FRANCE/ RWANDA – Tổng Thống Paul Kagame, người kết thúc cuộc tàn sát kéo dài ba tháng của các đội tử thần trung thành với chính phủ do người Hutu lãnh đạo, nhận xét: Mối quan hệ giữa Pháp và Rwanda đang được hàn gắn, sau khi Pháp thừa nhận chịu trách nhiệm về tội ác diệt chủng.
Ngày 26/5 Tổng Thống Emmanuel Macron thực hiện chuyến công du lịch sử đến Rwanda, mở ra một chương mới trong mối quan hệ ngoại giao bằng cách nhìn lại lịch sử và thừa nhận vai trò của Pháp trong cuộc diệt chủng năm 1994. Ông sẽ đọc bài diễn văn ngắn tại đài tưởng niệm kẻ diệt chủng ở Kigali.
Bản tường trình dài gần 1.000 trang của ủy ban về Rwanda do Tổng Thống Macron thành lập, tha thứ cho một Nước Pháp đồng lõa trong các vụ giết người.
Khi được hỏi trong cuộc phỏng vấn với cơ quan truyền thông France 24: Phải chăng một lời xin lỗi sẽ thể hiện thành ý quan trọng hơn, Tổng Thống Paul Kagame trả lời: “Vâng, tôi nghĩ như vậy.”
Nhà sử học Vincent Duclert, người đứng đầu ủy ban Rwanda của Tổng Thống Macron, từng đích thân trình bày những khám phá của ông với Tổng Thống Paul Kagame vào Tháng Tư vừa qua, nhận xét như sau: – “Chính sách của Pháp thời đó ủng hộ chế độ Habyarimana, người dân Rwanda phải chịu đựng đau khổ rất nhiều. Vì những lý do này Tổng Thống Paul Kagame đang mong chờ một lời xin lỗi.”
Pháp sẽ mở kho lưu trữ về Rwanda của Cựu Tổng thống Francois Mitterrand, của cựu Thủ tướng Edouard Balladur và các tài liệu khác được trích dẫn trong bản tường trình của ủy ban, như một phần trong nỗ lực tìm hiểu rõ hơn về vai trò của Pháp đối với Rwanda thời diệt chủng.
Từ tháng 4 đến tháng 7 năm 1994, khoảng 800.000 người bị tàn sát, chủ yếu là người dân tộc thiểu số Tutsi nhưng cũng có người Hutus ôn hòa. Bản tường trình đánh dấu sự khởi đầu hàn gắn giữa Rwanda và Pháp, sau nhiều năm quan hệ ngoại giao khó khăn.
Tổng Thống Emmanuel Macron. Ảnh: fidh.org
