Một nhà máy thép khổng lồ lớn thứ 2 của nước Mỹ đóng cửa từ năm 1857, đã thành một đống sắt thép rỉ sét, phế thải nằm trơ trên khu vực 10 mẫu Anh từ năm 1995 bỗng trở thành Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật nổi tiếng ở Bắc Mỹ.
Toàn khu SteelStacks. Nguồn. American Society of Landscape Architects
SteelStacks là một khuôn viên dành riêng cho nghệ thuật, văn hóa, các lễ hội, vui chơi và giáo dục của cộng đồng, mỗi năm có tới hơn 10,000 nhạc hội và 8 lễ hội khác nhau.
Khách đến thăm khu SteelStacks, điều đầu tiên họ thấy là các tháp ống khói, các ống thép lớn chồng lên nhau và một loạt 5 lò luyện thép sử dụng trong công nghiệp sản xuất thép tại Bethlehem qua mấy thập niên. Những hình ảnh đó cũng là tên được đặt cho khu này.
Chương trình ca nhạc tại SteelStacks. Nguồn. CNU
Khu vực bao gồm:
– 5 lò luyện thép lớn, cao 230 feet.
– Từ lò A bên hướng Tây tới lò E hướng Ðông cách khoảng 1,100 feet. Lò A là xưa nhất, được xây từ 1915.
– Mỗi lò sản xuất 2,600-3,000 tấn thép một ngày.
– Các lò đóng cửa vào ngày 18/11/1995.
Nhà máy thép Bethlehem cũ. Nguồn. Flickr
Gần một thế kỷ, nhà máy thép Bethlehem là mạch máu kinh tế của cộng đồng, vài chục ngàn người đã sản xuất thép để xây các nhà chọc trời, cầu cống. Tuy nhiên, năm 1995, sau một thời gian dài sản xuất thép, nhà máy đã đóng cửa vĩnh viễn, để lại khoảng trống kinh tế lớn cho vùng này.
Thay vì đập phá nhà máy, cộng đồng đã tập hợp và cố gắng mang lại cuộc sống cho nhà máy thép khổng lồ này. Năm 1999, thành phố Bethlehem, trường học, quận Northampton, ba cơ quan thuế địa phương đã dành tiền thuế để xây dựng lại và biến SteelStacks thành trung tâm trình diễn văn hóa nghệ thuật vang danh.
Các ống khói rỉ sét của Bethlehem. Nguồn. Tumblr
Qua những năm sau, hơn 70 triệu đô la đã được đầu tư vào dự án SteelStacks, với tài trợ của tiểu bang, liên bang, những đóng góp của tư nhân, doanh nghiệp để làm sống lại khu bất động sản to lớn này.
Ngày nay, nhà máy thép cũ kỹ đã thay đổi nhanh chóng, trở thành nơi trình diễn âm nhạc, nghệ thuật hàng đầu của khu Ðông bắc, Mỹ. Kể từ lúc SteelSatcks mở cửa vào mùa xuân 2011, hơn 1 triệu người đã thăm viếng, thưởng thức 1.750 sô trình diễn âm nhạc, phim, hội hè địa phương và các nhạc hội như Musikfest, nhạc hội lớn nhất nước Mỹ.
Khu du lịch SteelStacks. Nguồn. blogspot.com
Vào ngày 7-9-2017, kiến trúc sư Simeon Bruner, người sáng lập Quỹ Bruner tại Massachusetts đến thăm công trình SteelStacks và tặng cho cơ quan tái phát triển thành phố Bethlehem giải Huy chương vàng Rudy Bruner 2017. Công trình SteelStacks trở thành dự án thứ 3 của nước Mỹ cùng với Harbor Point tại Boston và Yerba Buena Gardens ở San Francisco đã thắng hai giải Global ULI và giải Huy chương vàng Rudy Bruner.
Thị trưởng Bethlehem, ông Robert Donchez, phát biểu: “Việc biến đổi nhà máy thép Bethlehem cũ trở thành công trình nghệ thuật SteelStacks và khu văn hóa đã gây cảm hứng cho các thành phố khác trong việc tái phát triển các khu công nghiệp cũ. Chúng tôi rất vui mừng được Viện ULI và Quỹ Bruner công nhận sự sáng tạo này. Sự lãnh đạo và đầu tư của nhiều đơn vị đã giúp chúng tôi tái tạo bản sắc cộng đồng chúng ta. SteelStacks bây giờ là nơi tụ họp, là niềm tự hào, là sự phát triển kinh tế của Bethlehem.
Nhà máy thép bỏ hoang Bethlehem. Nguồn. abandonedcountry.com
Giám đốc điều hành tái phát triển Bethlehem, Tony Hanna, người đã làm việc với dự án Steel Stacks từ ngày đầu, nói rằng: “Thắng được cả 2 giải ULI và Rudy Bruner là một thành tựu lớn mà mọi người phải tự hào. Là một nhà quy hoạch đã làm việc tái phát triển đô thị trong phần lớn sự nghiệp của mình, thắng giải kiến trúc này đã rất vinh dự, nhưng thắng được cả 2 giải là điều chưa từng có”.
Hanna nói thêm: “Giải ULI liên quan tới tầm nhìn và cách thiết kế, thực hiện của dự án; giải Bruner có ý nghĩa về sự sống của SteelStacks và liên quan đến sinh hoạt cộng đồng”.
Bên trong nhà máy thép bỏ hoang Bethlehem. Nguồn. PRI
Người dân Bethlehem và các tổ chức đã phát triển SteelStacks vượt bậc chỉ trong 6 năm ngắn ngủi. Không chỉ là nơi tổ chức các lễ hội to lớn như Musikfest, Oktoberfest và Christkindlmarkt Bethlehem, mà còn tổ chức vài trăm sô ca nhạc miễn phí trong năm, kể cả Air Products Town Square và Levitt Pavilion SteelStacks. Có tới 90,000 khán giả mỗi năm đến thưởng thức 50 buổi trình diễn miễn phí suốt mùa Hè.
Giám đốc điều hành của ArtsQuest Kassie Hilgert, phát biểu: “Người ta có thể tưởng tượng, vài năm đầu chúng tôi gặp nhiều thử thách khi đưa ra các chương trình mới mà không biết được số lượng khán giả. Tuy nhiên, cám ơn các sáng tạo và các tiết mục hấp dẫn như “Tiệc xem World Cup”, MusikFest cà phê của Hãng bia Yuengling, đã thu hút 30,000 khán giả mỗi năm cho “Chương trình ăn tối với hòa nhạc”. SteelStacks đã thu hút khán giả toàn vùng này, chỉ có 6 năm với SteelStacks, nhưng địa điểm này đã có cả triệu khách và doanh thu hơn 67 triệu đô la hàng năm. Ðiều này thật ấn tượng. Ðây là kết quả của sự cố gắng làm việc và đầu tư của tất cả mọi người liên đới với công trình.
Coi giải bóng đá 2014. Nguồn. Discover Lehigh Valley, PA
Với tầm nhìn tốt đẹp vào tương lai, năm 1999, ba cơ quan thuế của thành phố đã áp dụng sắc thuế mới cho sự tái phát triển công trình này. Trong thập niên qua, gần $100 triệu đã được đầu tư vào SteelStacks.
Giám đốc điều hành, Tony Hanna, nói: “Với thành phố 75,000 dân bị khủng hoảng vì thất nghiệp sau khi nhà máy thép đóng cửa, việc tái xây dựng khu SteelStacks quả là việc quá khó khăn với những người chủ động công trình này, đây là một nhiệm vụ nặng nề”. Ông tiếp: “Chúng tôi bắt đầu tái phát triển một khu công nghiệp to lớn, bỏ hoang và biến nó thành nơi vui chơi tụ họp của cộng đồng. Tôi nghĩ rằng, đó là lý do khiến SteelStacks nhận được 2 giải lớn của kiến trúc, thiết kế. Thật ra, những gì chúng tôi đã tạo dựng không phải cho chính mình mà là một công trình được cả đất nước nhìn thấy và nhận xét rằng “điều đó thật đặc biệt”.
Khu vui chơi SteelStacks về đêm. Nguồn. The Architect’s Newspaper
HĐV
(nguồn: www.steelstacks.org)
