Sắp tới đây, ngày 21 tháng 5, đánh dấu tròn hai năm thi sĩ Tô Thùy Yên ra đi. Đi như đi lạc trong trời đất / Thủy tận sơn cùng xí xóa ta… Không đâu. Thơ Tô Thùy Yên như sấm động mưa sa sẽ ở mãi trong cõi đời này. Để tưởng niệm nhà thơ của chúng ta, xin mời đọc lại những bài thơ về thời chinh chiến mang mang và khi ngọn gió lạ thường thổi tới báo hiệu cuộc tồn vong của trời đất.
SAO KHUÊ
qua sông
Ðò nghẹn đoàn quân xa tiếp viện
Mưa lâu, trời mốc, buồn hôi xưa
Con đường đáo nhậm xa như nhớ
Chiều mập mờ xiêu lạc dáng cò
Quán chật xanh lên rừng lính ướt
Mặt bơ phờ dính gió bao la
Khí ẩm mù bay, mùi thuốc khét
Chuyện tình cờ nhúm ấm cây mưa
Vang lên những địa danh huyền hoặc
Mỗi địa danh nồng một xót xa
Giặc đánh lớn – mùa mưa đã tới
Mùa mưa như một trận mưa liền
Châu thổ mang mang trời nước sát
Hồn chừng hiu hắt nỗi không tên
Tiếp tế khó – đôi lần phải lục
Trên người bạn gục đạn mươi viên
Di tản khó – sâu dòi lúc nhúc
Trong vết thương người bạn nín rên
Người chết mấy ngày chưa lấy xác
Thây sình, mặt nát, lạch mương tanh
Sông cái nước men bờ sóng sánh
Cồn xa cây vướng sáng mơ màng
Áo quan phong quốc kỳ anh liệt
Niềm thiên thu đầm cỗ xe tang
Quê xa không tiện đường đưa tiễn
Nghĩa tận sơ sài, đám lạnh tanh
Thêm một chút gì như hối hả
Người thân chưa khóc ráo thâm tình
…Nao nao mường tượng bóng mình
Mịt mùng cõi tới, u minh tiếng rền
Xuống đò, đời đã bỏ quên
Một sông nước lớn trào lên mắt ngời.
ngọn gió lạ thường
sẽ thổi tới
Một ngày, ngọn gió lạ thường sẽ thổi tới
Ngoài biển khơi, trên lục địa…
Sò hến, côn trùng cũng chẳng yên thân
Ngọn gió lạ thường sẽ thổi tới
Quật ngã những bức tượng, xô sập những đền đài
Tiếng hú chạy dài suốt lịch sử
Ngọn gió lạ thường sẽ thổi tới
Xé rách một kỷ nguyên, phân tán các dân tộc
Ðể mọi người câm lặng ăn năn
Ngọn gió lạ thường sẽ thổi tới
Dựng dậy những hồn ma, dập vùi những kẻ sống
Chúng ta hiểu rằng mọi sự bắt đầu…
Ngọn gió lạ thường sẽ thổi tới
Trên mỗi ly vuông của từng bộ thần kinh…
Không còn ai trốn chạy
Ngọn gió lạ thường sẽ thổi tới
Sườn núi rát đỏ, đồng ruộng khô ran
Rồi mặt đất cũng vô danh như mặt biển
Ngọn gió lạ thường sẽ thổi tới
Sa mạc cháy bùng lên vùng khói cát
Ðổ xuống trần gian và trí nhớ đời đời
Một ngày, một ngày
Ngọn gió lạ thường sẽ thổi tới
Thổi tới
Thi sĩ, ôi, hoàng tử bi thương
Hãy thốt giùm chúng ta lời nói chót
Như bài thai đố giữa hư không
1968
anh hùng tận
Dựng súng trường, cởi nón sắt
Ðơn vị dừng quân trọn buổi chiều
Trọn buổi chiều, ta nhậu nhẹt
Mồi chẳng bao nhiêu rượu rất nhiều
Ðây ngã ba sông, làng sát nước
Xuồng ba lá đậu kế chân bàn
Trời mới tạnh mưa còn thấp ướt
Lục bình, mây mỏi chuyến lang thang
Mấy kẻ gặp nhau nào có hẹn
Nên gặp nhau không giấu nỗi mừng
Ta gạn dăm lời thơ tặng bạn
Dẫu từ lâu bỏ việc văn chương
Thiệt tình, tên bạn ta không nhớ
Nhưng mà trông mặt thấy quen quen
Hề chi, ta uống cho say đã
Nào có ra gì một cái tên
Tới đây toàn những tay hào sĩ
Sống chết không làm thắt ruột gan
Cũng không ai nhắc gì thân thế
Có vợ con mà như độc thân
Bạn hỏi thăm ta cho có lệ
Cuộc đời binh nghiệp. Ta cười bung:
Còn mười tháng nữa lên trung uý
Có thể ngày mai chửa biết chừng…
Mặt bạn, mặt ta còn trắng cả
Như mặt trời chiều mới tạnh mưa
Tiếng hò mời dzô, dzô tở mở
Muỗi thuỷ triều chừng cũng dạt ra
Phía phía rừng tràm xanh mịt mịt
Sông không bờ, trời cũng không chân
Người thuở trước tìm vàng khẩn đất
Tiêu xác thân, để lại oan hồn
Ngày nay, ta bạn đến đây nữa
Ðất thì không khẩn, vàng không tìm
Bạn nhủ ta: đừng hỏi khó
Uống mất ngon vì chuyện loạn tâm
Ta chắt cho nhau giọt rượu sót
Tưởng đời sót chút thiếu niên đây
Giờ cất quân, đưa tay bắt
Ước cõi âm còn gặp để say.