“Thiên Nga” Nguyễn Thanh Thủy sanh năm 1943 tại Mỹ-Tho. Cô là cựu sinh viên trường đại học dược khoa Sài-Gòn, cựu sinh viên phân khoa Chánh trị Kinh doanh, khóa 1 và đại học sư phạm tại viện đại học Đà-Lạt, cựu sinh viên sĩ quan, khóa 1 tại Học viện cảnh sát quốc gia, Việt-Nam Cộng Hòa. Cô mang cấp bậc thiếu tá và là biệt đội trưởng Biệt đội Thiên Nga thuộc Khối đặc biệt, Lực lượng cảnh sát quốc gia của Việt-Nam Cộng Hòa.
Sau năm 1975, cô đi tù cộng sản 13 năm và cùng gia đình định cư tại Hoa-Kỳ năm 1992. Cô hiện là hội trưởng hội H.O. cứu trợ thương phế binh và quả phụ Việt-Nam Cộng Hòa.
“Thiên Nga” Nguyễn Thanh Thủy trong buổi phỏng vấn tại Viện bảo tàng di sản người Việt (Vietnamese Heritage Museum), California 2023
Vì lý do sức khỏe, cô nữ sinh Nguyễn Thanh Thủy của trường trung học Nguyễn Đình Chiểu (Collège de My Tho) rồi Lê Ngọc Hân ở Mỹ-Tho phải gián đoạn học trình ở trường đại học dược khoa Sài-Gòn và viện đại học Đà-Lạt cũng như ở trường sư phạm công giáo nơi vùng cao nguyên sương mù, lạnh giá. Về lại Sài-Gòn, cô nộp đơn thi vào khóa đào tạo nữ cảnh sát đầu tiên (và cũng là duy nhất) của Học viện cảnh sát dù chưa rõ được công việc cụ thể của một biên tập viên cảnh sát. Trải qua thời gian huấn luyện cam go và vượt hết các vòng thi nhiều thử thách, cô Thanh Thủy cũng như các tân sĩ quan cảnh sát được phân phối về Tổng nha cảnh sát, Khối đặc biệt và một số ít được phân phối về các nha, các tỉnh trải từ vĩ tuyến 17 đến mũi Cà-Mau. Cô Thanh Thủy được bổ nhiệm về làm việc tại Khối đặc biệt, trực thuộc bộ Tư lệnh cảnh sát quốc gia.
Hình bìa quyển hồi ký “Đời tù một Thiên Nga”, 2023
Tháng 8 năm 1968, bộ Tư lệnh cảnh sát quốc gia thành lập Biệt đội Thiên Nga gồm toàn các nữ nhân viên để đáp ứng nhu cầu tình báo trên 4 vùng chiến thuật. Thiếu tá Nguyễn Thanh Thủy được đề bạt làm Biệt đội trưởng của Biệt đội Thiên Nga cho đến ngày Sài-Gòn thất thủ.
Biệt đội Thiên Nga hoạt động độc lập, có nhiệm vụ sưu tầm, phân tích tin tức, tổ chức xâm nhập vào mật khu và phá vỡ các hang ổ hoạt động của Việt cộng tại thủ đô Sài-Gòn cũng như tại các tỉnh lỵ trên toàn miền Nam Việt-Nam. Vạn sự khởi đầu nan, bước đi đầu tiên như tuyển mộ, đào tạo nhân viên hay tìm đầu mối, xây dựng cơ sở, giám thị, v.v. gặp rất nhiều khó khăn. Các nữ nhân viên gồm đủ mọi lứa tuổi, mọi thành phần khác nhau trong xã hội. Họ có thể là hồi chánh viên, can phạm chính trị, công nhân hãng, xưởng, nhân viên các cơ quan chính phủ (ngoài cơ quan cảnh sát), các bạn hàng trong chợ, sinh viên, nữ sinh trường trung học, vũ nữ, v.v. và lần lượt trải qua các khóa tình báo và khoá tác xạ tại trường Tình báo trung ương. Số cộng tác viên vượt trội nhiều lần so với số nhân viên chính thức. Các nữ nhân viên đều mang bí số và bí danh với tất cả giấy tờ tùy thân cũng như lý lịch thích hợp ở mỗi công tác để bảo đảm an ninh tối đa.
Hình bìa quyển hồi ký “Biệt đội Thiên Nga”, 2018, tái bản 2020
Mỗi kế hoạch của Thiên Nga đều mang tên của một loài chim khác như Sơn Ca, Hoạ Mi, Hải Âu, Hoàng Oanh, Hoàng Yến, v.v. và các công tác phối hợp với các đơn vị khác hay các hoạt động với nam cảnh sát thì chọn tên sông núi như Trùng Dương, Trường Sơn, v.v. Vì chiến cuộc dâng cao, Biệt đội Thiên Nga đổi tên thành “Đoàn đặc nhiệm G423g” để tăng cường bảo mật công tác hoạt động vào cuối năm 1972.
Công việc của các chiến sĩ Thiên Nga vô cùng nguy hiểm và tính mạng của họ luôn bị đe dọa ở mọi hoàn cảnh. Có khi họ xâm nhập vào tận mật khu của Việt cộng hoặc len lỏi vào các hội đoàn, tham dự các cuộc biểu tình, tuyệt thực, chống đối và chịu đựng hơi cay, dùi cui từ phía cảnh sát. Các chị em còn hy sinh những tình cảm riêng tư, hạnh phúc cá nhân để làm tròn công vụ, một lòng đấu tranh cho lý tưởng tự do.
Sau ngày ký kết hiệp định Paris, quân đội Mỹ rút dần ra khỏi lãnh thổ Việt-Nam và dự định cho đàn Thiên Nga vỗ cánh nhưng chỉ với các nữ học viên từng tốt nghiệp ở Học viện cảnh sát có cấp bậc sĩ quan. Các hạ sĩ quan và các cộng tác viên lại không có tên trong danh sách này. Tháng 4 năm 1975 khi hay tin vị Tư lệnh và vị Trưởng khối đặc biệt đã lên đường di tản, là con chim đầu đàn dù không đủ dang rộng đôi cánh để che chở cho đồng đội thì ít nhiều cô phải giữ được an toàn cho đàn Thiên Nga còn kẹt lại. Thanh Thủy không bước xuống tàu di tản mà tận dụng chuỗi thời gian cấp bách còn lại để thiêu hủy kịp thời toàn bộ hồ sơ tình báo bí mật của Biệt đội Thiên Nga trước ngày mất nước.
Những ngày đầu của tháng 5 năm 1975, Thanh Thủy nhận được giấy triệu tập từ phía Việt cộng. Đến giây phút đó, người bạn đời trăm năm mới biết được vợ mình là con chim đầu đàn của Biệt đội Thiên Nga.
Biệt đội Thiên Nga
Tiếc thay, vì một ít hồ sơ của Biệt đội Thiên Nga mà cấp trên còn để sót lại ở nhiệm sở trước lúc vội vã di tản mà một số Thiên Nga bị lâm lụy và phải trải qua nhiều năm tù tội sau ngày miền Nam Việt-Nam bị Việt cộng cưỡng chiếm. Riêng Thiên Nga đầu đàn Nguyễn Thanh Thủy phải chịu đựng 13 năm lao tù khổ sai, đày ải qua nhiều trại giam khác nhau, ăn uống thiếu thốn và làm việc vất vả trong môi trường tồi tệ, bất nhân. Ngày ra đi là một phụ nữ xinh đẹp nhưng khi rời trại giam và trở về gia đình với hình ảnh của một bà lão hom hem, răng rụng gần hết, mang nhiều bệnh tật trong người và trông giống như người về từ một cõi khác. Kẻ thắng cuộc với tâm địa nhỏ nhen và thù dai, chỉ muốn hạ nhục và bôi lọ những chiến công lẫy lừng cũng như danh dự của Biệt đội Thiên Nga nên chờ đợi cơ hội này trút lên những đòn thù hận. Dù vậy, những cánh chim Thiên Nga vẫn giữ trọn khí tiết “trước sau như nhứt” trong thời gian bị đày ải, bức bách nơi lao tù “cải tạo”. Họ chịu đựng ít nhất từ 3 đến 13 năm tù với những bản án không được xét xử, cũng như sống trong sự kềm kẹp, theo dõi bên ngoài xã hội sau khi đã mãn hạn đọa đày.
“Thiên Nga” Nguyễn Thanh Thủy trên bìa tạp chí “Thế giới tự do”, phát hành trước năm 1975
Biệt đội Thiên Nga với những cánh chim đẹp đẽ dấn thân vì lý tưởng và không hề mỏi cánh của ngành Cảnh sát quốc gia. Với tinh thần chống Cộng mãnh liệt, họ đã hy sinh tuổi thanh xuân lẫn hạnh phúc cá nhân và đóng góp công sức của mình vào việc giữ gìn an ninh cũng như bảo vệ đất nước trước họa xâm lăng từ phương Bắc. “Tổ quốc, danh dự, trách nhiệm”, những cánh chim Thiên Nga hãnh diện là những anh thư tô điểm màu cờ tự do và tên tuổi của họ đáng được khắc lên tượng đồng, bia đá cũng như xứng đáng được ghi chép vào sử sách mai sau.
“Thiên Nga” Nguyễn Thanh Thủy và phu quân
TV
(*) Bài viết có tham khảo buổi phỏng vấn cô Nguyễn Thanh Thủy do Viện bảo tàng di sản người Việt (Vietnamese Heritage Museum) tại California thực hiện, sách hồi ký “Biệt đội Thiên Nga” và “Đời tù một Thiên Nga” của tác giả Nguyễn Thanh Thủ
