Praha cổ tích giữa lòng Âu Châu

Có một thành phố không cần phải tô son, mà vẫn đẹp đến nao lòng. Thành phố ấy nằm giữa trái tim của châu Âu, tên là Praha, hay còn gọi là Prague, thủ đô của Tiệp Khắc. Nơi đây, mỗi viên đá trên đường đều mang dấu tích của lịch sử. Mỗi tòa nhà, mỗi mái vòm đều như đang thì thầm kể chuyện ngàn năm trước.

Chúng ta bắt đầu ở Old Town Square, nơi có chiếc Đồng hồ Thiên văn. Hễ tới đúng giờ, người qua đường thường tụ lại dưới chân tháp để xem các tượng thánh tí hon xoay vòng. Chiếc đồng hồ ấy tên là Orloj, là một chiếc đồng hồ thiên văn lâu đời nhất còn hoạt động trên thế giới, được treo lặng lẽ trên tường tòa thị chính từ năm 1410. Qua hơn 6 thế kỷ, nó đã nhìn thấy bao mùa đông phủ tuyết trắng, bao mùa hè rực rỡ sắc màu, và vô số bước chân qua lại dưới quảng trường lát đá.

Orloj không giống bất kỳ chiếc đồng hồ nào khác, vì trái tim của nó là một bầu trời thu nhỏ, nơi Mặt Trăng và Mặt Trời nhảy múa theo vòng quay vũ trụ.

Phía dưới, một vòng tròn lịch xoay chầm chậm. Mỗi khắc là một ngày trôi, mỗi nét chạm là một dấu ấn của thời gian.

Nhưng kỳ lạ nhất, là vào mỗi giờ tròn, chiếc đồng hồ sống dậy. Cánh cửa nhỏ hé mở, mười hai vị thánh tông đồ hiện ra, lần lượt chúc lành cho thành phố. Kề bên là những bức tượng nhỏ cử động như thật: Tử thần gõ chiếc chuông, nhắc nhở rằng mọi sinh linh đều hữu hạn. Rồi gà trống vàng cất tiếng gáy, kết thúc màn trình diễn. Người ta vỗ tay. Người ta chụp ảnh. Rồi họ tản ra, như chưa từng có điều gì xảy ra, nhưng với những ai đứng lại thật lâu, thật lặng, sẽ nghe thấy chiếc đồng hồ đang thì thầm một bí mật cũ kỹ.

Chuyện kể rằng: Vào thế kỷ 15, người thợ đồng hồ tên Hanus đã tạo ra kỳ quan này bằng tài năng và trái tim của mình. Đẹp đến mức các bậc quyền quý trong thành phố phải thốt lên rằng: “Không nơi nào trên thế giới có thứ tương tự.” Rồi họ lo sợ rằng Hanus sẽ đi nơi khác, tạo ra chiếc đồng hồ còn đẹp hơn cho một thành phố khác, và thế là họ sai người làm mù mắt ông ấy. Trong cơn tuyệt vọng, Hanus lặng lẽ quay lại tháp đồng hồ. Ông đưa tay vào bộ máy mà mình từng yêu quý, vặn gãy một trục bánh răng quan trọng, khiến Orloj câm lặng suốt hàng trăm năm.

Kể từ đó, họ bảo với nhau rằng: linh hồn ông vẫn lẩn khuất đâu đó trong tháp đồng hồ. Mỗi khi gà trống gáy vang, và các bức tượng cử động, là lúc ông trở về, ngồi bên bánh răng rỉ sét, lắng nghe thời gian trôi qua mà mình không còn thấy được nữa. Và có một lời nguyền âm thầm truyền qua bao thế hệ: Nếu chiếc đồng hồ ngừng chạy, thì Praha sẽ gặp đại họa.

Từ Old Town Square, lần theo những con đường uốn lượn, sẽ dẫn ta tới chiếc Cầu Charles, cây cầu đá đậm chất gothic bắc qua sông Vltava. Người ta bảo, đi bộ qua cây cầu này vào lúc sáng sớm, khi sương còn mờ và tiếng nhạc đường phố khe khẽ vang lên, sẽ thấy mình đang sống ở một thời đại khác. Trên cầu có 30 bức tượng thánh, mà tượng nào cũng có giai thoại ly kỳ. Trong đó nổi tiếng nhất là tượng Thánh John of Nepomuk, vì nghe đồn ai sờ vào sẽ gặp may mắn.

Nếu đi tiếp, chúng ta sẽ đến Lâu đài Praha, nơi từng là trung tâm quyền lực của các vị vua Bohemia. Từ trên cao nhìn xuống, nguyên thành phố như một cuốn truyện cổ tích xếp bằng gạch đỏ. Mái nhà chồng mái, tháp nhọn xuyên mây, chim bay qua cũng phải ngoái lại nhìn.

Nằm lặng lẽ trên một ngọn đồi nhìn xuống sông Vltava, khu lâu đài không giống chuyện cổ tích Disney, không long lanh, không quá màu mè. Nó trầm tĩnh, mênh mông, và đẹp theo kiểu khiến người ta nín thở. Được xây từ thế kỷ thứ 9, từng bị cháy, bị xây lại, bị xâm chiếm, bị giành giật, và đến giờ vẫn còn đứng đó như một nhân chứng lịch sử bất khuất. Ngay khi đặt chân vào lâu đài, thứ hiện ra đầu tiên là nhà thờ Thánh Vitus, công trình vĩ đại nhất của cả khu vực này, và người ta đã mất gần 600 năm mới xây xong. Ở đây có mộ của các vị vua, có vương miện hoàng gia cất giữ, có cả những bức tranh thời Phục Hưng.

Xung quanh khu lâu đài không phải chỉ có nhà thờ, mà là cả một “thị trấn” nằm gọn trong những bức tường thành: Có cung điện cũ, có khu hành lang cổ Vladislav Hall, nơi tổ chức nghi lễ hoàng gia. Có con hẻm vàng (Golden Lane), nơi các thợ kim hoàn từng sống, và cũng là nơi người ta đồn rằng các nhà giả kim thời xưa từng chế thuốc trường sinh.

Từ đỉnh tháp Daliborka, nơi từng giam giữ tội phạm nhìn xuống, cả Praha sẽ hiện ra như một tấm thảm vàng lấp lánh dưới nắng chiều. Nghe nói có những đêm, người lính gác vẫn còn nghe tiếng xích sắt kéo lê. Có người còn thấy bóng người mặc áo choàng đen bước qua sân trong, rồi biến mất vào tường đá lạnh. Rùng rợn thật chứ!

Dừng lại nơi một quán cà phê nhỏ để nghỉ chân. Ở đây người ta không uống cà phê vội vàng như ở Ý hay Mỹ, mà người ta nhấm nháp từ tốn, như thể đang uống cạn dòng thời gian. Praha được mệnh danh là một Paris thu nhỏ, có lẽ vì thế nên nhấm nháp cà phê thì cũng phải theo cách “parisienne” mới đạt.

Khi rời khỏi những con đường tráng lệ của phố cổ Praha, chỉ cần đi thêm vài bước chân, người ta sẽ thấy không gian như chậm lại. Những căn nhà sát nhau, tường xám, cửa gỗ cũ kỹ, không còn những quán cà phê thơ mộng hay nhạc violon lãng mạn. Đó là khu phố Do Thái, tên gọi cổ là Josefov.

Từng là nơi cư trú của cộng đồng người Do Thái từ thế kỷ 10, Josefov giống như một “thành phố trong thành phố”, khép kín và chịu đủ mọi bất công. Người Do Thái bị cấm không được sống ngoài khu vực này, không được sở hữu đất, không được gia nhập hội nghề. Nhưng họ vẫn tồn tại. Vẫn gìn giữ văn hóa. Vẫn thắp nến vào thứ Sáu. Vẫn sống như thể mình sẽ không bị xóa sổ.

Có một nơi không thể bỏ qua, đó là Old Jewish Cemetery, nghĩa trang Do Thái cổ nhất ở châu Âu, với hơn 12,000 bia mộ chen chúc trong một khu đất nhỏ. Do người Do Thái không được mở rộng đất chôn, họ buộc phải chôn lớp này lên lớp khác, có khi một ngôi mộ sâu tới 12 tầng.

Nhìn từ xa, nơi đó như một rừng đá lặng câm, nghiêng ngả theo năm tháng. Nhưng lại đẹp một cách u buồn, như một bản kinh cầu vĩnh viễn.

Rồi tới Holocaust. Trong Đệ nhị Thế chiến, người Do Thái ở Praha bị Đức Quốc Xã đàn áp tàn khốc. Nhiều người bị đưa tới trại tập trung, và rất ít người trở về.

Có một điều kỳ lạ là Hitler, dù ra lệnh tiêu diệt người Do Thái, nhưng lại muốn giữ nguyên khu phố này như một “bảo tàng của chủng tộc bị tiêu diệt”.

Độc ác đến mức trớ trêu, nhưng điều nghịch lý ấy khiến Josefov hôm nay trở thành một trong những khu phố Do Thái được bảo tồn nguyên vẹn nhất ở Châu Âu. Và nếu Praha là một cuốn truyện cổ tích, thì phố Do Thái là chương đau buồn nhất, nhưng cũng là nơi khiến người ta dừng lại lâu nhất.

Cũng như những thành phố khác ở Châu Âu, giao thông công cộng ở Praha cũng rất tiện lợi, kết nối dễ dàng giữa các điểm du lịch, phi trường và trung tâm phố. Vé xe có thể mua bằng app hay các máy bán vé tự động tại trạm xe.

Praha không chỉ là thành phố của những câu chuyện cổ tích và kiến trúc tuyệt đẹp, mà còn là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích mua sắm với phong cách vừa sang trọng, vừa đậm chất địa phương.

Pařížská Street là một khu phố không thể thiếu trong danh sách của những kẻ mê shopping, với những thương hiệu thời trang danh tiếng như Gucci, Prada hay Louis Vuitton. Các cửa hàng nằm xen kẽ giữa những tòa nhà mang phong cách Art Nouveau cổ kính, tạo nên một không gian vừa hiện đại vừa mang hơi thở lịch sử. Những quán cà phê sang trọng ven đường là nơi lý tưởng để dừng chân, thưởng thức một ly cappuccino và ngắm nhìn dòng người tấp nập qua lại.

Không xa đó, Quảng trường Wenceslas  là trung tâm mua sắm và giải trí sầm uất nhất của thành phố. Tại đây, trung tâm thương mại Palladium quy tụ hơn 200 cửa hàng, phục vụ đủ mọi nhu cầu từ thời trang, mỹ phẩm đến điện tử. Khi màn đêm buông xuống, quảng trường như khoác lên mình một chiếc áo rực rỡ, nơi những quán bar và nhà hàng mở cửa, mang đến bầu không khí náo nhiệt và sôi động.

Nếu muốn tìm kiếm những món quà mang đậm dấu ấn địa phương, chợ trời Havelské tržiště chính là điểm đến không thể bỏ qua. Tại đây, du khách có thể lựa chọn từ các sản phẩm thủ công truyền thống như mặt nạ gỗ, pha lê Bohemia tinh xảo, đến hoa quả tươi ngon và các món quà độc đáo khác. Sự giản dị và gần gũi của chợ trời khiến người ta cảm nhận được hồn cốt thật sự của Praha.

Praha nổi tiếng với nghề thủ công pha lê Bohemia, một trong những biểu tượng của nghệ thuật thủy tinh tinh xảo, nên những cửa hàng pha lê với các sản phẩm lung linh, tỉ mỉ luôn hấp dẫn người ghé qua, và nhiều du khách đã không ngần ngại mua vài món để làm kỷ niệm, vì nghe nói pha lê ở đây đẹp mà giá cả lại rẻ hơn những quốc gia khác.

Shopping ở Praha không chỉ đơn thuần là mua sắm, mà còn là hành trình cảm nhận sự giao thoa giữa quá khứ và hiện tại, giữa cái đẹp truyền thống và phong cách thời thượng. Đó chính là một phần khiến Praha trở nên đặc biệt trong lòng những người yêu du lịch.

Bài và hình TH