Không phải mới đây mà ngay khi vừa mới lên cầm quyền nhiều người đã đặt nghi vấn về tuổi tác và trí nhớ của Tổng thống Joe Biden có thể ảnh hưởng tới khả năng lãnh đạo của ông. Nay, những điều này lại một lần nữa trở thành đề tài tranh luận sau khi một bản phúc trình của công tố viên đặc biệt điều tra về vụ ông Biden cất giữ nhiều tài liệu ở nhà riêng được công bố.
Bản phúc trình về cuộc điều tra nói trên được công bố vào hôm thứ Năm tuần qua bởi công tố viên đặc biệt Robert Hur, một cựu luật sư của chính phủ Hoa Kỳ thời chính quyền Donald Trump, nói rằng không có cáo buộc hình sự nào được đưa ra đối với ông Biden nhưng lưu ý rằng ông đã bất cẩn trong việc giữ các tài liệu mật từ thời còn làm phó tổng thống. Bản phúc trình mô tả tổng thống là người “năng lực giảm do tuổi tác cao” và thể hiện “trí nhớ không tốt” trong các cuộc phỏng vấn giữa ông Biden với các nhà điều tra.
Tuổi tác và trí nhớ của ông Biden
Trong cuộc tái tranh cử cho nhiệm kỳ thứ hai, tuổi tác và trí nhớ của vị tổng thống 81 tuổi này tiếp tục bị soi mói, với các cuộc thăm dò cho thấy đa số người Mỹ lo ngại về tuổi tác cao của ông. Các phụ tá của ông Biden mất khá nhiều thời gian để biện hộ và chứng tỏ cho thấy tổng thống là một người mạnh khoẻ và hoàn thành tốt công việc, nhưng bản phúc trình và những lời nói nhầm lẫn tên của các nhà lãnh đạo Châu Âu trong quá khứ và hiện tại trong tuần qua cho thấy tuổi tác của ông Biden vẫn sẽ là một trong những điều gây bất lợi cho ông trong cuộc tranh cử năm nay.
Trong cuộc họp báo tại Toà Bạch Ốc cũng vào tối thứ Năm, ông Biden đã mạnh mẽ phản đối việc mô tả trí nhớ của ông trong bản phúc trình. Ông khẳng định, “Trí nhớ của tôi vẫn tốt. Hãy nhìn vào những gì tôi đã làm kể từ khi trở thành tổng thống.”
Tuy nhiên, cũng trong cuộc họp báo nói trên, ông Biden lại một lần nữa phạm phải nhầm lẫn trong khi thảo luận về khả năng có thể đạt được thỏa thuận mới về ngừng bắn và trao trả con tin ở dải Gaza, trong đó ông gọi Tổng thống Abdel Fattah El Sisi của Ai Cập là … “tổng thống Mexico.”
Công tố viên đặc biệt Robert Hur – Reuters
Tiếp tục nhầm lẫn
Bản phúc trình được đưa ra cũng trong cùng tuần lễ khi xảy ra vụ việc ông Biden nhầm lẫn tên một số nhà lãnh đạo Châu Âu hiện tại cũng như trong quá khứ tại một số cuộc vận động tranh cử. Phát biểu tại Las Vegas vào hôm Chủ Nhật 4 tháng 2, ông Biden đã mô tả cuộc họp mặt với các nhà lãnh đạo thế giới sau khi ông nhậm chức tổng thống vào năm 2021 và gọi “ông Mitterrand đến từ Pháp” thay vì Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Ông François Mitterrand là nguyên thủ của Pháp từ năm 1981 đến năm 1995 và qua đời năm 1996.
Trong buổi gây quỹ ở New York hôm thứ Tư 7 tháng 2, ông Biden nhầm lẫn lần nữa khi nói về cuộc gặp gỡ và kể lại khoảnh khắc khi “ông Helmut Kohl của Đức nhìn tôi”. Ông Kohl là thủ tướng Đức từ năm 1982 đến 1998 và qua đời năm 2017 – thay vì nói tới nữ Thủ tướng Angela Merkel, người lãnh đạo nước Đức lúc ông Biden mới lên cầm quyền.
Uỷ ban tranh cử của ông Biden gần đây đã tìm cách xoay chuyển vấn đề tuổi tác và nhắm tới nhân vật có nhiều khả năng sẽ là đối thủ thuộc đảng Cộng hòa là ông Donald Trump, 77 tuổi, nhấn mạnh đến một sự việc nhầm lẫn trong đó vị cựu tổng thống đề cập đến đối thủ của cuộc tranh cử sơ bộ đảng Cộng hoà là bà Nikki Haley thay vì cựu Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi khi ông Trump nói đến cuộc tấn công vào Điện Capitol của quốc hội Hoa Kỳ xảy ra vào ngày 6 tháng 1 năm 2021. Đảng Dân chủ cũng chỉ ra rằng ông Trump đã nhiều lần nhầm lẫn giữa ông Biden và ông Obama.
Tài liệu mật cất trong garage tư gia ông Biden – AP
Lo ngại của cử tri
Tuy nhiên, theo kết quả các cuộc khảo sát, cử tri vẫn lo ngại hơn về tuổi tác của ông Biden. Một cuộc thăm dò ở Wisconsin do phân khoa luật của Đại học Marquette công bố trong tuần qua cho thấy 61% cử tri ở tiểu bang thường có kết quả bầu cử nghiêng ngửa này cho rằng ông Biden quá già để làm tổng thống, trong khi chỉ có 29% cho rằng ông Trump quá già.
Một cuộc thăm dò khác của hệ thống NBC News công bố trong tuần qua cũng cho thấy cử tri đã dành cho ông Trump 16 phần trăm cao hơn trong câu hỏi ai là người có năng lực và làm việc hiệu quả hơn – tăng 25 điểm so với năm 2020, khi ông Biden dẫn trước ông Trump 9 điểm cũng cùng câu hỏi đó.
Theo các kết quả phân tích, ông Biden trả lời các cuộc phỏng vấn ít hơn và tổ chức các cuộc họp báo ít hơn so với các vị tiền nhiệm gần đây của ông. Thông báo của Toà Bạch Ốc trong tuần qua xác nhận rằng ông Biden đã từ chối một cuộc phỏng vấn sẽ phát sóng trong trận Super Bowl vào ngày Chủ Nhật 11 tháng 2, đây là năm thứ hai liên tiếp ông đã bỏ qua cơ hội với một số lượng lớn khán giả truyền hình có thể theo dõi cuộc phỏng vấn do lo ngại rủi ro một vài câu hỏi bất ngờ không có chuẩn bị khiến ông có thể nói sai.
Tổng thống Biden tranh cử tại Las Vegas – RGJ
Nội dung bản phúc trình
Trong bản phúc trình, công tố viên Hur viết rằng ông không nghĩ các công tố viên có thể theo đuổi vụ án hình sự chống lại ông Biden về những tài liệu mật, một phần là vì phía ông Biden có thể đưa ra lời giải thích về sự vô ý của ông khi giữ lại tài liệu mật ở tư gia mà bồi thẩm đoàn có thể thấy thuyết phục rằng đây chỉ là lỗi lầm ngay thực, không đủ để thành tội trạng. Nguyên văn của bản phúc trình: “Ông Biden có thể sẽ trình diện trước bồi thẩm đoàn, như ông đã làm trong cuộc phỏng vấn của chúng tôi với ông ấy, với tư cách là một người đàn ông lớn tuổi biết thông cảm, có thiện chí và có trí nhớ kém.”
Trả lời câu hỏi của các phóng viên vào tối hôm thứ Năm về nhận định trên, Biden nói, “Tôi có ý tốt, và tôi là một người đàn ông lớn tuổi, và tôi biết mình đang làm cái gì. Tôi là tổng thống và tôi đã đưa đất nước này đứng vững vàng trở lại.”
Cũng bản phúc trình cho biết ông Biden “không nhớ mình là phó tổng thống khi nào, quên trong ngày đầu tiên của cuộc phỏng vấn [với các công tố viên khi được hỏi] khi nào thì nhiệm kỳ của ông kết thúc ([trả lời nguyên văn] “nếu là năm 2013 – khi nào thì tôi thôi giữ chức phó tổng thống đây nhỉ?”) và quên trong ngày thứ hai của cuộc phỏng vấn hỏi khi nào nhiệm kỳ của ông bắt đầu (‘năm 2009, tôi vẫn là Phó Tổng thống đấy chứ?’).”
Bản phúc trình còn cho biết: “Ông không nhớ, thậm chí trong vòng vài năm, sau khi người con trai tên Beau của ông qua đời,” và viết thêm rằng “ký ức của tổng thống có vẻ mơ hồ khi mô tả cuộc tranh luận về Afghanistan từng được xem là vấn đề rất quan trọng đối với ông.”
Nếu ông Biden là người đãng trí như vậy, câu hỏi là làm thế nào ông có thể hoàn thành nhiệm vụ tổng thống trong 4 năm nữa? Lúc đó ông Biden 85 tuổi. Đảng Dân chủ sẽ phải suy nghĩ rất kỹ càng khi quyết định đưa ứng cử viên Joe Biden ra đại diện cho đảng. Phía Cộng hoà cũng sẽ không bỏ qua cơ hội tìm cách gây thêm nỗi lo ngại của cử tri về tuổi tác và trí nhớ của tổng thống.
VH
