“Hãy cho tôi một điểm tựa, tôi sẽ nhấc bổng trái đất lên” là câu nói nổi tiếng của Archimedes (287-212 trước Công Nguyên). Ổng là một nhà toán học, nhà vật lý, nhà phát minh huyền thoại người Hy Lạp. Hình của Archimedes được in ở mặt trước của Huy chương Fields, giải thưởng danh giá được coi là “Nobel Toán học” (vì giải Nobel không bao gồm lĩnh vực toán học), được Hiệp hội Toán học quốc tế (IMU: International Mathematical Union) trao 4 năm một lần cho những nhà nghiên cứu nổi bật.
Ơ-rê-ca (Eureka, nghĩa tiếng Việt là “tìm ra rồi”) là một giai thoại nổi tiếng về cách ra đời của “lực đẩy Archimedes” và của mục.. này.
“Người gốc Việt”
Có lẽ 2 loài cây được yêu thích nhất hiện nay là cây… vàng và cây ATM.
Chỉ một cái khe trên tường đã làm thay đổi thế giới”, đó là những gì người ta từng nói về máy rút tiền tự động ATM khoảng những năm 1960. Khi đó, nếu muốn rút tiền mặt, khách hàng vẫn phải ra tận ngân hàng và chủ yếu trong giờ hành chính. Ngân hàng lẫn khách hàng đều “đau đầu” bởi chuyện này.
Năm 1939, Luther George Simjian đã đưa ra những hạt giống ý tưởng đầu tiên cho “một loại máy rút tiền được lắp trên tường”, ý tưởng này của ông được ngân hàng City Bank tại New York biến thành hiện thực. Tuy nhiên, không bao lâu sau, nó đã phải tháo dỡ do không thành công.
Năm 1967, John Shepherd-Barron (một nhà phát minh người Anh gốc Ấn Độ) ra mắt chiếc máy rút tiền tự động (ATM) có thể rút được tiền đầu tiên trên thế giới được lắp đặt tại một chi nhánh của Ngân hàng Barclays ở Enfield, phía Bắc Luân Đôn.
Không giống như các máy ngày nay, các máy ATM đầu tiên chỉ có thể làm một việc: phân phối một lượng tiền mặt cố định khi được kích hoạt bằng mã thông báo giấy hoặc thẻ nhựa (được phát hành cho khách hàng tại các chi nhánh bán lẻ trong giờ làm việc). Thẻ nhựa sẽ được chuyển lại cho khách hàng thông qua đường bưu điện. Quá trình cồng kềnh, nhưng chỉ những ai có “tín dụng tốt” mới được dùng máy ATM.
Vào những năm 1970, chỉ có chưa đến 1,500 máy ATM trên khắp thế giới, tập trung ở Châu Âu, Bắc Mỹ và Nhật Bản. Nhưng tới năm 2000, có 1 triệu máy ATM ở khắp thế giới.
Trong suốt quá trình phát triển này, đã có rất nhiều cái tên góp phần vào công cuộc ra đời máy ATM, sau đó từng bước “thay da đổi thịt”. Hàng loạt bằng sáng chế được ghi nhận giúp thiết kế các máy ATM ngày một cải tiến và tinh vi hơn. Trong số đó, bằng sáng chế số D386883, được Văn phòng Bằng sáng chế và Nhãn hiệu Hoa Kỳ cấp năm 1997 cho tiến sĩ gốc Việt Đỗ Đức Cường cùng với nhóm 3 tác giả khác. Họ là những người đã góp công để hoàn thiện thiết kế ATM, đưa máy ATM đến với tầng lớp người bình dân.
Ông Đỗ Đức Cường sinh năm 1945 tại Đức Phổ, Quảng Ngãi, Miền Nam Việt Nam. Năm 1963, ông được cấp học bổng sang Nhật học tại Đại học Osaka. Ông Đỗ Đức Cường phục vụ trong Quân lực Việt Nam Cộng Hòa (QLVNCH) từ năm 1967 – 1975. Sau năm 1975 ông vượt biên và định cư tại Hoa Kỳ. Tại đây, ông được trọng dụng và phát triển trong ngành ngân hàng.
Người Việt thật sự rất giỏi, có tài trong lĩnh vực toán học và công nghệ (và cũng giỏi phá hoại nữa). Tuy nhiên, điều kiện và môi trường ở Việt Nam sau 1975 lại không giúp người Việt phát triển, vì vậy ngày nay, những người Việt giỏi, có cống hiến lớn cho cuộc sống nhân loài đa số là người gốc Việt sanh sống và có quốc tịch nước ngoài.
