Hỏi

Thưa bác sĩ, tôi đọc báo thấy nói đến việc bác sĩ cho thuốc không đúng bệnh hoặc chẩn đoán sai. Việc này có thực không? Xin bác sĩ giải thích về trường hợp này để chúng tôi có thêm hiểu biết. Xin cám ơn bác sĩ. (Tran Trung Ho)

Trả lời

Xin quay về quá khứ một chút để nói về thắc mắc của ông. Cách đây gần 10 năm, chính xác là ngày 26 tháng 3 năm 2013, Bộ Y tế Tiểu bang Oklahoma cho hay là đang điều tra việc một nha sĩ có nhiều sai phạm trong việc hành nghề của mình, với hậu quả hơn 7,000 bệnh nhân, mà ông chữa trị trong vòng 6 năm qua, có thể lây bệnh HIV, viêm gan. Những sai sót này có thể do nhân viên phụ tá của bác sĩ gây ra hoặc dụng cụ nha khoa không được tẩy trùng đúng phương pháp. Sự việc này khiến ngành y tế phải xét nghiệm miễn phí cho cả ngàn bệnh nhân, để coi xem họ có bị nhiễm các bệnh kể trên hay không.

Ðây là một trong nhiều vụ được coi là Nhầm lẫn Y tế trong việc điều trị cho bệnh nhân.

Tại Hoa Kỳ, Institute of Medicine, cho biết hàng năm có từ 44,000 tới 98,000 người chết vì những sai sót có thể tránh được này. Con số này thực ra cũng không chính xác lắm vì có nhiều nhầm lẫn không được ghi lại, cũng như các nhầm lẫn do chăm sóc tại gia, tại viện dưỡng lão đều chưa được biết tới.

Tại bệnh viện, nhầm lẫn y tế là nguy cơ thứ tám gây ra tử vong ở Mỹ, cao hơn cả chết vì tai nạn xe hơi (43,458), ung thư vú (42,297) hoặc bệnh AIDS (16,516).

Bảo Huân

Thế nào là

Nhầm lẫn Y tế?

Nhầm lẫn xảy ra khi:

– Bác sĩ định bệnh sai;

– Phương thức trị liệu không thích hợp với bệnh nhân.

– Cho thuốc mà không biết bệnh nhân dị ứng với thuốc đó.

– Cho đúng thuốc nhưng ghi phân lượng quá cao.

– Dược phòng đưa nhầm thuốc cho bệnh nhân.

– Nhân viên sơ sót trong khi chăm sóc.

– Không có sự giải thích, tìm hiểu giữa bệnh nhân và người chăm sóc, nhất là ngôn ngữ bất đồng hoặc bệnh nhân ngại ngùng, không hỏi. Ðây là trường hợp thường xảy ra với đồng hương chúng ta. Người mình thì hay ngại ngùng, quá tế nhị, sợ thầy thuốc cho là mình căn vặn, nên đôi khi vô tình mang phần thiệt về mình.

– Bệnh nhân ăn kiêng mà phần ăn lại có nhiều thực phẩm, gia vị không thích hợp, như cao huyết áp ăn nhiều muối, tiểu đường lại tráng miệng với bánh ngọt…

Chỉ việc nhầm lẫn về dược phẩm mỗi năm cũng gây tử vong cho hơn 7,000 người điều trị tại bệnh viện và 10,000 người ở các phòng mạch. Nhầm tên thuốc rất thường xảy ra vì tên gần giống nhau (thuốc kinh phong Lamictal với thuốc kháng nấm Lamisil, thuốc chống loãng xương Fosamax thay vì Flomax cho bệnh nhiếp tuyến). Và còn nhiều nhầm lẫn khác nữa.

Nhầm lẫn y tế là một thực tế. Nhầm lẫn đưa tới thiệt hại cho cả bệnh nhân lẫn giới cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Chữa lợn lành hóa lợn què. Bệnh nhân trở thành nạn nhân.

Theo nhiều giới chức y tế có thẩm quyền, 68% các nhầm lẫn đều có thể tránh được, nếu giới cung cấp dịch vụ chấn chỉnh nghiệp vụ của mình. Và nếu người bệnh tích cực hợp tác với nhân viên y tế và hiểu rõ quyền hạn của người bệnh.

NYD