Bức tượng quý nhất
Một thần dân mang dâng tặng cho vị vua nọ 3 bức tượng tinh xảo, thoạt nhìn chúng giống nhau như đúc. Trước khi lui ra cáo từ, người đó cho biết trong 3 bức tượng đó có một bức quý nhất.
Vua vời các đại quan đến tra cứu. Các vị quan săm soi từng li từng tí nhưng đều không tìm ra được điều gì khác biệt.
Vua ra chiếu chỉ cho muôn dân, ban thưởng cho ai có thể giải mã được những bức tượng. Dân chúng khắp nơi kéo về ứng thí. Khi danh sách những người ứng thí hết sạch thì một lão già hom hem xin được vào thử tài.
Ông già lấy từ trong chiếc túi cũ sờn ra 3 sợi tơ, ông chậm rãi xỏ vào tai của từng bức tượng.
Bức tượng thứ nhất, sợi tơ tuồn ra tai bên kia.
Bức tượng thứ hai, sợi tơ thò ra miệng.
Bức thứ ba, sợi tơ rơi vào khoang bụng.
Ông già nói bức thứ ba là quý nhất. Vua hỏi tại sao. Ông trả lời, 3 bức tượng, tượng trưng cho 3 loại người:
– Loại thứ nhất là nghe tai trái ra tai phải.
– Loại thứ hai, nghe gì nói thế, thiếu suy xét.
– Loại thứ ba, biết lắng nghe, giữ trong lòng để nghiền ngẫm, đó là loại người khôn ngoan, không khoe việc mình làm. Nước thâm sâu không bao giờ thấy đáy, là vậy.
Lưu Vinh (sưu tầm)
