Ông Bill Gates nói: “Nếu bạn sanh ra mà nghèo không phải là lỗi của bạn. Nhưng nếu bạn chết mà nghèo thì đó là lỗi của bạn!”
Ông Bill Gates là người tui hâm mộ từ lâu vì tấm lòng từ thiện của ổng. Hâm mộ hổng có nghĩa là ổng nói cái gì tui cũng nhắm mắt ‘All right!’
Sanh ra nghèo hổng phải lỗi tại tui là phải rồi. Nhưng khi chết rồi giàu hay nghèo tui đâu có ‘ke’! He he! Chết là hết! Giàu nghèo ‘sêm sêm’. ‘Chẳng qua một nấm cỏ khâu xanh rì!’
Nhưng câu nầy không phải của Bill Gates mà tui lại thấy đúng quá xá! (Trúng hay trật hổng phải là do ai nói (cứ nổi tiếng là nói trúng hay sao?!)… mà nói cái gì mới quyết định. Chớ có nhiều ‘cha’ tai to mặt lớn lại nói chuyện Tề Thiên hết biết à nha!)
“Nếu Tía của bạn nghèo mạt không phải lỗi của bạn. Nhưng nếu Tía Vợ của bạn nghèo mạt đích thị là lỗi của bạn rồi đó!”
Ai biểu không thực tế, cưới vợ nghèo mà chi, vì nghĩ một túp lều tranh hai quả tim vàng; thì phải đi làm cu li cho mấy cái hãng của Chú Ba, Chú Sam, Chú Kangaroo làm chủ để nuôi vợ con đi bạn!
Bà con mình hồi xưa ai cũng biết nền kinh tế của miền Nam Việt Nam chúng ta đa phần do mấy Chú Ba trong Chợ Lớn chi phối.
Mấy Chú Ba rất giỏi về thương mại, kinh doanh đủ thứ, hầm bà lằng xắn cấu và giàu sụ, mình gọi mấy ông Chủ nầy là Xì Thẩu! Cao hơn một bực là Ðại Xì Thẩu! Tiền của mấy ‘giả’ đốt mình cũng chết.
Bây giờ trong nước gọi mấy tay nầy là Ðại gia, con cái của họ là Thiếu gia chớ hổng phải Thiếu tiền!
Nhớ hồi xưa, Ðại Xì thẩu Vương Ðạo Nghĩa chịu chơi, bỏ ra một đống tiền, mướn tài tử Vương Vũ (cùng thời với Khương Ðại Vệ, Ðịch Long, Trần Tinh) đóng phim quảng cáo cho hãng kem đánh răng của mình. Vương Vũ ốm nhom ốm nhách như cọng mì nhỏ mà múa kiếm bay vun vút, giải thoát một đoàn xe bò chở lủ khủ những hòm rương niêm phong, kín mít có bảo tiêu hùng hậu hộ tống thoát khỏi cuộc cướp bóc của quân cướp đường, sơn lâm thảo khấu!
Khi mở hòm rương ra… chỉ toàn là kem đánh răng Hynos (hình chú Tây đen có hàm răng cười trắng nhởn!)
Chú Ba Vương Ðạo Nghĩa ‘xạo’ cũng có hạng đấy chứ! Ăn cướp thường nhắm vào xe chở vàng bạc, châu báu hay người con gái đẹp nghiêng thùng đổ nước, chim sa cá lặn cỡ Miêu Khả Tú chẳng hạn. Còn ở đây vác đao, vác kiếm đi ăn cướp kem Hynos. Chắc Vương Vũ sợ kem Hynos bị tụi Lương Sơn Bạc cướp sạch; lấy gì mình đánh răng rồi sẽ bị sún răng rồi gặp bất cứ á xẩm nào cũng hổng dám cười tình!
Ngoài việc chịu ảnh hưởng của Chú Ba Tàu, gọi ông chủ hãng mình làm công là ông Chủ, là ‘Xì thẩu’; nước Việt Nam mình còn là thuộc địa của Pháp cả trăm năm.
Tây tới mở công ty như BGI chuyên môn bán nước đá, nước ngọt xá xị con cọp cho con nít uống. Còn người lớn thì uống la ve nhãn con cọp. Tây cũng mướn người làm.
Chăn dắt đám nhân công nầy là quản lý, quản đốc v.v. Nhân công người Việt mình làm cu li thì gọi mấy đứa nầy (nhiều đứa là Tây rặt hoặc Tây lô can nói tiếng Tây sùi bọt mép) đều bằng ‘Sếp’ cho nó gọn!
Sau nầy đến định cư mấy nước nói tiếng Anh như Úc, Mỹ, Canada mình vẫn là culi, gọi cái thằng cà chớn ra vẻ ta đây là thằng ‘Boss’.
Làm cu li ở cái xứ Úc nầy khá lâu, người viết có cái kinh nghiệm: Tây, Tàu, Ta gì đều khoái nịnh nọt, khoái lời tâng bốc hết ráo. Thằng nào cũng muốn: Một là ‘Boss’; hai cũng là ‘Boss!’
Thôi để yên thân đi làm kiếm tiền nuôi vợ con chớ ăn thua làm gì cho nó mệt nên nó muốn làm ‘Boss’, muốn là chìu, có tốn cắc bạc nào đâu mà cữ!
Mà tại sao làm ‘Boss’ ai cũng khoái vậy? Vì nó có quyền lực rầy la hay nắm đầu công nhân đuổi cổ.
Ở nước Úc nầy mất việc là chua lắm! Tiền nhà, tiền xe, tiền chợ, tiền ga, tiền điện, tiền nước! Tiền và tiền! Ai ngu đưa đầu vô đây mà gánh cho mình chớ?!
Có đứa mất việc, thì trước mắt là một chân trời tím! Về vợ bỏ bèn xách súng vô hãng kiếm đứa nào đuổi ông để rửa mối thù xưa!
Kinh nghiệm dạy cho người viết mưu sinh thoát hiểm rằng: Khi đang làm việc trong hãng xưởng mà thấy thằng Úc nào hôm qua mới vừa bị đuổi, bữa nay xách cái túi cồm cộm trở lại, mặt hầm hầm, đằng đằng sát khí là mình lẹ lẹ kiếm cái chưn bàn nào đó chui vô trốn… mới có cơ may: ‘Má sắp nhỏ không đi thêm bước nữa!’
Làm ‘Boss’ hay làm Sếp là có quyền. Sếp nhỏ quyền nhỏ! Sếp vừa quyền vừa. Sếp lớn quyền lớn!
Từ có quyền đến lạm quyền chỉ một bước nhỏ mà thôi! Hách dịch và hống hách là căn bệnh trầm kha của Sếp.
Hách dịch là cử chỉ. Ði đứng khệnh khạng.‘Trông nó thế mà hách lắm!’ Còn hống hách (chữ Hán thuộc bộ Khẩu) là dọa nạt bằng lời!
Người viết làm cu li ở Úc cũng khá lâu đôi khi bị mấy thằng ‘Boss’ nho nhỏ cỡ ‘Manager, Supervisor’ (quản lý, quản đốc) ăn hiếp chớ không phải không có; nhưng không đến nỗi như mấy thằng hèn mạt khác, quen thói trên đội dưới đạp, mà vụt mất tiêu lòng tự hào của Trần Bình Trọng, quỳ gối để xin: “Boss tha cho con đâu!”
Úc rặt nó giải quyết tương tự cũng như tui khi bị thằng ‘Boss’ nó rầy! Nó quỳ xuống khấn nguyện rằng:
“Con cầu xin Thượng Ðế cho con đầy đủ sự khôn ngoan để hiểu được đằng sau cái khuôn mặt chầm vầm của thằng ‘Boss’ (như bị người ăn hết của) nó đang nghĩ gì?
“Cho con sự kiên nhẫn để hiểu được tại sao nó hay quát tháo?!”
“Cho con tình thương và lòng quảng đại để con tha thứ cho nó!”
“Nhưng Thượng Ðế ơi! Ðừng cho con sức mạnh vì nếu Người cho con sức mạnh, e rằng có ngày con sẽ ‘quánh’ nó u đầu thì lôi thôi, phiền phức lắm!”
Làm việc dưới quyền nhiều ‘Boss’ mình cũng thấy rằng: “Vài thằng ‘Boss’ như đám mây. Khi thằng ‘Boss’ biến đi đâu mất là bầu trời trở nên trong sáng ngay lập tức!”
‘Boss’ hắc ám như vậy nên ai nấy đều nản! ‘Boss’ bước vào văn phòng thấy nhân viên ai nấy đều ngáy pho pho thì thằng ‘Boss’ hỏi:
“Sao vậy?”
“Thưa ‘Boss’ máy pha cà phê bị hư rồi ạ!”
Ðôi khi Úc cũng như tui làm biếng muốn nghỉ cày một ngày bèn gọi vào thằng ‘Boss’ xin nghỉ để đi đám tang thằng Mười Xị, bạn nối khố chí thân, vì nhậu quá nhiều tuần rồi bị con vợ nó xáng lên đầu một cái chảo, làm nó chấn thương sọ não rồi chết ngắc.
Hôm sau, vô đi làm lại thì thằng ‘Boss’ nó hỏi tui rằng:
“Anh có tin vào sự sống sau khi chết không?”
“Dĩ nhiên là không vì không có bằng chứng nào cho thấy điều đó cả!” Tui trả lời chắc nịch như vậy!
“Bằng chứng hả? Bây giờ có rồi đó! Hôm qua anh xin nghỉ để đi đám tang anh Mười Xị. Thì anh Mười Xị có đến đây để tìm anh đó!”
Dẫu biết là: ‘The Boss is always right!’ (Thằng ‘Boss’ luôn luôn đúng!). Cự cãi lại nó hổng ăn thua gì, chỉ là đàn khảy tai trâu mà thôi! Nó là thiên lôi của ông Chủ; nhiệm vụ nó là kiếm công nhân nào lè phè để giáng cho một búa!
Tuy siêng năng giỏi dắn như người viết đôi khi cũng bị dính búa luôn vì thằng khác làm biếng mà tại sao chú mầy không méc hả?!
Nhà người viết ở trong thâm sơn cùng cốc, trong núi! Mỗi lần đi làm về, trong lòng bực bội vì bị thằng ‘Boss’ ăn hiếp là người viết ra sau nhà, hướng vào vách núi: “Tổ cha mầy nhe! Boss!”
Vách núi hoàn toàn cảm thông nỗi niềm của tác giả bèn hưởng ứng theo: “Tổ Cha mầy nhe! Boss!..Nhe!… Nhe!… Nhe!”.
Xong thấy lòng nhẹ nhõm, vô nhà tự mình làm ‘Boss’, sai con vợ ‘cook’ cho một dĩa thịt bò ‘beefsteak’, làm vài ly rượu đỏ, rồi ngủ thẳng cẳng để mai đi cày tiếp!
Bảo Huân
ĐXT
Melbourne
