“Hãy cho tôi một điểm tựa, tôi sẽ nhấc bổng trái đất lên” là câu nói nổi tiếng của Archimedes (287-212 trước Công Nguyên). Ổng là một nhà toán học, nhà vật lý, nhà phát minh huyền thoại người Hy Lạp. Hình của Archimedes được in ở mặt trước của Huy chương Fields, giải thưởng danh giá được coi là “Nobel Toán học” (vì giải Nobel không bao gồm lĩnh vực toán học), được Hiệp hội Toán học quốc tế (IMU: International Mathematical Union) trao 4 năm một lần cho những nhà nghiên cứu nổi bật.
Ơ-rê-ca (Eureka, nghĩa tiếng Việt là “tìm ra rồi”) là một giai thoại nổi tiếng về cách ra đời của “lực đẩy Archimedes” và của mục.. này.
Cuộc chiến lý lịch
Khoai tây chiên vừa là món ăn khoái khẩu của nhiều người từ trẻ tới già vừa là món ăn có “lai lịch bất minh” nhất nhì trong các món ăn của thế giới nhân loài.
Đầu tiên, thứ tôi tìm được trên google là năm 1853, George Crum (đầu bếp tại Carey Moon Lake House, New York) đã tạo ra món khoai tây chiên mỏng giống ngày nay chỉ để trả đũa vị thực khách khó tính cứ liên tục gửi trả lại món ăn đã phục vụ, phàn nàn miếng khoai quá dày và yêu cầu phải thái mỏng hơn. Crum đã mất bình tĩnh, cắt lát khoai mỏng như tờ giấy, rồi chiên chúng sao cho “khô cứng” nhất có thể cho thực khách mất ăn. Nhưng không ngờ là rất nhiều người thích nó và đặt mua rất nhiều. Thế rồi món khoai tây chiên lát mỏng trở thành món đặc biệt của nhà hàng.
Món khoai tây chiên lát mỏng chỉ là “hậu nhân” của món khoai tây chiên truyền thống, dày hơn và ăn với nĩa, Mỹ không tranh giành là ‘cha đẻ’ của món khoai tây chiên, Pháp và Bỉ lại khác.
Bảo Huân
Năm 2018, một bài báo dưới tiêu đề: “Khoai tây chiên là của Pháp, không phải của Bỉ” được đăng trên tờ Le Figaro đã tạo ra một cuộc chiến “giành con” giữa Pháp và Bỉ về nguồn gốc của món khoai tây chiên. Theo Pháp thì từ lâu, người ta luôn gọi khoai tây chiên là French fries (món chiên của Pháp).
Theo phía Bỉ, món khoai tây chiên bắt nguồn ở Namur, nơi người dân địa phương rất thích cá chiên, vào mùa đông năm 1680, khi sông Meuse đóng băng không thể bắt được cá, người dân ở đây đã chiên khoai tây thay vào đó, và món “khoai tây cắt thẳng chiên giòn” (pommes frites) được sinh ra từ đó. Ngoài ra, khoai tây chiên Bỉ được Tổ chức UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia từ năm 2004. Tại bất cứ nơi nào trên đất Bỉ, du khách cũng có thể dễ dàng thưởng thức món khoai tây chiên thơm nức, giòn tan. Ngay khi cả thế giới phong tỏa vì COVID-19, Bỉ đóng cửa tất cả hàng quán… trừ các quán khoai tây chiên (chỉ phục vụ mua mang đi).
Cũng có người cho rằng khoai tây chiên không có nguồn gốc từ Pháp hay Bỉ, chúng có nguồn gốc từ Peru…
Tóm lại, dầu nguồn gốc từ đâu, điểm đến của khoai tây chiên đều là đôi môi xinh đẹp của nhân loài!
