Sinh ra ở Huế (1933) nhưng trưởng thành ở Hà-Nội và Sài-Gòn, nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương là giáo sư ở các trường trung học nổi tiếng ở miền Nam. Tuy nhiên, ông đặc biệt nổi bật ở lãnh vực âm nhạc, vừa là nhạc sĩ sáng tác và kiêm luôn việc thực hiện những chương trình ca nhạc có giá trị nghệ thuật. Sau ngày mất nước, nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương bị kẹt lại và cùng 2 con vượt biển năm 1980 từ Cà-Mau. Ông định cư ở Canada cho đến ngày nay. Nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương sáng tác khá nhiều và rất nhiều nhạc phẩm của ông được ưa thích cho đến ngày nay như “Thu ca”, “Thung lũng hồng”, “Mắt lệ cho người tình”, “Thương hoài ngàn năm” v.v.
Nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương thời trai trẻ
Nhờ có năng khiếu cộng với lòng đam mê âm nhạc từ thuở nhỏ và thừa hưởng dòng máu văn nghệ từ thân phụ, nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương đã tự trau dồi, học hỏi những nốt nhạc đầu đời và bước đi thật thành công trong không gian âm nhạc rộn ràng giữa bầu trời thanh bình, thịnh trị của miền Nam Việt-Nam.
Được đào tạo thành nhà mô phạm từ những ngôi trường tử tế ở cố đô Huế, Hà-Nội và giảng dạy các môn Triết học, Quốc văn, Công dân giáo dục, Sử Địa ở các trường trung học Nguyễn Đình Chiểu Mỹ-Tho rồi Petrus Ký Sài-Gòn, dù hành nghề “tay phải” với bảng đen, phấn trắng nhưng với nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương, âm nhạc luôn có sức quyến rũ tuyệt vời và vẫn là nỗi đam mê chất ngất.
Cùng với sự cộng tác của nhiều giọng ca nổi tiếng đương thời, những chương trình ca nhạc chọn lọc của nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương được giới thưởng ngoạn mến mộ trên làn sóng điện cho đến đài truyền hình số 9 đã làm nên tên tuổi người nhạc sĩ đa tài này. Nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương là một trong những người tiên phong bước qua lãnh vực kinh doanh băng nhạc và đạt được những thành tựu đáng kể. Hãng băng dĩa nhạc Tú Quỳnh toạ lạc ở Crystal Palace với hơn hai mươi tác phẩm nghệ thuật đã mang lại cho người sáng lập một nguồn lợi tức dồi dào và hơn nữa, khẳng định tên tuổi giữa thị trường âm nhạc với nhiều sắc màu rực rỡ. Hơn nửa thế kỷ sau, người yêu nhạc vẫn tìm nghe lại những tác phẩm của ngày xưa, vốn dĩ chất chứa nhiều kỷ niệm yêu thương của nắng trưa Sài-Gòn hay chiều mưa xứ Huế với những giọng ca một thời vang bóng cho dù kỹ thuật thu thanh ngày đó còn thô sơ và trải qua biết bao biến thiên của thời cuộc.
Nhạc phẩm đầu tiên “Nhạc chiều quê” được sáng tác ở tuổi thiếu niên với bút danh Nguyễn Thường được nhạc sĩ Thu Hồ trình bày nhiều lần ở Đài phát thanh Pháp Á nhưng nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương được công chúng yêu thích từ khi nhạc phẩm “Thu ca” được giới thiệu rộng rãi trên đài phát thanh và đài truyền hình. “Thu ca” được cảm tác từ những ngày mùa thu ở Hà-Nội, mang ảnh hưởng ít nhiều những cảnh trời thu bàng bạc, mây xám xây thành trong cõi nhạc của Đoàn Chuẩn và được mến chuộng, gìn giữ cho đến bây giờ. Hiệp định Genève chia đôi đất nước ở vĩ tuyến 17 đã khiến cho người con xứ Huế lần nữa giã từ đất Bắc và dạt trôi vào miền Nam chan hòa nắng ấm. Nhạc phẩm “Thương hoài ngàn năm” mượn ý từ câu ca dao ngày xưa “Tóc mai sợi vắn sợi dài, lấy nhau chẳng đặng, thương hoài ngàn năm” được ra đời trong những ngày đầu đặt chân trên vùng đất mới với lời ca chân thành, tha thiết nhắn về chốn cũ và gửi gắm mối tình thời trai trẻ đã bỏ lại nơi chốn trời xa ..
Hình bìa các băng nhạc do nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương thực hiện ở Sài-Gòn đầu thập niên 70
“Ngàn năm thương hoài một bóng hình ai
Tình đã khơi rồi mộng khó nhạt phai
Trăng khuyết rồi có khi đầy
Ngăn cách rồi cũng sum vầy
Mây bay bay hoài ngàn năm”
Dù cách xa giữa hoàn cảnh đất nước bị chia ly, ngập tràn sông lệ nhưng đâu đó người nghe vẫn cảm nhận được nỗi luyến thương tận đáy lòng. Niềm vui sum vầy cũng chỉ là giấc chiêm bao khi bước chân ai đã âm thầm ra đi, mang theo bên mình một niềm thương nhớ mênh mang ..
“Thương hoài ôi ngàn năm còn đó
Đá mòn mà tình có mòn đâu
Tình đầu là tình cuối người ơi
Suốt đời mình nguyện câu lứa đôi”
Thiện Nhân, Sĩ Phú, Phạm Mạnh Cương, Thái Thanh, Như Hảo, Hồng Vân, Hoàng Oanh và Hoàng Long trước giờ thu hình “Chương trình Phạm Mạnh Cương” ở đài truyền hình số 9
Mối tình thơ được âm thầm nuôi dưỡng dù ngày tháng có gầy hao. Dẫu hoa nở, hoa tàn, dù cho phận người sáng, tối nhưng tình yêu ban đầu cứ khơi gợi luyến nhớ để ngàn năm ôm ấp hoài một hình bóng cũ …
“Thời gian âm thầm như nước về khơi
Lòng trót yêu người tình khó đổi thay
Hoa thắm rồi có khi tàn
Tình ấy chỉ đến một lần
Tâm tư thương hoài ngàn năm”
Mấy mươi năm biến thiên, vật đổi sao dời, nhạc phẩm “Thương hoài ngàn năm” vẫn giữ được một chỗ đứng đẹp đẽ trong trái tim người yêu nhạc. Người yêu nhau vẫn giữ lòng thuỷ chung trước, sau như một dù hoàn cảnh có đẩy đưa vào cuối ngõ cuộc đời. Sông trôi trăm ngả, người đi muôn hướng, thời gian dẫu có phôi phai, xin hãy giữ cho nhau chút kỷ niệm ngày thơ dù mối tình ấy chỉ đến một lần và gieo rắc niềm tiếc thương cũng như nỗi đớn đau suốt một kiếp người.
TV
