Tháng Ba Điên Cuồng – March Madness đã đến hồi chung cuộc. Bắt đầu từ 64 trường từ 4 vùng Đông, Tây, Nam và Trung-Tây, 4 đội hay nhất của mỗi vùng sẽ đụng độ tại New Orleans vào cuối tuần này để tranh chức vô địch bóng rổ đại học NCAA.
Bốn đội cuối cùng, Final Four: Duke, Kansas, Villanova, North Carolina. Nguồn ảnh: NCAA
Như mọi năm, giải bóng rổ năm nay không thiếu những câu chuyện Cô Bé Lọ Lem — Cinderella. Ðó là chữ gọi các đội tuy xếp hạng thấp nhưng bỗng dưng chơi hay bất ngờ, loại trừ các đội hạng cao ngay từ vòng ngoài, làm đảo lộn trật tự thế giới khiến giới cá độ ở Las Vegas phải điên tiết.
Tại miền Ðông, đại học St Peter’s (#15) vô danh tiểu tốt đến từ New Jersey đã gây sóng gió với những trận thắng đầy kinh ngạc trước các đối thủ sừng sỏ như Kentucky (#2) và Purdue (#3). Vào đến vòng tứ kết, được gọi là Elite Eight, lần đầu trong lịch sử của trường, St Peter’s cuối cùng rồi cũng phải tuân theo quy luật tự nhiên “mạnh sống yếu chết”. North Carolina (Chapel Hill, NC), một trong những đại học có bề dày lịch sử đáng nể nhất trong bóng rổ, đã không hề nao núng trước một địch thủ non trẻ thiếu kinh nghiệm. Cô bé Lọ lem St Peter’s thua đậm, 69-49. Ðây là lần thứ 21 North Carolina vào được đến vòng Final Four, một kỷ lục mới trong giới thể thao đại học.
Những ai theo dõi bóng rổ vài thập niên qua hẳn còn nhớ trận chung kết đầy kịch tính năm 1982 giữa North Carolina và Georgetown. Chàng sinh viên năm thứ nhất Michael Jordan đã bắn một trái banh lọt vô rổ vào giây cuối cùng để hạ thủ đội Georgetown huyền thoại của Patrick Ewing. Về sau cả hai Jordan và Ewing đều trở thành cầu thủ chuyên nghiệp trong NBA. Michael Jordan chơi cho Chicago Bulls và thắng 6 giải vô địch trong vòng 15 năm. Ewing đầu quân cho New York Knicks, chơi 17 năm và vào được đến chung kết NBA mấy lần, nhưng rất tiếc không thắng lần nào.
Các cầu thủ của St Peter’s sau khi thắng Kentucky 85-79 ngay tại vòng đầu. Nguồn: Yahoo Sports.
Ðối thủ của North Carolina trong trận bán kết kỳ này — Duke University, cũng là một tên tuổi lớn trong làng bóng rổ. Không kém gì North Carolina, Duke cũng vào đến được Final Four 17 lần, vào chung kết 11 lần và đoạt giải quán quân 5 lần — lần cuối cùng là vào năm 2015. Ngộ ở chỗ tuy Duke thuộc bảng “miền Tây” nhưng thật ra trường này nằm ở Durham, NC, cách Chapel Hill chỉ vài chục dặm. Trận banh giữa hai anh chàng “hàng xóm” nặng ký này bảo đảm sẽ là một cuộc thư hùng hào hứng, kẻ tám lạng người nửa cân.
Duke và Indiana hiện đứng hạng ba trong số giải vô địch NCAA — sau UCLA (11), Kentucky (8) và North Carolina (7). Ngoài ra, Duke hiện đứng đầu tất cả các trường đại học trên nước Mỹ với tỉ lệ thắng-thua trong các giải bóng rổ toàn quốc của NCAA là .755 (trung bình chơi bốn trận thắng ba). Chưa kể Duke còn là lò đào tạo cầu thủ cho NBA; 71 sinh viên Duke đã được NBA tuyển vào chơi chuyên nghiệp. Chính vì vậy mà giới theo dõi thể thao nói chung, cũng như dân ghiền bóng rổ nói riêng, không ai muốn bỏ qua cuộc đụng độ nảy lửa giữa Duke và N. Carolina vào chiều thứ Sáu ngày 2 tháng Tư sắp tới đây.
Câu chuyện miền Trung-Tây cũng khá ly kỳ. Ðội Lọ lem Miami (#10) đã mò vào đến tứ kết Elite Eight sau khi loại trừ mấy đội trên cơ mình như USC (#7) và Auburn (#2). Sau hiệp nhất trận tứ kết, Miami đã gác trước Kansas (#1) đến 6 điểm, làm nhiều người tưởng Final Four năm nay sẽ có một cô bé Lọ Lem nữa rồi chứ! Nhưng Kansas quả không ngoa là một đội banh đầu bảng. Sang hiệp nhì, Kansas áp dụng chiến thuật phòng vệ (defense) vô cùng hữu hiệu khiến Miami trở tay không kịp. Từ đang bị dẫn trước 29-35, Kansas đã chặn đứng được các đợt tấn công của Miami và thắng đậm 76-50! Ðúng như câu tục ngữ dân thể thao vẫn hay nói: Tấn công giỏi thắng trận banh; nhưng phòng vệ giỏi mới thành quán quân!
Patrick Ewing (33) và Michael Jordan (23) trong trận vô địch NCAA 1982. Ảnh: Heinz Kluetmeier.
Kansas là một tên tuổi lừng danh trong làng bóng rổ. Kansas từng vào sâu đến Final Four 16 lần, về nhì 6 lần, và đoạt cúp vô địch 3 lần. Kansas hiện giữ kỷ lục là trường thắng nhiều trận liên tục nhất và xuất hiện trong giải bóng rổ NCAA nhiều lần nhất. Huấn luyện viên đầu tiên của Kansas không ai khác hơn James Naismith — người sáng chế ra môn bóng rổ năm 1891. Naismith lập ra đội bóng rổ đầu tiên tại đây, và là huấn luyện viên duy nhất trong lịch sử của trường có kỷ lục … thua nhiều hơn thắng! Tuy nhiên không ai có thể chối cãi rằng sáng kiến dùng cái rổ bình dân để làm thành môn thể thao đã trở thành một kỹ nghệ bạc tỉ.
Ðối thủ của Kansas kỳ này trong trận bán kết cũng không phải tay vừa. Villanova, một trường Công Giáo tư thục ở vùng Philadelphia, từng vào đến Final Four 7 lần (lần đầu hồi năm 1939) và thắng ba. Năm 1985, Villanova là Cô Bé Lọ Lem, đoạt cúp vô địch lần đầu. Năm ấy Villanova xếp hạng #8 — hạng thấp nhất trong lịch sử NCAA từ đó đến nay thắng giải. Năm nay Villanova được xếp hạng #2. Trong trận tứ kết, Villanova đã hạ đội Houston (#5) khá vất vả 50-44.
Tính ra thì tổng cộng 4 đội Final Four năm nay sở hữu 17 chiếc cúp vô địch NCAA. Một con số kỷ lục. Và cũng chưa bao giờ xảy ra trường hợp cả 4 đội đều đã thắng giải ít nhất 3 lần. Nói cách khác, cuộc tỉ thí cuối tuần này ở New Orleans sẽ là một sự kiện thể thao rất hiếm hoi trong lịch sử và hứa hẹn nhiều sự bất ngờ. Ðối với Duke, cuộc so tài với North Carolina còn là cơ hội để trả thù trận thua đau đớn hồi cuối mùa cách đây vài tuần, gỡ lại mối hận cho huấn luyện viên huyền thoại Mike Krzyzewski đang sửa soạn về hưu.
Bảng thi đấu của giải Bóng Rổ Nam năm nay. Giải Nữ cũng hào hứng không kém. Nguồn: NCAA.
Trong khi đó thì Kansas cũng muốn phục hận vì đã bị Villanova dập tơi tả trong trận bán kết hồi năm 2018. Kỳ này Kansas có vẻ may mắn hơn; một số cầu thủ của Villanova bỗng bị chấn thương, phải chầu rìa. Bị nặng nhất là chủ công Justin Moore, kẻ ném banh vô rổ nhiều điểm nhất. Thảo nào dân cá cược hầu hết đều bắt độ Kansas. Không những vậy, nhiều người còn đánh cược Kansas thắng vô địch luôn — vì trận bán kết giữa hai võ sĩ “hạng nặng” Duke vs North Carolina sẽ lấy hết sức lực và sinh lực hai gã khổng lồ, dọn sẵn mâm cỗ cho Kansas xơi.
Nhưng nếu ta nhìn kỹ lại, Duke mới là đội banh có nhiều nhân tài nhất hiện nay. Trong một kịch bản lý tưởng, Duke sẽ dứt điểm North Carolina tối thứ Bảy, xong nghỉ ngơi dưỡng sức để gặp mặt Kansas. Nếu điều đó xảy ra, huấn luyện viên Krzyzewski của Duke sẽ kết thúc sự nghiệp lâu năm của ông — tính từ giải vô địch lần đầu năm 1991, với chiếc nhẫn vô địch cuối cùng trước khi giải nghệ.
Không ai biết chuyện gì sẽ xảy ra ở New Orleans cuối tuần này, nhưng chắc chắn một điều là luật tiến hoá của kẻ mạnh trong thiên nhiên vẫn còn hiệu lực. Mấy Cô Bé Lọ Lem kia vẫn chỉ là chuyện cổ tích thần thoại, coi cho vui vậy thôi, chứ dễ gì mà một trường đại học nhỏ có thể làm đảo lộn trật tự của thế giới thể thao đại học tầm cỡ như NCAA. Tuy nhiên, vì luôn thích bênh vực kẻ yếu hèn, người viết rất mong thấy đội Villanova làm một cú ngựa về ngược, đoạt cúp quán quân cho Las Vegas mửa mật chơi!
BB
