“Hãy cho tôi một điểm tựa, tôi sẽ nhấc bổng trái đất lên” là câu nói nổi tiếng của Archimedes (287-212 trước Công Nguyên). Ổng là một nhà toán học, nhà vật lý, nhà phát minh huyền thoại người Hy Lạp. Hình của Archimedes được in ở mặt trước của Huy chương Fields, giải thưởng danh giá được coi là “Nobel Toán học” (vì giải Nobel không bao gồm lĩnh vực toán học), được Hiệp hội Toán học quốc tế (IMU: International Mathematical Union) trao 4 năm một lần cho những nhà nghiên cứu nổi bật.
Ơ-rê-ca (Eureka, nghĩa tiếng Việt là “tìm ra rồi”) là một giai thoại nổi tiếng về cách ra đời của “lực đẩy Archimedes” và của mục.. này.
Những tờ giấy nhớ có thể dính lên mọi bề mặt, có đủ màu xanh đỏ tím vàng, dễ tháo từ lâu đã quen thuộc với người làm việc văn phòng. Cha đẻ của nó đáng ra là tiến sĩ Spencer Ferguson Silver III (1941 – 2021) là một nhà hóa học và nhà phát minh người Mỹ chuyên về chất kết dính, nhưng…
Năm 1968, Silver bắt đầu sự nghiệp của mình tại phòng thí nghiệm nghiên cứu trung tâm của tập đoàn trăm năm tuổi 3M (trụ sở chính tại Maplewood, Minnesota, Hoa Kỳ) với tư cách là nhà hóa học cấp cao tập trung tìm ra loại keo dán nhạy cảm với áp suất, nghiên cứu một chất keo mạnh dùng được trong quy trình chế tạo máy bay. Tuy nhiên, ông đã thất bại trong mục tiêu trên vì thứ ông tạo ra chỉ là một chất kết-dính yếu, làm từ những quả cầu acrylic nhỏ chỉ dính ở nơi chúng tiếp xúc với một bề mặt nhất định. Độ bám dính của chất này đủ mạnh để giữ các tờ giấy lại với nhau, nhưng đủ yếu để cho phép kéo các tờ giấy ra một lần nữa mà không bị rách. Nó cũng có thể được sử dụng nhiều lần. Chất keo này được cấp bằng sáng chế vào năm 1972. Do độ kết-dính yếu nên sản phẩm này đã bị cha đẻ của nó – Spencer Silver ghẻ lạnh, ông lao đầu vào những nghiên cứu khác cũng như tìm cách để chất keo này có thể dính chặt hơn.
Năm 1974, Arthur “Art” Fry – một kỹ sư hóa học trong bộ phận băng keo của 3M, đã dự một cuộc hội thảo nội bộ do Silver tổ chức. Trong hội thảo, Silver đã quảng bá các đặc tính của chất keo mà chính mình tạo ra. Fry cảm thấy thú vị, tìm cách để tận dụng nó.
Ý tưởng về những miếng giấy ghi chú có thể dính và di dời nảy ra Fry khi ông đang hát trong đội hợp xướng của nhà thờ, miếng làm dấu sách rơi khỏi sách thánh ca làm ông mất dấu. Fry dùng 3 năm để tạo ra những tờ “giấy nhớ” hoàn chỉnh và thuyết phục nhân viên ở trụ sở công ty 3M dùng thử, khiến họ “ghiền” sản phẩm này.
Những tờ giấy nhớ đầu tiên được bán trên thị trường của 4 thành phố từ năm 1977 và dưới dạng Post-it Notes từ năm 1980 trên khắp Hoa Kỳ. Năm 1981, 3M đã vinh danh Giấy nhớ Post-it là “Sản phẩm mới xuất sắc của công ty”. 3M ghi nhận Spencer Ferguson Silver III là cha đẻ của chất kết dính được Arthur Fry dùng để tạo ra những tờ giấy nhớ Post-it, nên hai người cùng được coi là chủ nhân của một trong những phát minh hàng đầu của thế kỷ 20.
