Đây là “lễ hội” tưng bừng, sống động, được tổ chức trong mùa Hè tại nhiều nơi ở Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha. Gọi lễ “bò rượt” thì quá đúng luôn, vì rõ ràng là một bầy bò, thường là 6 con, nhưng cũng có khi 10 hoặc nhiều hơn, được thả trong thành phố nơi tổ chức lễ hội, và những chú bò hung hăng rượt đoàn người chạy thục mạng. Họ chạy vòng các đường phố, cũng có người té, bị bò đạp, bò húc nhưng ai cũng hào hứng, vui vẻ…
Bò rượt ở đường phố Nguồn. www,usatoday.com
Nguồn gốc
Lễ hội này có nguồn gốc từ việc lùa những chú bò đực từ các trại nuôi ở ngoại ô vô trường đấu bò. Những chủ bò muốn đàn bò đi nhanh nên mướn người chọc giận để nó chạy cho nhanh. Từ đó, biến thành những trò chơi bò rượt từ đầu thế kỷ 14. Phía bắc Tây Ban Nha là nơi tổ chức trận bò rượt đầu tiên. Sau nhiều năm, trò chơi bò rượt đã trở thành một phần trong các lễ hội mùa Hè tại Tây Ban Nha, Bồ Ðào Nha…
Khai mạc lễ hội bò rượt tại Pamplona. Nguồn. spain. www.npr.org
Lễ hội bò rượt nổi tiếng nhất là San Fermin Festival tổ chức tại Pamplona (BắcTây Ban Nha) trong 9 ngày nhằm vinh danh Thánh Fermin đã trở thành sự kiện chính của ngành du lịch sở tại. Ngoài Tây Ban Nha, Bồ Ðào Nha, trên thế giới có nhiều nơi cũng tổ chức các trận bò rượt như Mễ, Camargue (miền Nam nước Pháp), Stamford (Anh quốc)… Ðược biết, lễ hội rượt bò ở Pamplona được tổ chức từ ngày 6 đến 14 tháng 7 hằng năm, được Ðài Truyền hình quốc gia Tây Ban Nha phát hình trực tiếp từ hơn 30 năm qua.
Một chi tiết thú vị là sau khi chính thức trở thành lễ hội, người ta đã quy định chỉ có bò đực, chưa thiến mới được tham gia trò chơi này. Trong đó, giống bò đặc biệt có tên là Toro Bravo được ưa chuộng nhất. Thể lệ người tham gia chơi phải đủ 18 tuổi trở lên, mặc y phục trắng, thắt lưng đỏ và khăn quàng cổ đỏ, không có mùi rượu và phải chạy cùng hướng với bò (không được chạy ngược lại).
Bò rượt. Nguồn. pamplona. www.bbc.com
Diễn tiến
Thông thường, lễ hội rượt bò thường bắt đầu từ 8 giờ sáng. Tại Encierro, người ta đưa 6 chú bò đực ra đấu trường có 6 người chăn và thêm 6 người chạy phía sau để thúc bò chạy nhanh. Ðây cũng là lúc những người tham gia bắt đầu vào cuộc chơi bò rượt.
Một hỏa pháo được bắn lên lúc 8 giờ sáng để báo cho các người chơi bò rượt rằng cổng thành Corral đã mở. Hỏa pháo thứ 2 cho biết 6 con bò đực đã được thả ra. Hỏa pháo thứ 3, 4 cho biết là đàn bò đã vô chuồng tại đấu trường, vụ bò rượt chấm dứt.
Bò húc. Nguồn. nypost.com
Ðường chạy dài 875 mét, tính từ cổng đến đấu trường, băng qua 4 đường trong khu phố cổ (Santo Domingo, Ayuntamiento, Mecaderes, Estafeta), ngang qua Công Trường Thị Sảnh và bưu điện cũ. Khúc chạy nhanh nhất là ở đường Santo Domingo, ngang qua Công Trường Thị Sảnh. Theo quy định thì khách phải stop lại ở khoảng cách 50m tính từ cổng đấu trường, đây là đoạn leo dốc, bò chạy nhanh, sẽ gây nguy hiểm.
Lộ trình các chú bò rượt những người chơi khoảng 2 phút 30 giây và đây cũng là thời gian quy định của cuộc chơi bò rượt.
Bò ủi. Nguồn. www.afriniik.com
Giữ an toàn
Mỗi năm, càng nhiều người tới Pamplona để chơi trò bò rượt nên để giữ an toàn, hầu hết người ngoại quốc không được phép tham gia cuộc chơi vì họ thiếu kinh nghiệm, dễ bị tai nạn. Thực ra, số người bị bò rượt húc phải rất ít mà chính là người chơi té đè lên nhau. Người bị té phía trước rất dễ bị đoàn người chạy sau giẫm đè lên. Theo người dân ở đây, muốn an toàn nên chạy sát lề đường vì bò thường chạy ở giữa đường và nếu chẳng may va chạm nhau, bị té nên nằm im, tay ôm đầu, che mặt. Có thể sẽ bị chấn thương nhưng ít nguy hiểm hơn là cố đứng dậy vì sẽ bị lớp người sau tràn tới làm té nặng hơn.
Trong ngày lễ chính, ban tổ chức sẽ dựng 2 lớp hàng rào gỗ dọc theo đường phố, kéo dài từ chuồng bò ở Calle Santo Domingo cho tới đấu trường để bảo vệ an toàn cho khách.
Bò đạp. Nguồn. www.latimes.com
Thường thì các người chăn và huấn luyện luôn chạy theo bò để hướng dẫn suốt cuộc chạy. Khi tới điểm cuối của trò bò rượt, những người dobladore mặc áo choàng đỏ sẽ giúp lùa bò vào đấu trường một cách an toàn.
Nếu bạn nhát gan và không muốn thí mạng cùi với mấy con bò mộng, mà vẫn muốn coi lễ bò rượt và người ta bị rượt, té dồn đống sứt đầu, u trán, thì bạn nên đứng coi trong những rào an toàn dọc đường phố, hoặc là mướn một ban công, ngồi trên đó an toàn uống rượu đỏ Toro Bravo của Tây Ban Nha, coi bò rượt dưới đường phố.
Bò leo. Nguồn. www.thetimes.co.uk
Lễ hội mở lại 2022
Theo thông tin mới nhất của phòng du lịch Pamplona thì lễ hội bò rượt năm 2021 đã bị hủy bỏ vì bệnh cúm COVID. Năm 2022, lễ hội sẽ bắt đầu từ ngày 7 tới 14-7-2022 tại Pamplona và vài nơi khác. Thời gian bắt đầu từ 8 giờ sáng mỗi ngày.
Sau khi rượt đuổi đoàn người chạy phía trước trong 2 phút 30 giây, 6 chú bò mộng này sẽ tham gia đấu bò tại đấu trường vào buổi chiều.
Bò đè. Nguồn. www.pri.org
HDV
