Ngày nay, xăm mình (tatoo) được xem như là một mốt “thời thượng” của giới trẻ toàn thế giới. Thực ra xăm mình đã có lịch sử từ hơn 5,000 năm trước, khi các nhà khảo cổ phát hiện một hình xăm trên thân thể của một xác ướp tên là Otz. Người Việt xưa cũng có tục xăm mình, thời vua Văn Lang, trước thế kỷ thứ XIII, những ngư dân xăm hình thủy quái với niềm tin không bị thuồng luồng quấy nhiễu…
Nghệ thuật xăm mình. Nguồn. Photo Kimberly Frost
Bảo tàng và các bộ sưu tập về xăm mình
Xăm mình có một lịch sử phức tạp và giống như các loại hình nghệ thuật khác, tập hợp các truyền thống văn hóa của chính nó, bao gồm các công cụ thời kỳ đầu, các bức tranh lịch sử và ảnh dân tộc học, và gần đây là các hình ảnh minh họa của các thiết kế – được gọi là «tờ giấy flash ”- của các nghệ sĩ sống nổi tiếng.
Và, giống như mỹ thuật, xăm mình có thị trường riêng, cũng như các viện bảo tàng của riêng nó. Bảo tàng Daredevil (New York) và Bảo tàng kết hợp studio xăm Lyle Tuttle (San Francisco) – được đặt theo tên của nghệ sĩ xăm huyền thoại, người được những người nổi tiếng như Cher và Janis Joplin tin tưởng thực hiện những hình xăm của họ.
Nghệ sĩ xăm hình Hòa Lan Henk Schiffmacher, có những khách hàng nổi tiếng bao gồm Lady Gaga, Kurt Cobain và Keith Haring, cho biết trong một cuộc phỏng vấn gần đây rằng, Internet đã tạo ra một lượng khán giả hoàn toàn mới quan tâm đến nghệ thuật xăm.
Xăm mặt. Nguồn.www.pinterest.com
Schiffmacher là người có một trong những bộ sưu tập cá nhân lớn nhất với khoảng 40,000 đồ vật và tác phẩm nghệ thuật liên quan đến hình xăm, được ghi trong cuốn sách “TATTOO. 1930s-1970s. Henk Schiffmacher’s Private Collection”.
Bộ sưu tập của ông bao gồm các bản in khắc gỗ của Nhật Bản có hình xăm các nhân vật Kabuki từ thế kỷ 19; đồ đục đẽo hình xăm làm bằng gỗ và xương từ đầu những năm 1900; áp phích và các bức ảnh đen trắng về những người phụ nữ xăm mình tại các lễ hội du lịch; và vô số mẫu thiết kế từ nhiều thế kỷ qua.
Maud Stevens Wagner. Nguồn. Christian PovedaAgence VU
Nghệ thuật trên cơ thể
Susanna Kumschick, nhà nhân chủng học Thụy Sĩ đã tổ chức một triển lãm ở Hamburg về hình xăm như các tác phẩm nghệ thuật.
“Da con người là một thứ kỳ diệu, nó là một loại vải toan vẽ đặc biệt.” Bà cảm thấy ta cần nhìn cơ thể được xăm mực dưới một con mắt khác.
“Trong nhân chủng học, ta thấy việc xăm trổ xuất hiện ở rất nhiều nền văn hoá, tập tục. Tôi bắt đầu nghiên cứu và ngạc nhiên khi thấy rằng nó thực tế đã không phải là một chủ đề trong các bảo tàng về nghệ thuật và thiết kế cho đến tận thời gian gần đây.”
Xăm toàn lưng và cánh tay. Nguồn.www.inkme.tattoo
Kumschick cho biết, ngày nay xăm mình đã được sử dụng một cách mạnh mẽ, một trong những tác phẩm được yêu thích của cô trong triển lãm là “Cuộc phỏng vấn người phụ nữ xăm mình để che đi vết sẹo ung thư vú, cô nói hình xăm đã giúp cô thấy cơ thể mình đẹp hơn”
Kumschick đã chỉ ra những nghệ sĩ có xăm mình “Họ luôn cảm hứng từ thẩm mỹ rất sớm, cơ thể con người đã là một chủ đề trong nghệ thuật từ lâu, và xăm trên cơ thể cũng vậy”.
Fumie Sasabuchi, thêm các hình xăm cho người mẫu của các tạp chí thời trang, sử dụng các họa tiết truyền thống của băng đảng yakuza (Nhật). Những hình ảnh này do tạp chí thời trang Vogue Angels tạo ra. “Việc xăm mình đang trở nên thời thượng hơn, bởi chúng tôi làm đẹp cho da thịt, cơ thể nhiều hơn trước đây, cho nên xăm mình cũng là một phương tiện giao tiếp, chúng ta nên xem xét kỹ, coi mình xăm nó ở đâu trên người, vị trí xăm mình nói lên điều khác nhau. Việc xăm mình ngày nay là chuyện bình thường, nhưng vẫn có ý khác nhau, như bạn xăm một hình trên mặt, khác với một hình xăm trên ngực, hoặc trên bàn chân của bạn”
Xăm toàn bộ ngực theo phong cách Nhật. Nguồn.www.pinterest.com
Thông tin và đánh dấu
Một video của triển lãm cho thấy một người xăm số ở trại tập trung trên cánh tay của một người 92 tuổi, còn sống sót của trại Auschwitz. Nghệ sĩ người Ba Lan Artur Zmijewski coi đây như một hình thức tưởng nhớ. Cũng có cảnh các sĩ quan SS của quân đội Đức xăm tên loại máu lên cánh tay của họ trong Thế chiến 2. Nhiếp ảnh gia kiêm nhà làm phim tài liệu người Pháp, gốc Tây Ban Nha Christian Poveda đã chơi 1 năm với các thành viên băng đảng Mara 18 ở El Salvador, băng đảng này đã xăm trên người nạn nhân đã bị họ hạ sát, hoặc tưởng niệm cái chết của đồng bọn. Christian Poveda đã bị giết trong vụ đấu súng năm 2008.
Xăm ngực theo phong cách Châu Âu. Nguồn. www.yourthunderbuddy
Xăm trong giới Hoàng Gia
Do tình hình xã hội thay đổi, một số người che giấu hình xăm của họ.” Vào thế kỷ 19, phụ nữ trong rạp xiếc và phụ nữ quý tộc đều xăm mình, nhưng họ giấu kín, không cho ai coi, do đó không có hình chụp, hình này (H-5) chụp cô Maud Stevens Wagner, người Mỹ, lực sĩ uốn dẻo và đi dây, là nữ thợ xăm nổi tiếng ở phương Tây. Các nghệ sĩ biểu diễn xiếc khác có xăm mình như, Lady Viola, người xăm các Tổng Thống Woodrow Wilson, George Washington và Abraham Lincoln trên ngực. Có rất ít hình xăm của lớp thượng lưu, mặc dù cuộc triển lãm có bộ phim tài liệu cho thấy 2 cô được George Burchett xăm. Ông thợ xăm người Anh này đã xăm cho những người trong Hoàng Gia Châu Âu như Vua Tây Ban Nha, Alfonso XIII, vua Frederick IX của Đan Mạch và vua George V của Anh. Kumschick nói, “Xăm mình rất thời trang cho tới Thế chiến II. Ngày nay họ đồn rằng những người nổi tiếng đều xăm mình, nhưng đó là ở thế kỷ 19, và không phải là hiện tượng lạ.”
Xăm toàn thân, phong cách Ả Rập. Nguồn. www.pinterest.com
Thiết kế hình xăm
Các nghệ sĩ xăm mình hiện đại đang mang tới một kỹ năng mới. Kumschick nói “Các nghệ sĩ trẻ đến với xăm mình với một khả năng mới. Họ tốt nghiệp các trường Mỹ Thuật, rồi học xăm, họ có nhiều nghề. Thật cũng khó để đưa thiết kế đồ họa vô nghệ thuật xăm cơ thể. Cô đưa ra nhóm các họa sĩ minh họa và thiết kế đồ họa người Thụy Sĩ, tên là Happy Pets. “Họ nói rằng, cơ thể như một quyển sách, nên xăm mình cũng tương tự như thiết kế một quyển sách, họ nhìn kích thước của mẫu hình xăm, nhìn vào cơ thể, tìm chỗ xăm cho thích hợp”
Xăm toàn thân phong cách Mỹ. Nguồn. www.peakpx.com
Hình xăm đặc biệt
Năm 1981, Timm Ulrichs xăm chữ “Chấm dứt” (The end) trên mí mắt phải của mình, người ta chỉ nhìn thấy khi anh nhắm mắt lại, đó là một thông điệp kỳ lạ, Kumschick nói, “Giống như chỉ thấy được “Chấm dứt” khi anh ta nhắm mắt xuôi tay”.
Tim Steiner là một phần trong triển lãm tại Hamburg, anh ta có một tác phẩm nghệ thuật của nghệ sĩ người Bỉ, Wim Delvoye, xăm trên lưng. Tác phẩm này được bán năm 2008 cho một nhà sưu tập nghệ thuật ở Hamburg, theo văn bản triển lãm, “Người này, đã có quyền cho mượn, bán và để lại di sản cho Tim Steiner sau khi ông qua đời”.
HĐV
