“Ở đó… có những tháng năm buồn tênh … có những sớm em tìm đến, với những đóa hồng khép nép giữa vòng tay ôm. Nghe sau lưng em có chiếc lá mừng, đã đổi màu xanh lấy hương nồng…”. (Nguyễn Đình Toàn)
Tất cả mọi thứ của ngày tháng ký ức với rượu đỏ, hồng vàng, trong thơ và nhạc ấy đã thực sự sống lại, đã hiện diện bên tác giả trong buổi ra mắt sách “Thơ và ca từ” của Thi,Văn, Nhạc Sĩ Nguyễn Ðình Toàn.
Một chiều thứ Bảy cuối tháng Tư, 2022, bạn hữu, gia đình và những người hâm mộ thơ nhạc Nguyễn Ðình Toàn đã đến thăm và chúc mừng cùng ông rất đông đảo. Ngày vui này được tổ chức ở Nhà sách Tự Lực của Quận Cam thành phố Little Sài Gòn, California.
Hình ảnh xúc động nhất mà tôi thấy được là nhà báo Ðinh Quang Anh Thái và con trai cùng dìu ông từ xe chống gậy vào nhà sách. Nhà thơ Nguyễn Ðình Toàn năm nay 86 tuổi và sức khoẻ đã yếu đi nhiều, lại vừa bị té mới lành. Bạn bè và con cái ông vì yêu mến ông đã cố gắng gom góp các bài thơ cũng là ca từ của những bài nhạc mà ông sáng tác để in chúng thành sách. Do thế “Thơ và ca từ, Nguyễn Ðình Toàn” đứa con tinh thần mới được góp mặt với đời. Thi sĩ Thành Tôn cũng có mặt hôm nay, là người từ lâu đã có công gom các bài thơ của ông lại thành một tập thơ viết tay tặng ông. Bản thảo ấy, nay thật sự độc giả mới có cơ hội cầm trên tay.
Khung cửa nhỏ của nhà sách chiều nay chật kín những người của hai ba thế hệ cùng đến chia sẻ. Từ nhà văn lão thành vừa tròn 100 tuổi là nhà văn Doãn Quốc Sỹ cho đến thế hệ trẻ nhất của làng văn nghệ là Jimmy Nhựt Hà. Jimmy là một ca sĩ, MC, kiêm YouTuber của những chương trình văn nghệ, ca nhạc liên mạng, cũng có mặt.
Trong câu chuyện nói về bạn hữu của nhà thơ Nguyễn Ðình Toàn, MC Ðinh Quang Anh Thái kể: Hai nhà thơ Nguyễn Ðình Toàn (NÐT) và nhà văn Doãn Quốc Sỹ (DQS), một người ở Làng Báo Chí Thủ Ðức, một ở Sài Gòn không hẹn mà cùng đạp xe đi tìm thăm nhau, sau khi cả hai cùng ra khỏi tù cải tạo. Hai ông cùng gặp nhau giữa cầu Xa lộ cao ngất, cả hai cùng đứng lại thở và làm thơ đối đáp tặng nhau, thật thú vị. Bài thơ lục bát ra đời với 4 câu thơ đầu của NÐT, 6 câu thơ sau của DQS. Khi được con trai là Doãn Hưng gợi nhớ, cụ Doãn đã đọc lại vanh vách bài thơ xưa, vì thơ, văn đã thành máu luân lưu trong huyết quản của cụ.
Nhắc đến Nhà văn Doãn Quốc Sỹ, cụ đã được con trai là Doãn Hưng và con gái Doãn Liên đưa tới. Không ai ngờ cụ đã bước vào ngưỡng cửa 100 tuổi đời mà trông vẫn khoẻ mạnh, còn đi đứng được và giọng nói, giọng đọc thơ còn sang sảng như thời trai trẻ. Cụ là tác giả của các tác phẩm nổi tiếng như “Dòng sông định mệnh (1959), Khu rừng lau v.v. và rất nhiều truyện ngắn. Hồi 95, 96 tuổi, trong các sinh hoạt của đoàn Du Ca, cụ vẫn có mặt, tay cầm bài hát, tay đánh nhịp, miệng lẩm bẩm hát theo.
Nhà thơ Ðỗ Quý Toàn tức nhà phê bình Ngô Nhân Dụng lên kể chuyện ngày Nguyễn Ðình Toàn còn phụ trách chương trình Nhạc Chủ Ðề trên đài phát thanh quốc gia trước năm 1975 Nguyễn Ðình Toàn nổi tiếng với giọng nói ru hồn người và làm say mê biết bao con tim phái nữ. Nhà sản xuất phim Giao Chỉ thì nói sau khi làm cuốn phim “Người tình không chân dung” đã làm cuốn phim kế tiếp là “Ngày tháng” với cốt truyện từ tác phẩm “Ngày tháng” của nhà thơ NÐToàn.
Ngoài ra, hiện diện trong buổi ra mắt sách có nhiều văn nghệ sĩ tên tuổi như: Phan Tấn Hải, Phạm Quốc Bảo, Phạm Phú Minh (Phạm Xuân Ðài), Kim Ngân, Ðặng Phú Phong, Ðinh Sinh Long, Nguyễn Ðình Thuần, Phan Chánh Khánh, Thu Vàng, Ðồng Thảo, MC Nhã Lan, Kỳ Phát, Nguyễn Huy Bích, Thùy Hạnh v.v.
Ngoài thơ ca và âm nhạc, ông còn là một nhà văn nổi danh. Ông viết dưới nhiều dạng, tiểu thuyết, truyện ngắn, kịch nói, bút ký. Tác phẩm Áo mơ phai của ông đoạt Giải Văn học Nghệ thuật của Việt Nam Cộng Hòa năm 1973. Ngoài ra ông còn là một xướng ngôn viên của đài phát thanh trước năm 1975.
Trong tuyển tập trên trăm bài thơ “Thơ và ca từ” của ông, nỗi nhớ lúc nào cũng được tô đậm như chim nhớ bạn, nhớ bầy, như người nhớ hơi, nhớ hương. Thơ ông, lối dùng từ khác lạ, sáng hẳn lên với sáng tạo mà ông gọi là “nói một cách khác.”
Chung quanh ta
Lá vàng đã
thành nến trong cây
Hay là thu hắt lại tình phai
từ mắt người
(Hà Nội một hôm nào)
hay
Em như trăng mòn
Chờ mùa đông sẽ tan
Ta yêu em như giòng nước
tối tăm buồn
Còn bao nhiêu tóc xanh
Ðể thắt cho tình
(Trăng mòn)
Sống và lớn lên giữa thời tao loạn, tuổi trẻ, thân phận và niềm tin là những hoài nghi đắng chát. Thái độ bối rối, mất định hướng của triết thuyết hiện sinh đã ẩn hiện đâu đó trong thơ, nhạc của ông một thời.
Tôi còn trẻ, tôi không muốn bỏ ngang đời
nhưng cuộc đời đã làm tôi sợ hãi
và mặt trời không còn là vàng rơi châu vãi
người với người đã trở thành thiên tai
Tôi còn trẻ, tôi không muốn oán trách ai
dù tim tôi đã nhỏ máu thương đời
tôi không còn niềm tin nào cầm cho ấm tay
sống một ngày, sống ngày nào biết ngày ấy thôi
(Sống Một Ngày)
Chiến tranh, tù đày, đâm chồi mọc rễ tầng tầng, lên số phận những người thua cuộc bất hạnh của một chế độ, một chủ nghĩa. Mưa tưới nước, bón nhựa nguyên, rải hạt giống buồn và thống khổ lên những chốn hoang vu, những trại cải tạo, nơi chôn bao tù nhân vô tội sau cuộc chiến.
Chiều đứng trên đồi cao
Ta thở dốc
Ta trông mây đục
Trông người người đen
Cây nôn ra rừng gió độc
Bùn lầy dốc mưa trơn
Có con phượng nào không
Cho ta cam phần chim nhỏ
Ta uống lệ riêng ta
Nuốt sầu thiên cổ
Mưa Long Giao mưa đỏ hồn ta
(Mưa Long Giao)
Hoặc
Tha phương
Ai tha phương cùng ta
Trên chiếc xe già lăn qua xác đạn
Với tâm hồn của người ly tán
Muốn quay về nhìn lại cố hương
(Trên chuyến xe trở lại)
Nói đến phần giai điệu của nhạc Nguyễn Ðình Toàn, nhạc sĩ Jazzy Dạ Lam đã chia sẻ một ít cảm nhận của cô.
– Nhạc phẩm của Nguyễn Ðình Toàn nổi bật ở phần ca từ. Ca từ nhạc của ông vốn dĩ từ thơ nên dễ đi thẳng vào cảm xúc người nghe. Ngôn ngữ của ông sâu sắc và mới lạ nên phần giai điệu đơn sơ cũng đủ ru hồn người nghe bồng bềnh… Ngoài buổi ra mắt sách “Thơ & Ca Từ Nguyễn Ðình Toàn”, Bản CD “Nhạc Chủ Ðề Nguyễn Ðình Toàn 1970” cũng được giới thiệu.
TTT
Sách “Thơ và Ca từ Nguyễn Đình Toàn” và CD có thể mua ở:
Nhà Sách Tự Lực
14318 Brookhust St
Garden Grove, CA 92843
Mua sách từ xa xin liên lạc với nhà sách Tự Lực
Tel: (888) 204-7749
hay (714) 676-8310
email mua sách: