Truyện Miền Đông Tuyết
Nguyễn Mạnh Tuân phóng tác
Lớp tuyết bắt đầu cứng mặt, đôi chỗ trở thành băng mỏng, trơn như mỡ, giá không có núm đinh sắt dưới đế giày hay đôi vợt đặc biệt để di chuyển, chắc ít người muốn ra ngoài. Đã vậy, còn thêm thứ gió Bắc cực lạnh như cắt vào thịt; xuyên qua từng lớp áo da thú dày dặn, thấm vào tới xương …
Thời tiết băng giá tới độ làm tê cóng cặp vó uyển chuyển, nhẹ như không chạm đất của giống nai sừng dãng, là cơ hội thú vị của lũ chó sói. Chúng kéo đi từng đàn, ngay ban ngày, như những chấm nâu đậm trên làn tuyết trắng xóa, giữa cánh rừng thông bát ngát trong khoảng thung lũng chạy dài theo triền sông vùng cực bắc Gia Nã Đại.
Đây cũng là dịp may cho Dim nữa: anh có thể rời đất săn quen thuộc, mà chẳng sợ gặp ai. Cỗ xe của Dim khá tốt, gỗ nhẹ, đánh quánh như thứ sắt trui kỹ, lướt băng băng… Phía trước là đàn chó lực lưỡng, 8 con cả thảy, đang gò lưng, vươn cổ, sát bụng xuống mặt tuyết. Dim có tiếng khéo nuôi chó, sự chăm chút súc vật của anh được đền đáp xứng đáng; mỗi khi cần vượt chặng đường khó khăn, anh có thể tin tưởng vào đàn chó thuần thục của mình.
Thực ra, xe cũng chẳng chở gì nặng, toàn những thứ tay bẫy thú nào cũng đem theo: bánh khô, thịt sấy, đồ hộp, rồi súng đạn, chăn lều… Có điều lần này Dim tính đi xa, nên những hành trang lỉnh kỉnh này choán hết chỗ ngồi, khiến anh phải đứng phía sau xe.
Khuôn mặt gân guốc xưa nay của Dim lúc này giấu kín dưới vành mũ lông, chỉ hé lộ đôi mắt đen láy, sắc bén, dõi phía xa một cách lo ngại.
Không phải bây giờ Dim mới có vẻ tư lự: anh mất ăn mất ngủ từ 5 bữa rồi; ý nghĩ độc nhất trong đầu anh là: làm sao thoát khỏi tay nhóm trinh sát đặc biệt trong vùng, có vậy thôi!
Dim cũng chẳng có cách nào hơn là đi sâu mãi vào cánh đồng tuyết, mênh mông bát ngát, vắng vẻ như một thứ sa mạc băng giá.
Câu chuyện xảy ra trong tuần trước, nhanh chóng, bất ngờ như cơn ác mộng. Bữa đó, Dim xách nắm da thú vừa lột vào trong quán rượu… Trời lạnh dữ dội, Dim phải có chút gì cho ấm bụng. Anh lỡ tay xô phải một gã thợ săn khác đang say nhè… Gã chồm vào anh như con thú điên, lưỡi dao săn sáng loáng hoa lên như làn chớp dưới ánh đèn…
Dim chẳng thể nào làm khác được… Anh cũng chẳng có thứ khí giới gì trong tay. Tránh được nhát dao thứ ba của gã say, anh trả lại cho gã trái đấm như trời giáng vào cằm. Không may cho Dim, gã say rượu không còn sức đứng vững, gã ngã vật xuống, đầu đập vào cánh cửa!…
Lão chủ quán cố gắng nâng gã dậy… Lão nhìn Dim, lắc đầu:
– Cú đấm của chú mình tai hại quá!
Tai hại thực, vì gã say rượu tắt thở ngay khi đó.
Lão rót cho Dim ly rượu mạnh rồi chỉ ra cửa:
– Cạn ly rồi “chuồn” ngay đi, nếu chú không muốn rũ xương trong tù!
Đó là điều chẳng bao giờ Dim muốn: xa cánh đồng tuyết bao la với đàn chó, chiếc xe, hàng bẫy cùng những tấm da chồn, da sói mướt như nhung, Dim sẽ héo hắt chết mất!
Ngoài kia, anh chưa kịp tháo hành trang, tất cả đều sẵn sàng cho chuyến khởi hành vội vã. Chỉ nửa phút sau, Dim đã bám vào thành xe, vung chiếc roi da làm thành tiếng quất khô, gọn, ròn tan, thúc giục đàn chó băng mình vào màn tuyết.
Trời u ám thêm, có vẻ bớt lạnh đôi chút: đó mới là điều đáng ngại. Kinh nghiệm đã dạy cho Dim như vậy, cái ấm dịu của không khí lúc này chỉ là điềm báo trước cơn bão tuyết ghê gớm sắp tới.
Tiếng roi da dồn dập hơn, đàn chó cũng chạy nhanh hơn: anh cần đến cánh rừng thông trước khi trời nổi gió. Khu rừng bát ngát, làm thành một vệt xanh thẳm tít đằng xa. Trước đó là dải lụa bạch, trắng màu bạc, uốn lượn giữa cánh đồng mênh mông. Dim nhận ra dòng sông quen thuộc lúc này đã đóng băng, lấp lánh như mảng gương dưới chút ánh sáng thoi thóp.
Chẳng mấy tay thợ săn vượt sông khéo léo như Dim: anh có cặp mắt nhận xét tinh tế để chọn lựa nước bước của đàn chó trên mặt băng; một chút màu sắc, vài đường rạn nứt đủ để anh nhận ra chỗ nào nên tránh, nên đi. Lũ chó hào hển, dài cổ, chúi mũi về trước, dò dẫm đặt từng bước giữa lớp đá mỏng, đôi chỗ sắc nhọn như thứ gai của cây rừng.
Dim vất vả chẳng kém: anh vừa đẩy, vừa kéo, lúc bên phải, lúc bên trái, nậy vài viên đá, gỡ vài sợi dây, hò hét như quát tháo với đàn chó thấm mệt.
Chiếc xe qua sông bình yên… Trời đổ tối thực mau, một phần vì mây đen ở đâu dồn tới, nặng trĩu nền trời. Gió bão bắt đầu… Từng mảng tuyết bốc tung, tơi tả trong cơn lốc… Nhưng rừng thông đây rồi, những thân cây lớn, thẳng tắp với lớp cành vươn thấp và tàn lá dày dặn, là nơi trú ẩn chắc chắn nhất giữa cơn giông tố.
Trận bão tuyết dịu đi vào khoảng nửa đêm. Lớp váng trên mặt sông có thêm lượt tuyết dày. Cánh đồng trắng xóa, bát ngát, trở lại vẻ bình thản thường nhật.
Dim dậy sớm lắm, anh còn chặng đường dài phải vượt để kịp tới biên giới trước khi trời tối. Ra tới ven rừng, Dim ngước nhìn phía chân trời một cách lo ngại: khí hậu mùa này thay đổi bất ngờ, thêm trận bão tuyết nữa là không khéo phải nằm đường!
Chợt anh nhíu mày, hồi hộp lạ lùng: tít đằng xa, bên kia sông, có một đốm đen di chuyển thực nhanh lại phía anh. Có vẻ chiếc xe thì phải, nhưng xe ai đây?… Thợ săn hay trinh sát?
Dim chẳng lạ gì cái dẻo dai của nhóm cảnh-bị đặc biệt miền này; đôi khi họ theo phạm nhân cả tuần, cả tháng, như con sói đói rượt mồi, cho tới khi đắc thắng mới nghe… Mưa gió, bão tuyết… Mặc! Họ chỉ biết có nhiệm vụ phải hoàn tất.
Nếu là trinh sát thì đáng ngại cho Dim lắm: anh không còn đủ thì giờ thu xếp hành trang; chiếc lều vải với đống chăn chưa kịp gấp, đàn chó còn chúi dưới đống tuyết, bình cà-phê còn sôi bỏng trên đống than hồng…
Dim dán mắt vào cỗ xe… Đúng hai xe kềnh càng của người quen đi xa với đàn chó đông đảo, 12 con… Như vậy hơn Dim tới 4 con!… Dù cho anh có chạy trước cũng khó thoát lắm!…
Con người quen sống cuộc đời tự do với gió núi, mây ngàn, chợt cảm thấy cái tù túng ngột ngạt của nhà giam…
Dim thở dài… Chẳng lẽ số kiếp anh vậy sao?… Bao giờ cũng bị dồn vào bước đường cùng… Anh nào muốn đấm chết gã say rượu để sống cuộc đời lẩn lút, lúc nào cũng thấp thỏm như cá nằm trốc thớt thế này!… Và bây giờ… nếu anh muốn thoát được tới biên giới, chắc chắn phải có kẻ bỏ mạng!
Đôi mắt Dim bốc lửa, anh lẳng lặng nép mình sau thân cây, hai tay sắt thép ghì chắc khẩu súng, sẵn sàng nhả đạn …
Cỗ xe lạ lúc này bắt đầu vượt sông. Lớp tuyết dày hàng thước, che kín mặt băng làm chuyến sang ngang trở nên khó khăn. Đàn chó ngập trong tuyết tới cổ, nhúc nhích một cách vất vả, đôi lúc Dim có cảm tưởng chúng ngụp lặn giữa làn tuyết. Anh nhún vai:
– Ngu quá!… Ai đời chọn khúc sông rộng nhất mà vượt bao giờ!
Người dong xe, hết chạy trước, chạy sau, lại lom khom đẩy xe hay hò hét lũ chó, thấy cũng tội!
Chợt có tiếng rạn nứt của khối băng trên mặt sông… Dim chẳng lạ gì thứ tiếng ghê rợn này, nghe khô khan như tiếng súng, nhưng tai hại hơn nhiều: nó làm mặt đá vỡ đôi, và kéo xuống sông vật gì dại dột đi ngang đó… Anh đoán không sai: cỗ xe khựng lại rồi nghiêng về một phía… Gã lạ mặt nhoai người ra đỡ… Y hụt chân khuỵu xuống đó, bị chiếc xe đè lên… Trong nháy mắt, cả người lẫn một phần xe chìm dưới nước…
Dim lao mình về phía sông, quăng lại cây súng lúc này trở thành vô dụng … Mới vài phút trước đây, ý định giết người còn cháy trong lòng, nhưng bây giờ, phải cứu người gặp nạn trước đã!… Dim nghĩ vậy. Bao năm sống ở miền đồng tuyết, anh thấm nhuần hồi nào thứ luật được mặc nhiên công nhận của người miền này… Trong hoạn nạn, coi nhau như ruột thịt!… Có như vậy mới sống nổi!
Cỗ xe đã ngập quá nửa dưới nước.
Dim chạy như bay… Anh rút vội lưỡi dao săn bên sườn … Choàng nhanh lấy vai người đánh xe giật mạnh về phía sau… Một tay lia dao cắt đứt những sợi dây da cột thân xe với người, với đàn chó… Dim cử động như chiếc máy… Anh có khoảng nửa phút để làm công việc này… Người lạ mặt ngất đi hồi nào, có lẽ vì đập vào đá, cũng có thể bị xe đè lên hay bị lạnh quá… Thân hình cứng đơ của y chẳng còn chút sức lực nào. Chiếc áo lông trễ sang một bên, để lộ mảnh áo đỏ chói bên trong, thứ áo của cảnh sát đặc biệt miền đồng tuyết!
Khám phá bất ngờ này làm Dim bối rối lạ lùng…
Lưỡi dao sắt như nước ngừng lại trên khoảng không. Anh có nên cứu sống tay sai của pháp luật đang tróc nã mình chăng?… Có nên giúp đỡ người mà lát nữa đây sẽ trả ơn bằng cách điệu anh vào tù chăng?
Đối với Dim, cách giải quyết thực dễ dàng: Anh chỉ việc đừng cắt nốt mớ dây da lòng thòng dưới tay, cả cỗ xe, cả đàn chó, lẫn người theo xe sẽ kéo nhau chìm xuống đáy sông… Làn băng khép lại… Thế là chẳng ai còn nghe nói tới kẻ xấu số này nữa!
Nhưng để chết một người gặp nạn, lạnh lùng như vậy được chăng?…
Trước đây, vì tự vệ Dim mới phải ra tay, anh nào muốn giết người!… Nhưng lúc này bỏ mặc gã trinh sát chết chìm là một hành động sát nhân thực sự, chẳng sao chối cãi được!
Không, Dim không thể làm như vậy!
Anh vung dao một cách quả quyết, chặt đứt hai sợi dây chót, rồi hết sức lôi gã đánh xe khỏi hồ nước. Đàn chó vọt về đằng trước… Cỗ xe chìm lỉm trong nháy mắt …
Lúc này nạn nhân đã nằm dài trong lều vải, bên cạnh chiếc bếp cồn tỏa làn hơi ấm áp. Dim thong thả cởi áo choàng, nắn khắp người y… Chẳng có vết thương nào, cũng chẳng chân tay nào bị gãy, thực may!
Anh lấy bình rượu mạnh rót một chút vào kẽ răng nghiến chặt dưới vành môi thâm tím… Một lát sau, người lạ mặt rên rỉ rồi mở được mắt …
Dim ghé sát mặt y:
– Sao!… Dễ chịu chứ?
Gã ngơ ngác nhìn quanh… Khi nhận được Dim, gã nhoẻn cười, mệt nhọc:
– Dim đó hả? Anh cứu tôi phải không?
Dim gật đầu, mặt buồn thiu:
– Anh thụt trong hố băng… Cỗ xe còn dưới đáy sông… Tôi chỉ kịp kéo anh lên và thả được đàn chó, thế thôi!
Có tiếng thở dài của gã trinh sát:
– Cha!… Vất vả thực… Dim à!… Từ 5 bữa nay, tôi kiếm anh, biết không?
Dim nhăn nhó:
– Biết… Sao không!… Biết anh bắt tôi vào khám chớ gì!
Đến lượt gã trinh sát ngạc nhiên:
– Bắt anh vào tù?… Bộ anh điên hả?
Gã nhổm dậy, toét miệng cười một cách thích thú:
– Tôi tìm anh để giao lại phần thưởng của cảnh sát đặc biệt… Anh không biết sao?
Dim như người ngủ mê… Hình như có lớp sương mù dày đặc bao trùm mọi chuyện xảy ra… Hay là gã nói rỡn để trêu anh?
Dim vỗ mạnh vào vai gã:
– Phần thưởng!… Mà thưởng chuyện gì chứ?
– Chuyện Ba Dao đó!… Gã say rượu anh đấm chết bữa nọ là Ba Dao, tay anh chị khét tiếng miền Đông… Cảnh sát treo giải thưởng 5 ngàn đô cho ai hạ được từ 2 năm nay rồi đó, cha nội ạ!
Rồi y phá lên cười trước vẻ ngơ ngác của Dim:
– May ơi là may… Cú đấm của anh đáng giá 5 ngàn đô, ghê chưa!
Gã móc trong túi ra xấp bạc:
– Đây, ký giấy rồi nhận tiền đi, cha!
Dim như chẳng nghe thấy anh nói gì … Đôi má anh nóng bừng, Dim có cảm giác đang đứng gần đống lửa … Gã trinh sát tưởng chừng anh đỏ mặt vì sung sướng, nhưng trong thâm tâm Dim biết rõ anh đang xấu hổ ghê gớm vì đã suýt phạm vào thứ tội lỗi kinh tởm nhất đời… Anh đã toan giết oan người đem no ấm cho cuộc sống thất thường của mình!…
Nhưng bây giờ, cơn ác mộng đã qua!…
NMT Phóng tác
(Theo S. THOMAS)
Trần Vũ đánh máy lại tháng 1 -2025 từ bản in của Nxb Sống Mới trước 75
