“Hãy cho tôi một điểm tựa, tôi sẽ nhấc bổng trái đất lên” là câu nói nổi tiếng của Archimedes (287-212 trước Công Nguyên). Ổng là một nhà toán học, nhà vật lý, nhà phát minh huyền thoại người Hy Lạp. Hình của Archimedes được in ở mặt trước của Huy chương Fields, giải thưởng danh giá được coi là “Nobel Toán học” (vì giải Nobel không bao gồm lĩnh vực toán học), được Hiệp hội Toán học quốc tế (IMU: International Mathematical Union) trao 4 năm một lần cho những nhà nghiên cứu nổi bật.
Ơ-rê-ca (Eureka, nghĩa tiếng Việt là “tìm ra rồi”) là một giai thoại nổi tiếng về cách ra đời của “lực đẩy Archimedes” và của mục.. này.
Ngoài phát minh nổi tiếng là chiếc điện thoại bàn, Alexander Graham Bell (1847 – 1922) đã tạo ra một trong những máy dò kim loại đầu tiên với mục đích cứu mạng Tổng thống James Garfield.
Vào ngày 2-7-1881, James Garfield bị trúng đạn trong một cuộc tấn công. Bác sĩ và chuyên gia y tế từ khắp nơi dốc sức để lấy viên đạn ra khỏi cơ thể ông. Họ cho rằng cần đưa một vật vào bên trong vết thương để tìm viên đạn. Tuy nhiên cách này sẽ chỉ làm vết thương bị nhiễm trùng trầm trọng thêm. Bell đã gợi ý sử dụng một thiết bị điện từ để tìm viên đạn kim loại. Thiết bị dò này sẽ phát ra từ trường, khi tìm ra kim loại, chúng sẽ phát ra tiếng kêu.
Tuy nhiên khi đưa máy dò lại gần tổng thống, chiếc máy kêu liên tục như thể có đạn ở khắp nơi. Bell cho rằng có chút trục trặc với chiếc máy, ông đem về sửa nhưng khi mang lại gần tổng thống chúng vẫn kêu lên như vậy. Các nhà nghiên cứu lịch sử sau này đều đã tìm ra lý do: Chính những sợi dây trang trí bằng kim loại trên tấm trải giường của ngài Tổng thống lúc bấy giờ đã vô hiệu hóa tác dụng của máy dò.
Năm 1928, Shirl Herr (1875–1936) là người đầu tiên nộp đơn xin cấp bằng sáng chế cho máy dò kim loại cầm tay. Đơn của ông được nộp vào tháng 2-1924, nhưng tới tháng 7-1928 mới được cấp bằng sáng chế.
Nhưng với phát minh hoàn thiện hơn, tiến sĩ Gerhard Fischer (1899–1988) đã được cấp bằng sáng chế máy dò kim loại cầm tay vào năm 1931, dầu ông nộp đơn từ 1925. Sau đó, G. Fischer nhanh chóng thành lập Phòng thí nghiệm nghiên cứu Fisher để phát triển và tiếp thị máy dò kim loại cầm tay, Fischer là người đứng sau sản xuất máy dò kim loại quy mô lớn đầu tiên.
Máy dò kim loại công nghiệp đầu tiên được sản xuất vào những năm 1960, dùng để thăm dò khoáng sản và các ứng dụng công nghiệp khác như rà bom mìn, vũ khí như dao và súng (nhất là trong phi trường), thăm dò di vật, đồ cổ, kho báu … Dùng trong ngành xây dựng như kiểm tra cốt thép trong bê tông và đường ống cùng với dây điện chôn trong tường hoặc sàn.
Thật tiếc khi chỉ bởi sơ sẩy mà ngày trước Tổng thống James Garfield không được cứu sống nhờ cái máy thần kỳ này.