên thâm về cuộc đời. Vị thiền sư yên lặng và nhắm mắt một lúc lâu rồi cất tiếng hỏi các đệ tử: Các con có biết cách nào diệt trừ được cỏ dại không?
Ai nấy đều ngỡ ngàng, không ngờ sư phụ của mình lại chỉ hỏi một câu đơn giản như vậy.
Một đệ tử nói: Có thể dùng xẻng xúc hết cỏ dại thưa thầy!
Vị thiền sư khẽ gật đầu cười nhẹ, đưa tay mời một đệ tử khác. Người này nói: Có thể dùng lửa để đốt cỏ thưa thầy!
Thiền sư vẫn mỉm cười. Người đệ tử thứ ba quả quyết: Thưa thầy, có thể rắc vôi lên cỏ, sẽ diệt sạch cỏ dại!
Vị đệ tử thứ tư tiếp lời: Phương pháp của họ chưa đúng, theo con phải cắt bỏ gốc rễ, đào sạch rễ thì cỏ mới biến mất hoàn toàn được thưa thầy!
Sau khi các đệ tử nói xong, vị thiền sư nói: Các con nói đều hay. Từ ngày mai, các con sẽ chia nhau những mảnh vườn cỏ dại riêng và loại trừ cỏ dại theo cách riêng của mỗi người. Chúng ta sẽ kiểm tra lại các khu vườn vào giờ này năm sau.
Đúng một năm sau, khi ra sức diệt cỏ, các đệ tử đã cùng nhau ngồi nhìn lại những mảnh vườn. Rõ ràng họ đã tìm mọi cách để diệt trừ cỏ dại, nhưng không hiểu sao cỏ dại đều vẫn mọc lại như cũ. Họ tò mò không biết sư phụ mình đã thực hiện theo cách nào, bèn đến thăm khu vườn của vị thiền sư quá cố. Kỳ lạ thay, khu vườn um tùm dày đặc cỏ dại ban đầu đã không còn nữa, thay vào đó là toàn những hoa màu rực rỡ. Các đệ tử chợt ngộ ra: “Hóa ra trồng hoa màu là cách tốt nhất để loại bỏ cỏ dại”.
Họ ngồi xuống trên mặt đất rợp bóng cây, rơi những giọt nước mắt biết ơn. Đây là bài học cuối cùng mà sư phụ đã truyền lại cho họ: Khi ta gieo trồng những hạt giống tốt và nuôi dưỡng chu đáo thì cỏ dại không có nhiều đất để mọc lên nữa và ta sẽ có một vườn đầy hoa thơm, quả ngọt. Việc tu dưỡng nhân tâm cũng như vậy. Trong mỗi người đều có 2 loại chủng tử các “hạt giống” xấu và tốt. Khi ta thường xuyên trau dồi nhiều tư tưởng tích cực, suy nghĩ tốt đẹp, lời nói dễ nghe và những hành động nhân ái thì những tư tưởng xấu xa, lời nói khó nghe, hành động ác sẽ không có cơ hội phát tác… khu vườn tâm hồn sẽ đầy hoa thơm.

Bảo Huân