Trong một rạp hát tồi tàn xuống cấp ở khu Bronx, tiếng la hét ầm ĩ và tiếng cổ vũ xuýt xoa vang lên ầm ầm. Hai con gà đang chọi nhau trong cuộc chiến quyết tử. Sau một hồi, một “kê thủ” bị đối phương mổ banh bụng chết ngay chiến trường. Đám người bu quanh – gần 200 mạng – bắt đầu chuẩn bị một cuộc xuất quân mới. Mọi sự tiến hành trong không khí sặc mùi máu gà, như thường lệ. Tuy nhiên, cảnh sát xuất hiện và vài tên cá cược chạy thoát thân không kịp đã bị giải về bót…  

da-ga-tai-my1

Vé vào một trường gà quy mô cỡ rạp hát cũ tại khu Bronx vừa kể trung bình là 25 USD – cái giá để dự khán một trận đá gà dưới ánh sáng đèn neon và trong không khí náo nhiệt. Theo một điều khoản của luật nông nghiệp Mỹ, đá gà bị xem là phạm pháp và kẻ xem đá gà cũng bị quy kết là tội phạm. Trong rạp hát này, mỗi lần cảnh sát xông vào, dân đá gà ôm “kê thủ” chạy tán loạn thoát thân, để lại trường gà những bãi phân chó, máu, lông gà và một mùi hôi đặc thù. Thông thường, người ta bỏ ra 200-500 USD cho một lần cá cược.

Tuy bị cảnh sát ví chạy thường xuyên, nhưng nghề chọi gà và cá cược đá gà vẫn phát triển. Tất cả trường gà có uy tín cao trong giới đều có lịch thi đấu đàng hoàng, hệt như các môn thể thao khác như đua ngựa chẳng hạn. Khi có trận, trường gà được canh phòng bằng những chiếc xe hơi đậu bên ngoài dùng hệ thống liên lạc điện đàm với bên trong. Ngoài ra, dân đá gà chuyên nghiệp còn lắp camera tại các góc phố để dòm chừng cảnh sát. Trong vụ giải tán trường gà Bronx nói trên, người ta đã dùng trực thăng chiếu đèn để cảnh sát rượt đuổi những kẻ đào tẩu. Có một tên bị trẹo mắt cá trong cuộc thoát thân. Cuộc vây bắt kéo dài hơn 4 giờ. 33 “chiến kê” được giải cứu. Công bằng mà nói, hầu hết chiến kê đều xấu tính và hung hăng như chủ chúng. Bởi vậy, thông thường, sau khi được giải cứu, chiến kê được mang đến Trung tâm chăm sóc và quản lý động vật để bị giết bằng phương pháp nhân đạo! Hai con chó bảo vệ của trường gà Bronx tất nhiên cũng bị tóm cổ. Số phận chúng cũng như đám gà chọi…

da-ga-tai-my4

Hàng ngàn con gà chọi đã được giải cứu tại Val Verde (Đông Bắc Los Angeles County) vào tháng 5-2017 – ảnh: Los Angeles County Sheriff’s Department

Nghề nuôi gà đá đang bùng nổ ở Mỹ. Tuy việc tổ chức đá gà cá cược bị xem là bất hợp pháp nhưng người ta không cấm các lớp dạy gà chọi mở công khai, chưa kể băng video và sách báo chuyên ngành gà chọi. Trung bình hơn phân nửa trong 170 trang của chuyên san Gamecock – tờ báo phát hành định kỳ hàng tháng có tuổi đời 80 năm với 16,000 người đăng ký dài hạn – đều đăng đầy quảng cáo về gà chọi và tuyển mộ “vận động viên” gà. Gà chọi hàng chuyên nghiệp từng kinh qua vài trận đấu đẫm máu trong đời sẽ được mua với giá 1,000 USD/con; gà chưa qua thử thách được mua với giá từ 75-300 USD/con và trứng gà được thụ thai từ những cậu gà hàng cao thủ được mua với giá từ 100-200 USD/trứng. Gamecock cũng giới thiệu nhiều loại dược phẩm chuyên biệt cho nghề nuôi gà chọi. Loại thuốc Strychly Speed đã được quảng cáo rằng “có thể làm tăng khả năng phản xạ của gà” và loại Pure Aggression “có thể xóa bỏ sợ hãi trong những trận dữ dội kéo dài”. Qua các trang quảng cáo và cửa hàng thức ăn gia súc, người ta còn rao bán các bộ cựa đủ kiểu, có bộ lên đến 100 USD.

Hệt như án tử hình [áp dụng cho người], mỗi tiểu bang ở Mỹ đều có luật riêng. Muốn xem đá gà trong không khí hợp pháp, chỉ cần đến tiểu bang New Mexico, Louisiana và Oklahoma, với những trường gà dựng ngay ngoài góc phố. Tuy nhiên, chuyện cá cược vẫn bị cấm. Tất cả các tiểu bang ở Mỹ đều cho phép nuôi gà chọi để xuất khẩu đến những nước mà trò đá gà được xem là không phạm pháp, như Philippines, Guam, Mexico… Vài năm gần đây nhiều ý kiến đã lên án trò đá gà là thú giải trí dã man và tàn ác. Cách đây vài năm, nhiều tiểu bang ở Mỹ đã cấm trò đấu chó. Năm 1998, Hội nhân đạo Mỹ đã ủng hộ những người phản đối trò đá gà tại Arizona và Missouri trong chiến dịch bất-hợp-pháp-hóa trò đá gà. Ðầu năm 2001, Liên minh chống đá gà Oklahoma, với sự hỗ trợ 100,000 USD của Hội nhân đạo Mỹ, đã thực hiện chiến dịch xin hơn 100,000 chữ ký nhằm tổ chức một cuộc trưng cầu xã hội để cấm vĩnh viễn đá gà, trong đó mức phạt người vi phạm có thể lên đến 25,000 USD và tù giam đến 10 năm. Ðá gà còn kịch tính đến mức được chính trị hóa. Trong Quốc hội, hơn 180 dân biểu và hơn 40 thượng nghị sĩ đã ủng hộ các dự luật cấm vận chuyển gà chọi liên tiểu bang.

da-ga-tai-my3

Một “trường” gà ở Chaparral, New Mexico – New York Times

Cho đến thời điểm này, “nạn” đá gà vẫn không thể bị chặn đứng hoàn toàn. Tháng 3-2018, hơn 130 người đã bị bắt và gần 200 “thần kê” được giải cứu tại Tây Nam Arkansas. Trước đó gần một năm, tháng 5-2017, một chiến dịch lớn nhất “lịch sử đá gà” Hoa Kỳ đã được thực hiện với cuộc giải cứu 7,000 con tại Los Angeles County. Dù vậy, phản đối cứ phản đối, bắt bớ cứ bắt bớ, chọi tiếp tục chọi.

Tại Kellyville, một bảng hiệu hình con gà trống ở đường 66 chỉ vào một con lộ đầy bụi sẽ dẫn bạn đến hội quán Kellyville Game Club. Trong trường gà che quanh bằng kính của hội quán, hai ông chủ gà đang bước vào từ hai góc đối diện. Mỗi người đều ẵm một cậu gà chiến hai tuổi đang tỏ ra bồn chồn. Hai con gà này thuộc hàng “thần kê” – một con thuộc giống Hatch và con kia là dân Roundhead. Cổ chúng phập phồng liên tục chứng tỏ cả hai đều đang trong trạng thái căng thẳng, như thể chúng biết mình sắp lao vào một trận sống mái. Dưới chân chúng là cặp cựa 5cm có thể găm vào tim, não hay phổi đối phương với một sức mạnh kinh khủng và đem đến cái chết tức thì.

da-ga-tai-my

Gà chọi được cảnh sát Cali tìm thấy tại tư gia – nguồn abc7NY

Trận đấu thứ Sáu hàng tuần sẽ bắt đầu lúc 10 giờ. Vé vào cửa trường đấu – chỉ dành cho thành viên Hội những người nuôi gà chọi và gia đình họ – được bán với giá 11 USD. 39 người [mang theo số gà quy định là bốn con] đóng khoản phí 75 USD và số tiền tổng cộng này sau đó sẽ trao cho chủ gà thắng. Khi hai chủ gà đang chăm sóc cho chiến kê, dân cá cược bắt đầu ồn ào. “10 cho con Nón Ðỏ!” – một gã trong 200 kẻ dự khán ngồi ở tầng 6 khán đài hét lên…  “20 cho con Áo Xám!”… Cuối cùng, người ta nghe tiếng trọng tài: “Chuẩn bị, đá!”. Hai chiến kê lao vào, phóng lên nhào xuống, xông vào, dội ra lựa thế rồi lại đạp mổ túi bụi… Con Hatch-Nón Ðỏ tỏ ra thắng thế. Roundhead-Áo Xám bị đá lăn nhào nhưng nhanh chóng nhổm dậy. Bất ngờ, nó phóng một cú trúng phổi Hatch. Nạn nhân ngã quỵ và không nhấc mình lên nổi. Khi ho ra máu, hơi thở của nó nghe hổn hển như tiếng gõ mõ khô khốc. Roudhead, mệt lả nhưng không hề hấn. Nó chiến thắng.

Không ai biết chính xác nghề đá gà có doanh thu bao nhiêu mỗi năm. Sandy C. Johnson – một tay chủ gà chọi ở Ohio, giám đốc Hiệp hội thống nhất môn gà chọi với chi nhánh ở 33 tiểu bang tại Mỹ – đã từ chối không tiết lộ bất cứ con số cụ thể nhưng báo New York Times viết rằng công nghiệp gà chọi thu vào mỗi năm ít nhất 1 tỷ USD (mua bán gà chọi, thuốc men, nuôi và đá gà)! Johnson nói thêm Alabama có lẽ là nơi thu lợi nhuận nhiều nhất trong nghề gà chọi (có 11,545 trại nuôi gà chọi), kế đó là Texas. Mark Urbanowsky – chủ tịch công ty thức ăn gà chọi Blue Bonnet Feeds ở Ardmore (Oklahoma) – cho biết, ông và các công ty cùng ngành đã cung cấp lượng thức ăn gà chọi trị giá 25-30 triệu USD/năm cho riêng thị trường Oklahoma. Ðối diện với tấn công từ nhiều phía, dân kinh doanh nghề gà chọi nói chung đang vận động hành lang để ngăn chặn các cuộc trưng cầu ý kiến xã hội về môn chơi này.

da-ga-tai-my2

Đá gà bị cấm ở tất cả các tiểu bang Hoa Kỳ- USA Today

MK