Sau mấy mươi năm vắng bóng trên sân khấu, vở nhạc kịch đoạt 7 giải Tony tên “The Wiz” đã tái xuất giang hồ. Ra mắt Broadway lần đầu năm 1975, “The Wiz” đã ngay lập tức cách mạng hoá thể loại nhạc kịch. Kịch bản được dựa trên quyển tiểu thuyết “The Wonderful Wizard of Oz” của Frank Baum (1900), và bộ phim “The Wizard of Oz” (1939).

Dorothy (Dana Cimone) cùng 3 người bạn đồng hành trong nhạc kịch “The Wiz”. (Broadway Dallas)         

Năm 1939, phim “The Wizard of Oz” với Judy Garland thủ vai chính ra mắt khán giả trên màn ảnh lớn và đoạt 2 giải Oscar, một thành công tương đối khiêm nhường. Tuy nhiên, kể từ đó phim này đã được nhiều thế hệ nối tiếp yêu thích và ngày nay nghiễm nhiên được xem là một trong những bộ phim kinh điển nhất của Hollywood, ngang hàng với “Gone With the Wind”. Thậm chí Victor Fleming, đạo diễn của “Wizard of Oz”, cũng là người làm phim “Cuốn Theo Chiều Gió”. Có thể nói 1939 là một năm bội thu cho ngành điện ảnh ở Mỹ.

Dorothy (Judy Garland) và 3 người bạn đồng hành trong phim “The Wizard of Oz”, 1939. (MGM)

Kịch bản của nhạc kịch “The Wiz” bám sát tác phẩm của Frank Baum, cũng y như kịch bản phim “Wizard of Oz”. Điểm khác biệt độc đáo nhất là thành phần diễn viên đều là người da Đen, một sự kiện đáng chú ý vì thời bấy giờ trên Broadway chưa ai làm nhạc kịch giống như vậy cả. Ban đầu nhiều người Mỹ tỏ ra e ngại, nhưng không bao lâu sau ngày mở màn “The Wiz” đã cháy phòng vé.

Cảnh Dorothy và bà dì trong căn nhà ở Kansas. (Broadway Dallas)

Ngoài giải Tony cho Best Musical ra, “The Wiz” còn thắng các giải khác là Âm Nhạc gốc, Nam diễn viên chính, Nữ diễn viên chính, Đạo diễn, Biên đạo múa, và Trang phục. “The Wiz” thành công đến độ 3 năm sau một vở phim dựa theo nhạc kịch này đã được dựng lên với những tên tuổi gạo cội như Diana Ross, Michael Jackson, Richard Pryor… Nhưng rất tiếc phim này đã không thành công tại phòng vé như mong đợi mặc dù ngày nay nó vẫn có một lượng fan khá đông đảo.

Michael Jackson trong vai Scarecrow trong phim “The Wiz”, 1979. (Universal Pictures)

Câu chuyện xoay quanh nhân vật Dorothy, một thiếu nữ sống tại một vùng quê thuộc tiểu bang Kansas, nơi thường được gọi là hẻm lốc xoáy. Cô luôn mơ mộng được thoát ra khỏi cái thế giới buồn tẻ của mình. Thế rồi một hôm, một cơn lốc xoáy ập đến và cuốn phăng ngôi nhà nơi cô đang ở. Khi Dorothy tỉnh dậy, cô thấy mình và chú chó cưng Toto đang lạc vào một thế giới xa lạ y như trong ảo tưởng.

Màn lốc xoáy trong “The Wiz” được thể hiện bởi 3 vũ công. (Broadway Dallas)

Một bà tiên xuất hiện và nói cho Dorothy biết cô đang lạc vào vùng đất mang tên Land of Oz, và cách tốt nhất để tìm đường về là đi theo con đường lát gạch vàng (Yellow Brick Road) để tìm đến thành phố Emerald City, nơi có một nhà phù thuỷ được dân chúng tôn thờ gọi là Wizard of Oz. Ông ta là người có thể chỉ cô cách trở về Kansas. Nghe vậy, Dorothy cùng chú chó Toto men theo con đường lát gạch vàng để tìm nhà phù thuỷ.

Con đường lát gạch vàng – Yellow Brick Road. (Broadway Dallas)

Trên đường đến Emerald City, Dorothy làm bạn với 3 nhân vật khác. Một chú bù nhìn hiền lành nhưng thiếu bộ óc, một chàng người sắt biết nhiều nhưng thiếu trái tim, và một con sư tử bề ngoài hùng hổ nhưng nhút nhát vì thiếu tự tin. Họ đi theo Dorothy tìm đến nhà phù thuỷ của Oz với hy vọng ông ta sẽ ban phát cho mình những gì họ đang thiếu. Trên đường đi họ gặp phải nhiều trở ngại, nhưng nhờ đó con người thật của họ mới lộ ra.

Sư tử (Cal Mitchell), Người sắt (D. Jerome), Dorothy (Dana Cimone) và Bù nhìn (Elijah Lewis) trên đường đến Emerald City. (Broadway Dallas)

Khi bộ tứ đến được Emerald City, họ bị choáng ngợp bởi một khung cảnh rực rỡ sắc màu. Song họ bị bắt phải đeo kính màu ngọc-lục-bảo để nhìn thấy tất cả màu xanh. Cư dân tại đây tuân hành tuyệt đối mọi mệnh lệnh của vị giáo chủ mà họ tin là người Trời sai xuống. Tuy nhiên không ai ngờ ông ta cũng chỉ là một người bình thường, thậm chí tệ lậu, lạc đến đây bằng khinh khí cầu, rồi dùng tiểu xảo mánh mung để loè bịp người dân nhẹ dạ.

Gã phù thuỷ Wizard of Oz (Alan Mingo Jr) hù doạ bộ tứ. (Broadway Dallas)

Với sự giúp đỡ của các bà tiên, Dorothy cùng 3 người bạn của mình đã lật tẩy chiêu trò lươn lẹo của gã phù thuỷ, buộc ông ta phải thú nhận sự thật và trả lại cho cư dân Emerald City quyền tự do và tự quyết họ vốn có từ xưa. Câu chuyện kết thúc tốt đẹp khi Dorothy lên được chiếc khinh khí cầu của The Wizard để bay về Kansas một cách bình an. Và cuối cùng thì những gì cô trải qua chỉ là một giấc mơ khi cô bị bất tỉnh nhân sự bởi cơn lốc xoáy.

Bà tiên Glinda (Sheherazade) hướng dẫn Dorothy. (Broadway Dallas)

Câu chuyện giả tưởng của Frank Baum thoạt nghe giống như truyện cổ tích cho trẻ em, nhưng một khi đọc kỹ ta thấy nó lồng trong đó nhiều bài học về tâm địa con người cũng như triết lý nhân sinh. Chính vì vậy mà sau hơn 100 năm nó vẫn sống mạnh, tiếp tục được khai thác và biến thể. Gần đây nhất là vở nhạc kịch và bộ phim “Wicked” của Disney hết sức thành công. Tuồng “The Wiz” này bảo đảm cũng sẽ không làm người xem thất vọng.

Một màn múa của cư dân Emerald City. (Broadway Dallas)