Super Bowl LIX

Super Bowl không đơn thuần là một giải vô địch thể thao mà còn là một sự kiện văn hoá quan trọng. Có thể nói nó là một biểu tượng độc đáo của nước Mỹ và dân Mỹ. Nhiều người dù không theo dõi football thường xuyên vẫn coi Super Bowl, chí ít là để xem các tiết mục văn nghệ. Trong ảnh là lá quốc kỳ khổng lồ may bằng tay tại Utah, trong màn chào cờ trước trận banh giữa Kansas City Chiefs và Philadelphia Eagles.

Ảnh: Charlie Riedel/AP

Super Bowl LIX, diễn ra trên sân Superdome tại New Orleans ngày 9/2/2025, đánh dấu một sự kiện lịch sử khi lần đầu có một tổng thống đương nhiệm đến xem. Được hỏi ý kiến trước trận banh, ông Trump đã không ngần ngại dự đoán Kansas City sẽ thắng nhờ có chủ công Patrick Mahomes đầy kinh nghiệm và vì đội Chiefs hiện là đương kim vô địch 2 năm liên tiếp – cần nói thêm là chưa có đội NFL nào vô địch 3 năm liền ngoài Green Bay Packers vào mùa 1965-1967.

Cầu thủ Chris Jones của Kansas City chạy đến bắt tay TT Trump trước trận đấu. (Fox Sports)

Mặc dù thể thao và chính trị là hai lãnh vực khác nhau xa, nhưng kể từ khi Colin Kaepernick, cựu chủ công đội San Francisco, bắt đầu quỳ gối để phản đối nạn kỳ thị chủng tộc trong mùa banh 2016, hiệp hội football NFL bỗng dưng bị lôi vào cuộc chiến. Và dù muốn hay không, những mâu thuẫn có mầm mống sâu đậm trong một xã hội đa dạng, đa sắc tộc là điều không thể tránh khỏi. Thậm chí nhiều người còn lên mạng xã hội kêu gọi tẩy chay Super Bowl LIX khi hay tin sẽ có bài “Lift Every Voice And Sing” – được gọi là Black National Anthem, trong phần đầu của chương trình.

Ca sĩ Ledisi, sinh trưởng tại New Orleans, hát bài “Lift Every Voice And Sing” trên sân Superdome. (Brynn Anderson/AP)

Đây không phải là lần đầu tiên Super Bowl chơi tại New Orleans – vùng đất được các nhà nhạc sử công nhận là cái nôi của nhạc Jazz. Du khách nào đến thăm The Big Easy có lẽ đều phải viếng khu phố cổ French Quarter, nhâm nhi tách Café Du Monde, nếm miếng bánh beignet và nghe nhạc sống. Cho nên Jazz là một phần không thể thiếu trong chương trình văn nghệ mở màn. Trong ảnh là nhạc sĩ thổi kèn Trombone Shorty, từng đoạt giải Grammy năm 2022, và ca sĩ Lauren Daigle (Grammys 2017, 2019) với bài “America The Beautiful” theo điệu jazz đương đại, nghe rất đã lỗ nhĩ. Cả hai đều là dân Louisiana chánh gốc.

(George Walker/AP)

Tên tuổi lớn nhất trong chương trình nhạc Super Bowl LIX chắc chắn phải là nhạc sĩ Jon Batiste. Sinh năm 1986 tại Metairie, ngoại ô New Orleans, Jon Batiste không chỉ là ca sĩ, nhà soạn nhạc, mà còn là diễn viên điện ảnh kiêm nhiều nghề khác. Anh từng thắng Oscar cho nhạc phim “Soul” (2020), và đoạt 5 giải Grammys cả thảy, kể cả giải thưởng cao quý Album of the Year vào năm 2022 cùng với Trombone Shorty.

Trong ảnh là Jon Batiste đàn và hát bản quốc ca “Star-Spangled Banner” với cây dương cầm do vợ anh, nhà văn Suleika Jaouad, sơn vẽ. Photo: Emilee Chin/CNN

Màn chính của chương trình Halftime Show năm nay do nhạc sĩ Kendrick Lamar đảm trách. Mới một tuần trước, Lamar vừa thắng giải Grammy cho hạng mục Record of the Year. Cách đây vài năm Lamar đã từng xuất hiện trong Super Bowl LVII cùng với Eminem và Dre, nhưng năm nay là lần đầu tiên một nhạc sĩ rap được trình diễn solo tại Super Bowl. Tuy không phải là fan của nhạc rap, nhưng người viết phải công nhận Kendrick Lamar là một nhà soạn nhạc có tài. Ca từ của anh độc đáo và có chiều sâu, với lối kể chuyện rất đời thường nhưng đượm đầy triết lý về cuộc sống, chính trị và xã hội. Thảo nào anh còn là nhạc sĩ rap đầu tiên thắng giải Pulitzer năm 2018.

Kendrick Lamar (giữa) cùng vũ đoàn tạo hình quốc kỳ Mỹ (Fox Sports).

Gần cuối chương trình, thiên hạ bỗng chứng kiến sự xuất hiện của nữ vô địch quần vợt Serena Williams trong khi Kendrick Lamar đang chơi bài “Not Like Us” (thắng 5 giải Grammys). Nhiều người thắc mắc không hiểu tại sao, nhưng dân rành hip-hop đều biết đây là một “thông điệp ngầm” khá lộ liễu trong cuộc “bút chiến” nảy lửa giữa Lamar và rapper Drake. Hai bên từng tung ra hết bản nhạc này đến bản nhạc khác để tấn công nhau trong vài năm qua. Lần này nhân dịp có hàng tỉ người trên thế giới theo dõi, Lamar mời Serena, một thời là bồ cũ của Drake, lên sân khấu để diễu qua diễu lại. Thâm đến thế thì thôi!

Serena Williams tại Super Bowl LIX (Kevin Mazur/Roc Nation)

Nói đến siêu sao tại Super Bowl không thể không nhắc đến một nhân vật vô cùng quan trọng, đó là quarterback Jalen Hurts. Chàng chủ công trẻ tuổi của Philadelphia được trao giải MVP (Most Valuable Player) sau khi đội Eagles đè bẹp Kansas City trong một trận banh vô cùng chênh lệch. Sau gần 3 hiệp, Patrick Mahomes và đội Chiefs vẫn chưa được điểm nào, bị gác đến 34-0, và cuối cùng nhà đương kim vô địch phải thúc thủ với tỉ số 40-22. Trong số dân mê cá độ kỳ này, bảo đảm có nhiều người đã “thắng te tua, thua thê thảm” vì Super Bowl LIX. Biết đâu năm tới Philadelphia sẽ quay trở lại?!