Năm 2023 vừa qua có thể xem là một năm đánh dấu sự phát triển đáng kể của Trí tuệ Nhân Tạo AI (Artificial Intelligence). AI không chỉ là bản tin hay các câu chuyện thường ngày mà còn là cuộc chạy đua giữa các đại tập đoàn kỹ thuật cao và các quốc gia nói chung cho kỹ thuật của tương lai. Bước vào năm mới 2024 này, AI sẽ như thế nào?
Trí tuệ nhân tạo (AI) là một một thuật ngữ chỉ các ứng dụng thực hiện các nhiệm vụ phức tạp do con người từng nắm giữ và là lĩnh vực nghiên cứu liên quan đến việc phát triển và nghiên cứu máy móc, thiết bị thông minh. Đây là một tập hợp giữa các lãnh vực khoa học, kỹ thuật, dữ liệu trong mục đích mô phỏng khả năng nhận thức và lý luận của con người để hỗ trợ hay thậm chí thay thế cả con người.
Như nhiều kỹ nghệ cao, các ý tưởng và khái niệm về AI đã xuất hiện khá sớm. Thuật ngữ Artificial Intelligence đã xuất hiện từ năm 1956 do một nhóm giáo sư điện toán và khoa học nhận thức tại đại học MIT đưa ra, tuy nhiên cho đến một thập niên vừa qua, cùng với sự phát triển tột bực của kỹ nghệ điện toán và internet cùng các lãnh vực liên quan, AI đã trở nên một mục tiêu tương lai rõ ràng hơn, trong đó năm 2023 là năm có những bước tiến đáng kể như nói trên.
Nhắc đến AI trong năm qua có thể kể đến Sam Altman, người được tạp chí Time bình chọn là Tổng Quản Trị trong năm (CEO of the Year) và được xem như một kỹ thuật gia xuất chúng thế hệ mới của nước Mỹ cho kỹ thuật tương lai của thế giới. Sam Altman năm nay 38 tuổi, là một kỹ thuật gia bỏ học giữa chừng như không ít nhà sáng lập các hãng kỹ thuật cao quan trọng của thế giới hiện nay để lập các hãng kỹ thuật rất thành công từ năm 19 tuổi.
Sam Altman hiện nay là CEO của hãng OpenAI, một hãng được xem là tiềm năng và quan trọng nhất trong việc nghiên cứu và phát triển các ứng dụng về trí tuệ nhân tạo AI. Ứng dụng ChatGPT của OpenAI được nhắc đến hầu như thường xuyên trong năm qua và là ứng dụng kỹ thuật có số người sử dụng tăng cao và nhanh nhất trong lịch sử các ứng dụng kỹ thuật trong các năm qua.
Năm 2024 được dự đoán sẽ là một năm mà AI không còn nằm ở dạng nghiên cứu nữa mà sẽ bắt đầu được ứng dụng rộng rãi trong kinh doanh cùng nhiều lãnh vực đời sống và quen thuộc hơn với người sử dụng thông thường trên thế giới.
“Thất đại bá vương” trong kỹ nghệ cao của thế giới là Amazon, Microsoft. Google, Meta (Facebook), Apple, Nvidia và Tesla đã và đang dành mọi nguồn tài lực để đầu tư và phát triển các ứng dụng liên quan đến AI. Trên thực tế, giá trị cổ phiếu của các tập đoàn này trong năm qua đã mang lại cho người đầu tư một năm khá thành công trước chiến lược phát triển nhắm vào AI, trong đó giá cổ phiếu của hãng chip điện tử Nvidia liên quan đến các nền tảng và nhu liệu AI đã tăng khoảng 250% và hứa hẹn không dừng lại trong năm mới.
Phần lớn các hãng lớn nhỏ cũng đang vạch ra các chiến lược và mô hình áp dụng AI như thế nào để tăng tính hiệu quả, năng suất cùng lợi nhuận trong công việc và quản trị. Về người sử dụng, nếu kỹ thuật vốn tiên phong và chưa phổ biến thì trong năm mới 2024 này, họ cũng sẽ bắt đầu làm quen với AI qua các ứng dụng mà họ vốn đã sử dụng qua các nền tảng đang hoàn thiện tinh vi hơn theo AI của các hãng như Microsoft, Google hay Facebook… đã bắt đầu từ năm qua trong việc quảng cáo, quảng bá thương phẩm và dịch vụ cùng các dịch vụ hỗ trợ khách hàng.
Các hệ thống đại học và trường học tại Mỹ cũng đang chạy đua trong việc áp dụng AI vào trong việc giáo dục và huấn nghệ, đặc biệt việc học qua mạng sẽ có những thay đổi lớn khi AI sẽ lập trình dựa trên từng sinh viên học sinh hay người học để cung cấp nguồn tối ưu hóa cho việc học. Tương tự như vậy, ngành y tế cũng sẽ ứng dụng AI để có thể theo dõi, chăm sóc sức khoẻ cho từng khách hàng, bệnh nhân được nhanh chóng và hiệu quả hơn. Như việc chẩn đoán ung thư, các dữ liệu và nhu liệu sử dụng AI có thể cho các kết quả và biểu đồ chính xác hơn, hứa hẹn những phương pháp chữa trị kịp thời.
Việc phát triển nhanh chóng của AI cũng sẽ là các vấn đề mà các nhà lập pháp Hoa Kỳ hay trên thế giới sẽ có những quan tâm và đưa ra các luật lệ liên quan trong năm mới. AI không chỉ liên quan đến an ninh quốc gia mà còn là vấn đề xã hội, có thể được sử dụng để thao túng, gây xáo trộn trong xã hội khi bị sử dụng trong mục đích xấu hay các cuộc tấn công từ tin tặc. Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào cuối năm nay sẽ là một thử nghiệm chính thức cho việc tạo ảnh hưởng từ AI đến cử tri như thế nào, tựa như làn sóng thông tin giả trong đại dịch Covid và cuộc bầu cử hồi năm 2020.
Sự phát triển nhanh chóng của AI cũng tạo ra sự lo ngại việc ứng dụng các trí tuệ nhân tạo sẽ thay thế cho một số công việc do con người đảm nhận. Các nguồn dữ liệu khác nhau đều tiên đoán AI sẽ thay thế hay lấy mất một số công việc, như Goldman Sachs dự đoán là AI sẽ thay thế khoảng 300 triệu công việc toàn thời gian hay Forrester dự đoán AI sẽ lấy mất đi khoảng 2.5 triệu công việc của nhân công Mỹ cho đến năm 2030. Nhưng ngược lại, AI cũng sẽ tạo ra những công việc mới bù đắp hay phát triển thêm số việc làm trước các lo ngại AI sẽ thay thế con người.
Trí tuệ nhân tạo AI hay kỹ thuật nói chung ngày càng phát triển tột bực và đó là một tín hiệu tốt cho xã hội tân tiến và văn minh, đồng thời, sự phát triển này cũng sẽ ảnh hưởng đến suy nghĩ, thói quen và cảm xúc nơi con người. Đây sẽ là một cuộc chiến giữa con người và kỹ thuật và chúng ta cũng có thể đặt ra câu hỏi rằng, kỹ thuật được sáng tạo nhằm mục đích phục vụ con người hay buộc con người bị phụ thuộc vào chúng? Đó là câu hỏi khi bước vào năm mới.
ĐYT