LỜI GIỚI THIỆU:
Cô Nguyễn Đài Thi là cựu Thanh Tra của Sở Thuế Hoa Kỳ (IRS) và cũng là cựu Thanh Tra của Bộ Ngân Khố (Treasury Inspector General). Cô có bằng IRS Enrolled Agent do Sở Thuế cấp. Với hơn 30 năm kinh nghiệm làm việc cho Sở Thuế và Bộ Ngân Khố, cô Đài Thi đã từng kiểm toán (audit) hồ sơ thuế của các cá nhân và công ty thương mại. Trong thời gian làm việc cho Bộ Tổng Thanh Tra Ngân Khố, cô cũng đã từng kiểm tra các hoạt động và cách làm việc của Sở Thuế. Với kinh nghiệm đặc biệt này, chẳng những cô Đài Thi rất rành rẽ về luật thuế, mà còn hiểu tường tận về cơ cấu và nội bộ của cơ quan IRS. Cô thường xuyên chia sẻ các đề tài thuế qua các đài radio và TV tại Dallas. Trẻ hân hạnh được cùng cô Đài Thi cộng tác để hướng dẫn đồng hương về luật thuế liên bang và giải đáp các vấn đề rắc rối với Sở Thuế. Độc giả ở khắp nơi có thể gửi thư bưu điện hoặc email cho tòa soạn Trẻ, ghi chú “Mục Thuế Vụ”.
Email: bientap@trenews.net
Nhắn tin (text only) câu hỏi đến
469-328-3453
hoặc gởi thư về tòa soạn:
3202 N. Shiloh Rd.,
Garland, TX 75044
HỎI: Chào cô Đài Thi, mùa bầu cử đang vào thời kỳ nóng bỏng, cả hai đảng Cộng Hoà và Dân Chủ đều tuyên bố sẽ giảm thuế cho dân, để lấy được phiếu bầu. Thật sự tôi không rõ họ sẽ giảm thuế như thế nào. Mong cô chia sẻ sự khác biệt giữa các kế hoạch thuế của hai đảng. Chân thành cám ơn cô.
ĐÁP: Xin thưa, thông thường trong các mùa bầu cử thì đảng nào cũng hứa hẹn sẽ giảm thuế, nhưng khi đắc cử rồi thì có khi họ thực hiện được kế hoạch thuế của họ, có khi không, vì nhiều lý do khác nhau.
Thứ nhất là Tổng Thống không có quyền thay đổi luật thuế. Khi thay đổi luật thì phải được Quốc Hội Mỹ chấp nhận và thông qua thành luật. Mà Quốc Hội không thông qua thì những lời hứa hẹn của họ lúc tranh cử sẽ trở thành mây khói.
Thứ nhì là khi quốc gia có chuyện đại sự, chẳng hạn như vụ dịch Covid vừa qua, thì luật thuế cần phải được sửa đổi gấp để đáp ứng với thời cuộc, và vì vậy những thay đổi này không liên quan đến những lời hứa hẹn lúc tranh cử thời bình.
Nhưng nói chung, hệ thống thuế của Mỹ rất quy mô và phức tạp. Giảm thuế chỗ này thì phải tăng chỗ kia để bù đắp lại chỗ hổng. Nếu không bù đắp đủ thì hậu quả là nhà nước không có đủ tiền để trang trải cho việc nước và việc dân, thì rốt cuộc là nợ quốc gia càng ngày càng tăng.
Đảng Cộng Hòa hay Dân Chủ đều hiểu rõ điều này. Tuy nhiên, cách họ tăng giảm như thế nào thì đa số dân thường không màng, miễn sao trong mắt người dân thấy lợi thuế là họ bầu cho đảng đó.
Nhưng nói chung, đảng Cộng Hòa thường hay giảm thuế cho dân giàu và các công ty thương mại để giúp các công ty có cơ hội phát triển và mướn thêm nhân sự. Từ đó dân có công ăn việc làm, chẳng những để có tiền tiêu xài thêm và giúp cho kinh tế tăng trưởng, mà còn đóng thêm thuế vào ngân quỹ quốc gia.
Ngược lại, chủ trương của đảng Dân Chủ thì hay tăng thuế công ty thương mại và người giàu. Họ dùng tiền tăng thuế này để trang trải cho các chương trình trợ cấp thuế cho những người có lợi tức thấp v.v.
Theo thông tin hiện tại thì trong mùa bầu cử năm 2024 thì hai đảng Cộng Hòa và Dân Chủ tuyên bố là họ có những kế hoạch sau đây. Từ đây tới ngày bầu cử có thể họ sẽ bổ sung thêm.
Đảng Cộng Hòa
– Thuế quan cho các hàng hóa nhập cảng vào Mỹ: 10 phần trăm (riêng hàng từ Trung Cộng thì 60 phần trăm).
– Thuế quan cho xe nhập cảng vào Mỹ từ Mễ Tây Cơ: 100 phần trăm.
– Giảm hoặc xóa bỏ hẳn thuế lợi tức cho dân (sẽ dùng tiền thuế quan thu được để bù vào).
– Giảm thuế cho công ty thương mại và dân có lợi tức cao.
– Miễn thuế tiền hưu An Sinh Xã Hội.
– Miễn thuế thu nhập tiền boa (tips).
– Trợ cấp thuế 5,000 đô la cho mỗi trẻ em.
– Đạo luật tạm thời TCJA 2017 (Cắt Giảm Thuế và Hỗ Trợ Việc Làm) sẽ được thành luật vĩnh viễn, thay vì sẽ hết hạn vào năm 2025. Đạo luật này có rất nhiều quyền lợi thuế cho dân.
– Xóa bỏ các trợ cấp cho các công ty năng lượng xanh (green energy subsidies).
– Khoan dầu trong nước Mỹ thay vì mua dầu của nước ngoài.
Đảng Dân Chủ
– Tăng thuế công ty thương mại và dân có thu nhập cao.
– Áp dụng thuế mới: 4 phần trăm cho các gia đình có thu nhập trên 100,000 đô. Thuế này sẽ được dùng cho chương trình y tế mới “Medicare for All”.
– Áp dụng thuế mới: thuế giao dịch “Transaction Tax” cho những ai mua bán thị trường chứng khoán stocks, bonds, etc.
– Tăng thuế capital gains.
– Trợ cấp thuế 6,000 đô la cho mỗi trẻ em
– Trợ cấp thuế 3,000 đô cho những người có thu nhập thấp, vợ chồng được 6,000 đô.
– Trợ cấp thuế cho những người ở nhà thuê, có thu nhập dưới 100,000 đô.
HỎI: Thưa cô Đài Thi, tôi thấy trong đám bạn bè người quen họ hay đồn về các dịch vụ khai thuế như thế này: Người này khai thuế giỏi vì có nhiều mánh khóe và giúp khách hàng lấy tiền về nhiều hoặc đóng thuế ít. Người kia khai thuế dở vì không biết mưu lược cho nên khách lấy tiền về ít hoặc bị đóng thuế nhiều. Thậm chí có người khai thuế còn đòi ăn chia số tiền thuế lấy về hoặc số tiền đóng thuế được giảm đi.
Tôi theo dõi các bài viết của cô bấy lâu nay thì tôi hiểu ra rằng không hẳn đúng hoàn toàn là người khai thuế giỏi là người giúp khách lấy tiền về nhiều, cũng như không phải lấy tiền về ít là người khai dở, mà thật sự ra quan trọng ở chỗ là khai có hợp pháp hay không.
Xin cô cho tôi hỏi, vậy lâu nay những người khai thuế hay vẽ vời thổi phồng các khoản khấu trừ thuế không hợp lệ thì không lẽ Sở Thuế không biết và không làm gì sao?
ĐÁP: Thưa ông, cám ơn ông đã theo dõi các bài thuế của tôi. Ông nói rất đúng, quan trọng là khai thuế hợp pháp. Nếu khai hợp pháp thì thông thường kết quả tương đối giống nhau, cho dù đi khai thuế ở bất cứ nơi nào.
Còn nói về “mánh khóe” của người khai thuế thì thật ra trong các trường hợp khai thuế đơn giản không cần có mánh khóe gì nhiều. Luật thuế rành rành ra đó, không cần moi óc kiếm cách luồn lách.
Nhưng các trường hợp thuế phức tạp thì lại đòi hỏi kinh nghiệm và mưu lược. Mưu lược đây có nghĩa là biết rành luật thuế và tìm cách áp dụng cho hợp pháp, chứ không phải thổi phồng các con số. Các công ty lớn và các tập đoàn thường mướn các chiến lược gia thuế để họ biết dùng những mưu lược này. Các chiến lược gia thuế này tính tiền lệ phí rất cao.
Theo tôi hiểu thì đa số các trường hợp thuế của người Việt mình không đến nỗi phức tạp mà phải dùng đến nhiều mánh khóe. Nếu mánh khóe như ông nói ở đây là thổi phồng các con số thì tôi nghĩ không phải là mánh khóe mà là khai sai, hoặc có thể là khai gian.
Nói chung Sở Thuế không có đủ nhân sự để kiểm thuế tất cả các hồ sơ thuế khai sai hay khai gian. Xui thì bị Sở Thuế rờ gáy, hên thì thoát nạn. Cũng giống như mình lái xe trên xa lộ quá vận tốc, xui thì bị cảnh sát thổi phạt, hên thì cứ tiếp tục chạy “phon phon” như không có chuyện gì.
Tuy nhiên, bên trong nội vụ Sở Thuế có các đội ngũ đặc biệt chuyên điều tra các dịch vụ khai thuế gian, đặc biệt là đội ngũ:
– Abusive Return Preparer Program (tạm dịch là “Khai Thuế Gian”)
– Abusive Tax Schemes (“Âm Mưu Trốn Thuế”)
– Questionable Refund Program (“Tiền Hoàn Thuế Đáng Nghi Ngờ”)
– Identity Theft (“Trộm Cắp Thông Tin Cá Nhân”).
Một khi đã bị các đội ngũ đặc biệt điều tra thì hầu như khó mà thoát được tù tội. Đã có rất nhiều người khai thuế gian bị Sở Thuế điều tra, phạt, và bỏ tù. Những người khai thuế gian này đa số là khai gian để khách hàng lấy tiền về nhiều, hoặc đóng thuế ít đi, hoặc lấy tiền hoàn thuế của khách hàng để bỏ túi riêng. Khách hàng của họ thường là không biết tiếng Anh nhiều, hoặc không biết chữ nhiều.
NĐT
