Nếu Thanksgiving ở bên Mỹ mang màu sắc rộn rã chuẩn bị cho mùa Giáng Sinh, thì Thanksgiving bên Canada lại rơi vào Tháng Mười dịu êm, có đủ màu sắc nâu vàng đỏ của lá cây chuyển màu cuối Thu, với màu cam của những trái pumpkins cho lễ hội Halloween.
Những ngày này, gia đình tôi chộn rộn với những đợt “thu hoạch” cuối cùng, chuẩn bị dọn dẹp vườn tược sạch sẽ trước khi mùa lạnh đang đến. Theo ý nghĩa nguyên thủy của Thanksgiving là Tạ Ơn đất trời cho mùa màng bội thu, thì năm nay gia đình tôi cũng xin được Tạ Ơn. Mấy cây táo và plum trúng mùa trĩu quả, hái mấy lượt vẫn không hết. Những quả plum tím căng mọng ngọt ngào, vừa đem tặng bạn bè, hàng xóm, vừa để đông lạnh ăn dần, mà vẫn còn mấy rổ tươi đầy ắp. Mùa táo, nhiều gia đình Việt Nam thích đem ngâm chua ngọt, trong khi những người bản xứ làm mứt táo, hoặc xên táo làm apple pie, một trong những món bánh khoái khẩu của nhiều người trong bàn ăn Thanksgiving bên cạnh pumpkin pie. Tôi thì nhanh gọn hơn, đem táo nấu với nước, có ngay apple juice giải khát tuyệt vời.
Một buổi chiều như thế, trong bữa cơm, nhìn ra ngoài vườn sau đầy lá rụng, chúng tôi ôn lại những ngày đầu tiên trên xứ này, rồi ông xã nhắc:
– Kỳ này em có câu chuyện nào tạ ơn Canada? Bao lâu nay em đã kể hết chuyện chưa, nào là ở trại bị phái đoàn Mỹ “đá” là có ngay phái đoàn Canada “lượm”, nào là những ngày chân ướt chân ráo đến đây, nào là “Oh Canada”, nào là “Canada Là Dzậy Đó”, rồi chuyện gia đình mình bị mất bộ đồ đánh golf, chuyện em biết nấu ăn nhờ youtube …
– Anh nghe nè, mỗi ngày thức giấc, được ngắm nhìn cuộc đời, được hít thở không khí tự do dân chủ, cũng đủ để chúng ta tạ ơn Thiên Chúa, cám ơn quê hương thứ hai, mà nếu quan sát xung quanh thì cũng vẫn có chuyện để kể anh nhé.
Bữa nọ, lúc con gái chúng tôi chưa lấy chồng, cái smoke alarm nhà tôi bỗng réo liên hồi dù tôi chỉ nấu ăn bình thường, không có nướng, thui, hay đốt lò gì cả. Sau đó thì im ắng nhưng cứ 15 phút lại réo, cho đến lần thứ một chục, con gái tôi chịu không nổi, liền gọi cho đường dây nóng về “an toàn sức khoẻ” trình bày sự việc. Họ nghi ngờ có thể do đường dẫn gas bị rò rỉ nên khuyên chúng tôi ngay lập tức mở hết các cửa sổ, rồi di tản ra ngoài để họ gọi xe chữa cháy. Trong lúc mấy mẹ con lo mở cửa sổ đã nghe tiếng còi rú inh ỏi của fire trucks quanh xóm (nhà tôi chỉ cách trạm cứu hoả vài blocks đường). Con gái đẩy tôi và em nó ra ngoài cho lẹ, để nó “hy sanh” ở lại tiếp mấy người nhân viên cứu hoả. (Ba nó đi làm chưa về, chứ nếu có nhà, chắc cũng bị nó đẩy ra ngoài). Tôi và con trai chạy ra ngoài góc đường, mới thấy không những có 1 fire truck đậu trước cửa nhà tôi, mà còn có thêm một chiếc nữa và một xe cứu thương (ambulance) bên kia đường, chắc là chờ …tiếp ứng?!
Bảo Huân
Có khoảng 6 chàng nhân viên, lục đục khiêng vác các dụng cụ, thiết bị cần thiết, rồi thay áo quần bảo hộ đầy đủ, rồi tiến vào nhà tôi rầm rộ…
Sau gần nửa tiếng lục lọi các ngõ ngách trong nhà, từ dưới basement đến lầu trên, thám thính đường gas, nước, điện, cũng như chất vấn con gái tôi thêm vài chi tiết, ghi ghi chép chép, suy nghĩ đăm chiêu, cuối cùng họ rời khỏi nhà tôi với kết luận: cái smoke alarm bị… hư, cần thay cái mới!
Tiễn phái đoàn cứu hoả ra về, tôi la con gái tôi cái tội “mau mắn quá mức cần thiết”, hay nôm na là “tài lanh”, làm tốn kém công sức, thời gian, và tiền bạc của chính phủ. Nó cũng hơi biết lỗi, nhưng vẫn vớt vát:
– Gia đình mình đi làm đóng thuế đầy đủ, không gian lận, không lợi dụng các phúc lợi xã hội, thì chúng ta chớ nên áy náy khi các sự việc xảy ra như ngày hôm nay. Nhưng con cũng xin rút kinh nghiệm, lần sau không “nhanh nhẩu đoảng” nữa.
Tôi ký đầu nó (dù nó đã… già đầu):
– Rút kinh nghiệm thì phải nhớ nhe, chớ đừng như cái “xứ thiên đường” kia, cứ rút mãi cái dây kinh nghiệm, không bao giờ hết xấu hổ!!!
Nhân chuyện con gái tài lanh, tôi lại nhớ khi con cỡ 7-8 tuổi, có nuôi một con thú cưng, là con hamster nhỏ xíu, để trong cái lồng, có đầy đủ đồ vật y như căn nhà: chỗ để thức ăn đồ uống, chỗ nằm nghỉ ngơi, chỗ chạy bộ thể dục thể thao, có… lầu leo lên để ngủ. Nó đặt tên thú cưng là “Apple”. Ngày nào đi học về, con cũng ngắm nghía Apple, rồi đem Apple ra nâng niu trên tay, cưng nựng, và hàng tuần theo tôi đi mall mua thức ăn cho Apple.
Một hôm con nói với tôi:
– Mẹ ơi, con muốn trả lại hộp thức ăn của Apple, đây là loại mới nhưng Apple chê.
– Sao con biết Apple chê?
– Vì Apple ăn rất ít.
Tôi nhìn hộp thức ăn, đã vơi gần phân nửa, lắc đầu:
– Chúng ta sẽ mua loại khác, không dễ gì trả lại khi đã xài và nhất là không còn receipt.
Trưa thứ Bảy, hai mẹ con ghé tiệm chuyên bán thức ăn cho vật nuôi, con đi vòng vòng chọn hộp thức ăn cho Apple, sau đó ra quầy, tôi chuẩn bị thanh toán tiền thì con bỗng lấy ra hộp thức ăn cũ để trả lại. Cô nhân viên bán hàng, hỏi bằng tiếng Anh, đại khái là:
– Lý do để trả lại?
Con trả lời tỉnh bơ:
– Apple doesn’t like it!
Tôi tính bật cười nhưng cô ấy gật gù, vui vẻ, đưa con tờ đơn điền vào, rồi thanh toán lại số tiền của hộp thức ăn ấy, bởi họ phục vụ “khách hàng là Thượng Đế”, mà “khách hàng Apple” đã không hài lòng với món ăn đó thì họ phải trả lại tiền, thế thôi!
Chuyển qua chuyện khác, chị bạn trong nhà thờ kể, má chồng của chị, được vợ chồng chị bảo lãnh qua đây. Được vài năm, bà đến tuổi lãnh tiền già, dù bà không hề đi làm một ngày giờ nào, không hề đóng góp một đồng thuế nào cho Canada. Vì sống chung với vợ chồng chị, nên bà chẳng tốn kém chi phí sinh hoạt hàng ngày, số tiền bà lãnh hàng tháng, chuyển về Việt Nam cho hai cô con gái ở Bà Rịa. Mười mấy năm qua, số tiền ấy, đã xây được 2 căn nhà nhỏ, khang trang trên mảnh đất của gia đình, với đầy đủ tiện nghi. Nay bà thấy đã “ăn” đủ tiền của chính phủ, bà quyết định về Việt Nam dưỡng già trong 2 căn nhà do chính số tiền bà lãnh được suốt thời gian qua. Chị bạn nửa đùa nửa thật nói với tôi:
– Mong rằng bà toại nguyện nhắm mắt xuôi tay an lành nơi quê Cha đất tổ, chớ đừng bị bệnh dai dẳng rồi quay lại Canada vào bệnh viện nằm lây lất, tốn thêm tiền của chính phủ, tội chính phủ Canada lắm.
Và bây giờ là câu chuyện tôi được chứng kiến. Có một cô gái trẻ từ Việt Nam qua Canada theo diện lao động. Cô làm ở một hãng xưởng vùng xa, hẻo lánh, cách Edmonton 7 tiếng lái xe. Một ngày kia, cô thấy đau bụng dữ dội, đến bệnh viện, được nằm vài ngày chờ chẩn bệnh, đến khi có kết quả bị Cancer giai đoạn cuối, cô lập tức được chuyển về bệnh viện thành phố Edmonton ngay trong đêm trên một chiếc trực thăng, có một bác sĩ và y tá đi kèm.
Tại bệnh viện, khi biết cô không có thân nhân bạn bè, họ đã liên lạc với ngôi Chùa người Việt (vì cô nói cô là Phật Tử), với hy vọng có những phật tử muốn đến thăm nâng đỡ tinh thần cô ấy. Cô bạn thân của tôi là một Phật tử sốt sắng trong nhóm người đến thăm cô gái kia. Vài tuần sau, cô gái được cho xuất viện, chỉ cần đến bệnh viện theo dõi 2 tuần 1 lần. Dù có thể xin chính phủ trợ cấp cho cô gái thuê một apartment, nhưng cô bạn tôi, là 1 single mom, tình nguyện đem cô gái kia về nhà, để cô ấy có tình thân ấm áp dù chỉ là tình thân mới vay mượn được của người dưng nhưng có nghĩa tình. Thời gian này, thỉnh thoảng tôi có đến nhà bạn để thăm gặp, chuyện trò, giúp người bệnh được tinh thần vui vẻ, bình an. Nửa năm sau, bệnh trở nặng, cô ấy lại trở về bệnh viện và qua đời. Một lần nữa, bệnh viện kết hợp với Nhà Quàn, giúp cô ấy một tang lễ gọn gàng chóng vánh, chỉ cần 2 tiếng đồng hồ, đủ cho các Sư và Phật tử tụng kinh cầu siêu, rồi thiêu ngay sau đó. Tất cả chi phí chữa bệnh, hỏa táng, đều do chính phủ chi trả. Ngoài ra, trong thời gian bệnh, cô được lãnh tiền welfare cho chi phí nhà ở, ăn uống, sinh hoạt cá nhân. Trước khi mất, cô gom hết số tiền này, ngỏ ý tặng cho bạn tôi, nhưng bạn tôi xin phép được chuyển cho gia đình cô ấy bên Việt Nam.
Chúng tôi cúng đủ 7 thất cho cô ấy tại Chùa. Người nhà cô ấy, trong khi chờ thủ tục giấy tờ bay qua Canada đem hũ cốt rải trên sông Tu Viện Tây Thiên của Thầy Pháp Hòa, mỗi lần gọi phone nói chuyện với cô bạn tôi, họ đều khóc và luôn miệng lặp đi lặp lại:
– Cám ơn Canada, tạ ơn đất nước và con người Canada.
Những câu chuyện trên đây, đối với các nước Mỹ, Canada, Châu Âu, cũng như các nước tự do dân chủ khác trên thế giới, chỉ là chuyện… bình thường. Nhưng ở những nước Cộng Sản, độc đảng độc quyền, nơi mà quan tham nhởn nhơ ở biệt phủ, trong khi nhiều dân nghèo còn lây lất hàng ngày nơi các bệnh viện chờ cơm từ thiện, thì những câu chuyện tôi vừa kể vẫn là một ước mơ xa vời!
KL
Edmonton, Thanksgiving 2025,
