Hôm qua, ngày 13-7-2023, Bộ trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đã nhắc lại như một lời khẳng định sự cam kết “duy trì tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông”. Một ngày sau khi ông tổ chức “các cuộc thảo luận thẳng thắn và mang tính xây dựng” với bộ trưởng ASIAN và gặp gỡ bên lề nhà ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị ở Jakarta, nhân hội nghị giữa Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (Association of Southeast Asian Nations: ASEAN) gồm Brunei, Cambodia, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Philippines, Singapore, Thailand, và Việt Nam.
Đây là cuộc gặp mặt thứ hai giữa Blinken và Vương Nghị, sau lần ông Blinken tới Bắc Kinh hồi tháng 6 vừa qua. Có vẻ cuộc thảo luận giữa ông Blinken và Vương Nghị không mấy suôn sẻ, nên Blinken kết luận “Mặc dù có những bất đồng rất rõ ràng, Hoa Kỳ cũng sẵn sàng “bàn bạc” thêm với Bắc Kinh”.
Blinken nhấn mạnh “Tôi hiểu được tâm trạng của những quốc gia trong khu vực, khi Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đang lấn lướt ở Biển Đông và Biển Hoa Đông cũng như ở Eo biển Đài Loan,” do vậy “Chúng tôi tiếp tục cam kết duy trì tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, một hải lộ kết nối quan trọng của thương mại toàn cầu”.
Những cuộc viếng thăm của hàng không mẫu hạm của Mỹ ở Đà Nẵng, Phillipines gần đây là những dấu hiệu rõ nét, và chúng sẽ còn xuất thường xuyên hơn trong tương lai.
Cách đây 5 ngày, Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ, bà Janet Yellen cũng đến thăm Trung Quốc bàn thảo về vấn đề môi trường và kinh tế, thực chất là “vuốt ve” Trung Quốc để tránh việc làm khó với những đại công ty của Mỹ và đồng minh đang còn “dan díu” với Trung Quốc. Họ cũng là những nhân tố quan trọng ảnh hưởng đến bầu cử sắp tới ở Mỹ.
Mặc dầu Trung Quốc hiện nay đang chao đảo nặng nề về kinh tế, những đại công ty ngoại quốc đã rút đi hàng loạt, đẩy số người thất nghiệp lên tận nóc, cộng với việc xuất cảng ế ẩm, khiến hàng triệu doanh nghiệp từ nhỏ đến trung bị xóa sổ. Ai cũng hiểu chắc chắn có sự tác động ngầm của Mỹ. Nhưng lợi thế của Trung Quốc là dầu đất nước hoang tàn đến đâu, ông Tập và bộ hạ hoàn toàn không lo lắng về việc bầu cử hay mất ghế.
Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ, ông Blinken tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tại Jakarta (nguồn ảnh: gazette.com)
Hạnh Dung (tổng hợp)
