Hỏi

Xin bác sĩ nói qua về những trường hợp một con người thường hay bị té ngã và cách phòng ngừa.

Đáp

Thưa bà, sau đây là những cách đối phó với té ngã.

Khi bị té ngã, hãy bình tĩnh đối phó.

Nếu thấy rằng ta có thể bị thương ở chân hay xương sống thì không nên cố ngồi dậy. Bị thương tích ở cột sống mà cử động có thể ảnh hưởng tới não tủy, hậu quả sẽ trầm trọng hơn. Ta nên nằm yên rồi kêu giúp đỡ.

Trái lại, nếu không có đau đớn ở cơ thể, ta có thể cố ngồi dậy theo cách sau đây:

– Nếu té nằm ngửa, hãy chuyển sang thế nằm sấp bằng cách sau: quay mặt về phía định lăn, đầu gối và khuỷu tay hướng về phía đối nghịch, rồi đồng thời chuyển chúng qua thân mình về phía mà mình định lăn

– Khi đã nằm sấp rồi, dùng bàn tay và đầu gối để nhổm người lên, bò tới phía trước một cái ghế ở gần  đâu đó.

– Ðặt bàn tay lên mặt ghế, ngả người xuống để thân mình được tay chống đỡ.

– Co đầu gối nào mạnh, dùng bàn chân phía đó đẩy người nhổm lên, đầu gối bên kia chống dưới sàn, quay nhẹ người rồi ngồi xuống ghế. Sau khi nghỉ thở một lúc ta sẽ kêu cấp cứu.

Ðể tránh té ngã, ta nên cho bác sĩ hay những cơn chóng mặt, mất thăng bằng đã xảy ra. Bác sĩ sẽ tìm nguyên nhân rồi điều trị; nên đi khám tai khám mắt theo định kỳ để nghe nhìn tinh tường; dùng thuốc theo lời dặn và không dùng chung thuốc với rượu hoặc tiêu thụ quá nhiều rượu.

Bảo Huân

Cà phê

Hỏi

Xin bác sĩ cho biết công dụng của cà phê ra sao ngoài việc uống như thức uống? Cảm ơn bác sĩ.

Đáp

Vừa thức giấc vào buổi sáng mà thưởng thức ly cà phê mới pha thơm phức; ăn bữa cơm trưa lại kèm theo chai nước coca lạnh hoặc thư giãn ở nhà buổi tối với tách nước trà Mạn Hảo, thì những nguồn lạc thú đó đều có chung một chất: chất caffeine.

Ngoài hạt cà phê, caffeine có tự nhiên trong trà, hạt cacao.

Caffeine đã được coi như một dược phẩm có tác dụng kích thích và được thêm vào nhiều thực phẩm chế biến để làm tăng hương vị món ăn. Nước uống có chất caffeine đã được thông dụng từ nhiều ngàn năm trên khắp hoàn vũ.

Dù caffeine đã là một trong những chất phụ gia thực phẩm được nghiên cứu rộng rãi nhưng vẫn còn nhiều quan điểm khác nhau về chất này.Chúng tôi sẽ nói thêm chi tiết về vấn đề này, nếu có sự yêu cầu của độc giả.

Bảo Huân

Melatonin

Hỏi

Xin bác sĩ cho biết Melatonin có công dụng gì ngoài việc để ngủ. Xin cảm ơn bác sĩ.

Đáp

Melatonin là một kích thích tố có tự nhiên trong cơ thể và do tuyến yên sản xuất hoặc cũng do chất hóa học tổng hợp. Melatonin được dùng như một dược phẩm dưới dạng thuốc viên để dưới lưỡi và thuốc chạy thẳng vào máu.

Melatonin thường được dùng để điều hòa giấc ngủ, có rối loạn về khoảng cách thời gian, giấc ngủ không đều như làm việc vào giờ thay đổi, sau khi cắt giảm hút thuốc lá.

Như vậy theo y học, Melatolin ít gây ra tác dụng phụ.

Đông máu tĩnh mạch

Hỏi

Xin bác sĩ vui lòng giải thích cho chúng tôi về một chứng bệnh gọi là đông máu tại các tĩnh mạch, tại sao có, nguyên nhân và cách chữa cũng như phòng ngừa. Cảm ơn bác sĩ. 

Đáp

Sau đây là câu trả lời về Huyết Cục Tĩnh Mạch Sâu.

Thường xảy ra khi ngồi lâu mà hạ chi bất động, huyết cục sẽ thành hình ở tĩnh mạch nằm sâu nơi bắp vế, gây cản trở cho máu trở lại tim. Chẳng hạn như ngồi trên máy bay, xe hơi cả dăm sáu giờ liền mà không cử động. Chân sẽ sưng, đau, nóng đỏ.

Bình thường thì rối loạn này không nguy hiểm lắm. Tuy nhiên, khi máu cục bể vỡ, một khối huyết có thể chạy lên tim, não, phổi…và gây ra thương tổn trầm trọng như cơn suy tim, tai biến não.

Ðể tránh huyết cục khi đi máy bay, nên lưu ý những điểm sau đây:

– Ðừng xếp hành lý ở dưới hàng ghế trước mặt, để có khoảng trống cho hai bàn chân cử động.

– Uống thêm nước lạnh, nước trái cây để tránh khô nước

– Tránh uống nhiều cà phê, rượu mạnh vì các thứ này làm cho tiểu tiện nhiều, cơ thể mất nước.

– Mang tất hơi bó sát bắp chân, uống thuốc viên aspirin (hỏi bác sĩ)

– Năng cử động chân như là đứng lên đi tới đi lui, khi có thể.

– Khi ngồi, nên cử động thân mình, như là nhổm mông, bắp đùi lên khỏi mặt ghế, co duỗi đầu ngón chân, cử động, lắc bắp thịt ở bắp vế; co duỗi, chân khi ngồi, vươn vai.

Tất cả các cử động này đều có mục đích giúp máu lưu thông tốt, tránh máu đông.

NYD