Câu Hỏi
Gia đình tôi có 3 anh chị em nhưng ai cũng eo hẹp và hoàn cảnh vợ chồng, con cái không thuận tiện để ba má chúng tôi về ở với bất cứ người nào. Thêm vào đó, ba tôi tính tình khó khăn, hay bắt bẻ chửi bới mọi người nên dâu rể không ai chịu được. May mắn là ba tôi xin được housing trong một chung cư gần khu chợ búa, nhà hàng người Việt nên cũng không làm phiền gì các anh chị em tôi.
Khi nào tiện, các anh chị em chúng tôi thay phiên nhau đến thăm ba má và mua đồ ăn cho họ. Ngoài ra, khi điền đơn xin housing, ba có để tên và số phôn của tôi xuống để người quản lý khu chung cư có thể liên lạc trong trường hợp khẩn cấp.
Sau khi ba chúng tôi mất, để má một mình ở đó thì chúng tôi không nỡ và tính tình má cũng thoải mái, dễ chịu hơn ba, nên chúng tôi bàn với nhau dọn má ra, và cho má thay phiên ở nhà của từng người mỗi tháng.
Căn housing ba má ở gần cả chục năm không được vệ sinh lắm vì cuối đời ba bị bệnh, đầu óc không bình thường nữa nên rất ngang bướng không chịu mặc tã lót. Ba thường xuyên tiêu, tiểu ra nhà. Dù má tôi cố gắng clean-up nhưng thảm vẫn có mùi xú uế, hôi thối không chịu được. Trong thời gian ba má chúng tôi ở đó, chúng tôi cũng không dám đòi hỏi gì người quản lý, chỉ sợ nếu họ vào thay thảm mà thấy tình trạng phòng như vậy, có thể họ sẽ đuổi ba má ra thì không ai dám nhận “chứa” hai ông bà.
Sau khi ba mất, chúng tôi dọn má ra khỏi khu chung cư và thông báo với người quản lý để trả lại căn phòng thì người quản lý liên lạc với tôi nói là chúng tôi phải clean-up căn phòng ba má chúng tôi từng ở và bỏ tiền ra thay thảm và sửa chữa những hư hại mà ba má chúng tôi gây ra trước khi họ có thể cho người khác vào mướn ở. Chúng tôi đã dọn toàn bộ đồ đạc của ba má ra, nhưng giờ mấy anh chị em chúng tôi không ai muốn bỏ tiền ra để sửa chữa gì hết. Tôi bị xui là người quản lý có số phôn và địa chỉ để liên lạc làm khó dễ. Theo pháp luật tôi có phải chịu trách nhiệm sửa chữa hay không?
Trả lời
Cả người mướn ở và người chủ căn chung cư đều có trách nhiệm phải bảo trì và sửa chữa tùy theo điều khoản trong hợp đồng mướn chung cư. Chẳng hạn chủ chung cư thường phải chịu trách nhiệm sửa chữa máy lạnh, máy heat và đường cống, mái nhà. Nhưng nếu người mướn ở vô trách nhiệm, bỏ băng vệ sinh vào toilet hay để tóc vào đường cống gây nghẹt cống thì người mướn phải bồi thường những hư hại do ẩu tả đó. Hay người chủ chung cư phải thay thảm khi thảm trở nên cũ, dơ sau một thời gian dài người mướn ở. Nhưng nếu người mướn tiêu, tiểu trên thảm gây dơ dáy, hôi thối thì người mướn có thể phải trả tiền gây hư hại một cách bất bình thường như vậy.
Tuy nhiên theo luật pháp, đây là trách nhiệm của người đứng tên trong hợp đồng mướn căn chung cư. Nếu ba mẹ quý vị là người trực tiếp đứng tên thì đúng là những hư hại bất thường có thể họ phải chịu trách nhiệm. Còn bạn, nếu chỉ là emergency contact (người để quản lý chung cư liên lạc trong trường hợp khẩn cấp) thì bạn không phải chịu trách nhiệm dưới luật pháp. Tuy nhiên, nếu ba bạn mất và ba bạn có tài sản để lại cho người thân thì chủ chung cư có quyền kiện tụng để bắt người thừa kế tài sản của ba bạn phải trả chi phí sửa chữa và luật sư phí trước rồi mới được chia cho những người được thừa kế.
Nói tóm lại, nếu ba bạn không hề có tài sản gì để lại cho con cái thì người chủ chung cư cũng chẳng làm gì được. Còn nếu có tài sản mà phải thông qua thủ tục probate của tòa án mới được thừa kế, thì các anh chị em bạn nên bàn với nhau để thỏa thuận một cách hợp lý với người chủ chung cư thông qua quản lý của họ nếu có thể, để tránh kiện tụng tranh chấp với người chủ chung cư trước khi được phân chia tài sản thừa kế.
